Re: opinione

nga *lissa* Sat Jan 23, 2010 7:14 am

Beogradi, përsëri kërcënim për rajonin

Fehmi Ramadani

-
Hapja e bazës ushtarake në Cepotinë të Bujanocit, marrëveshja për
hapjen e një qendre të ashtuquajtur “humanitare” ushtarake afër Nishit,
hapja e korridorit 10 dhe plani për hapjen e një kanali detar për mes
Luginës së Preshevës janë disa nga projektet strategjike ruso-serbe, të
cilat në të ardhmen do të paraqesin rrezik për destabilizimin e rajonit
të Ballkanit -
***
Më 20 tetor të vitit 2009, gjatë vizitës së presidentit rus Dimitrij
Medvedev në Beograd ishte nënshkruar një marrëveshje në mes Kremlinit
dhe Beogradit për hapjen e një të ashtuquajture Qendër logjistike
“humanitare” ushtarake, e cila do të shërbente si përgjigje ndaj
katastrofave natyrore dhe teknologjike të këtyre dy vendeve, por edhe
vendeve tjera të rajonit. Kjo bazë “humanitaro-ushtarake” do të
shërbente edhe si mbrojtje ndaj projektit të “Gazpromit” rus, gypat e
të cilit do të kalojnë nëpër tokën serbe. Ndërsa, ajo do të ngrihet
afër qyteti të Nishit, një zonë mjaft strategjike, e cila gjendet në
trekëndëshin afër Bullgarisë, Kosovës dhe Maqedonisë. Këtë marrëveshje
e kishin nënshkruar Sergej Shoigu, zv/ministër i ushtrisë ruse dhe
Ivica Daciq, zv/ministër i Punëve të Brendshme të Serbisë. Kështu,
kishin njoftuar mediat serbe, sidomos Televizioni B-92, më datë 21
tetor 2009.
***
Padyshim, kjo marrëveshje i hap dyert Rusisë për ta furnizuar Serbinë
me armatim të ndryshëm për një periudhë të gjatë. Po ashtu, kjo bazë
ushtarake konsiderohet edhe si një përgjigje simbolike ndaj bazës
ushtarake amerikan në “Bondstill” të Ferizajt, në anën e Kosovës. Jo
vetëm kjo, por edhe hapja e mëhershme e bazës ushtarake në fshatin
Cepotinë të Bujanocit, e cila do të ketë rreth 1200 trupa, tregojnë për
synimet e qarta të Beogradit. Bëhet e ditur, se në këtë bazë ushtarake
ka trupa të ndryshme ruse dhe shërbejnë si bazë logjistike e Shërbimit
Inteligjent Rus (KGB-së së dikurshme), por edhe presin ndonjë moment të
volitshëm për intervenim. Këto forca, tanimë janë duke vepruar në
Luginë të Preshevës, duke u “përkujdesur” për popullatën shqiptare, por
edhe për veprim nëpër enklavat serbe, të cilave u ofrojnë mbështetje
logjistike dhe materiale, sidomos të ashtuquajturave struktura paralele
serbe. Po ashtu, këto baza i duhen Rusisë që të qëndrojë ende si pandan
ndaj Bullgarisë, Rumanisë, Maqedonisë dhe Kosovës, në mënyrë që ndikojë
në këto vende në formë politike dhe ushtarake. Vlen të theksohet se
baza ushtarake në Cepotinë ka kushtuar rreth 200 milionë euro, derisa
këto mjete financiare janë dhënë nga bankat perëndimore për qëllime
ekonomike, ndërsa Beogradi zyrtar kishte ndryshuar destinacionin e tyre
duke i investuar në baza ushtarake.
***
Rusia përmes Serbisë dëshiron të krijojë një pozicion të ri dhe të
fortë strategjik në Ballkan duke qëndruar karshi interesave të botës
perëndimore, konkretisht SHBA-ve. Qëllimi i Rusisë është që përmes
këtyre bazave ushtarake të krijoj një situatë të tendosur në Ballkan,
konkretisht në Kosovë në kundërshtim me planet e BE-së dhe të SHBA-ve.
Gjithashtu, Rusia është kundër një shteti funksional në Bosnjë dhe
Hercegovinë dhe punon në kundërshtim me kursin e këtij shtetit drejt
BE-së dhe NATO-së. Ajo është duke mbështetur ato forca politike
fashiste në të ashtuquajturën “Republika Serpska”, një krijese
gjenocidiale, e cila kërkon shkëputje dhe bashkëngjitje me Serbinë.
Projekti tjetër strategjik i Rusisë dhe Serbisë është hapja e një
kanali detar nga Danubi për mes Moravës, nëpër Luginë të Preshevës dhe
Vardar të Maqedonisë. Ky kanal do të shkonte në drejtim të Portit të
Selanikut në Greqi, më pastaj do të shkojë në Detin e Zi, Lindjen e
afërt dhe të largët. Serbia tani nuk ka dalje në det dhe paraqet pikën
më nevralgjike të dobësisë ushtarake të saj dhe përmes rikthimit të
kësaj pike dëshiron të rikthehet në tokën ujore ndërkombëtare. Serbisë
kjo lidhje do t’i mundësonte që të ketë qasje me Greqinë, Rusinë, disa
shtete arabe dhe disa vende të ashtuquajtura të pa inkuadruara, të
cilat dëshiron t’i ketë aleat strategjik në të ardhmen. Tani, ky
projekt është duke u shqyrtuar dhe vetëm pritet momenti më i volitshëm
i realizimit të tij. Një projekt tjetër mjaft e rëndësishme e këtij
shteti është edhe Korridori 10, i cili lidh Serbinë me shtetet e
lindjes. Ky projekt mundëson lidhjen tokësore me aleatët e saj sllav.
Këto dhe shumë “dhurata” tjera serbe, padyshim se kanë ardhur si
shpërblim ndaj Rusisë për shkak të qëndrimit të saj kundër pavarësisë
së Kosovës, kundër perëndimit dhe SHBA-ve. Takimi i fundit
Medvedev-Tadiq në Beograd, jo rastësisht ishin mbajtur më 20 tetor
2009, sepse në këtë të 20 tetorit të vitit 1944 Ushtria e Kuqe Ruse e
kishte shkelur tokën serbe dhe i kishte “çliruar” nga fashizmi
hitlerian.
***
Duhet theksuar, se në këto baza ushtarake ka edhe agjentura të ndryshme
ruse, të cilat së bashku me ato serbe po presin momentin më të
përshtatshëm politik dhe ushtarak, në mënyrë që të bëjnë invadimin e
Kosovës, të realizojnë një kthim të sërishëm në “tokën e shenjtë dhe të
bekuar serbe”, në mënyrë që edhe njëherë të ringjallin mitet serbe mbi
vuajtjet, golgotën, dyndjet dhe tragjeditë serbe. Përmes këtij plani
ogurzi serb dëshirohet që të merren nën kontroll të gjitha zonat e
banuara serbe në Kosovë, zonat ekonomike dhe industriale, por edhe të
ashtuquajtura zonat e trashëgimisë fetare ortodokse. Sipas planit serb,
nga Kosova duhet të merren pjesët më të mira të saj, ndërsa shqiptarëve
duhet të dislokohen nëpër disa djerrina të thata. Për fat të keq këto
baza kanë këto qëllime, por e keqja më e madhe është se faktori
ndërkombëtar po hesht, sidomos Brukseli, i cili në vend që të kërkojë
llogari nga Beogradi për krimet dhe dëmet e shkaktuara gjatë tri
luftërave në Ballkan(të kërkojë të paguaj për dëmet e shkaktuara
njerëzore dhe materiale), ajo shpërblen këtë regjim fashist serb me
liberalizim të vizave dhe me ndihma të ndryshme ekonomike e financiare.

***
Tani, mund të shtrohet pyetje, a nuk është fajtorë edhe Bashkësia
Evropiane për dramën e krijuar në Ballkan? Përgjigja është e thjeshtë,
se me heshtje dhe me një politikë tepër inerte BE-ja është gjetur shumë
e papërgatitur për sfidat e rajonit. BE-ja, kësaj radhe, ajo nuk guxon
të heshtë dhe të pranojë faktet e kryera në rajon. Ajo nuk guxon të
lejojë që ky shtet i pa reformuar të kthehet përsëri në një fuqi
dominuese në rajon, sepse rreziku për destabilizim ende ekziston.
Evropa më në fund nuk guxon të heshtë dhe të lejojë zbatim të
projekteve ogurzeza ruso-serbe, në dëm të interesave të popujve të
rajonit, por edhe të tyre e të SHBA-ve. Ndërsa, politika zyrtare në
Tiranë, Prishtinë, Shkup, Preshevë dhe Ulqin duhet të ketë një
përgjigje të qartë dhe të përbashkët kundër këtyre planeve ruso-serbe.
Hartimi i një strategjie të përbashkët ushtarake e politike shqiptare
dhe bashkëpunimi i ngushtë ushtarak me SHBA-të, do të ishte përgjigja
më e mirë ndaj tyre. Një ushtri e përbashkët shqiptare dhe një aleancë
e fuqishme me SHBA-të do të rrënonte këto projekte ogurzeza dhe do të
stabilizonte rajonin e Ballkanit përgjithmonë. Kështu do krijohen
kushte më të volitshme që rajoni dhe popujt e saj të jetojnë të lirë,
të qetë, si dhe të kenë marrëdhënie biznesi në mes tyre.

nga *lissa* Sat Jan 23, 2010 7:14 am

Qeverisja e keqe nuk është në interes të Kosovës

Adem Sylejmani

Kaloi
viti 2009 dhe nuk na solli mrekulli, ashtu siç premtuan pushtetarët
tanë. Realisht as që është pritur diçka e tillë, ngase kapacitetet
vepruese, punuese dhe mënyra e menaxhimit e dikton ecjen më të shpejtë
apo të ngadaltë të një procesi.
Jemi në vitin 2010 dhe vitet po ecin, por zhvillimi i vendit tonë ka
ngelë aty ku është dhe nuk ka përparim, në asnjë resorë që vlen të
përmendet.
Optimizmi që mbërtheu popullatën tonë pas shpalljes së Pavarësisë,
tani ka rënë ndjeshëm nga një arsye e vetme: zhgënjimi me institucionet
tona, me qeveritarët tanë. Ky zhgënjim po kthehet ngadalë edhe në
urrejtje ndaj tyre. Shkak për këtë është vetë kontributi i tyre.
Është krijuar përshtypja në opinion, se ata që mësyjnë pushtetin
kanë vetëm një qëllim: grabitjen e pasurisë shtetërore, pasurimin dhe
keqpërdorimin e taksapaguesve të qytetarëve të këtij vendi. Përshtypjet
ndaj kësaj dukurie të shëmtuar tanimë janë ngulitë thellë në mendjet e
qytetarëve dhe si pasojë e kësaj, ne sot kemi mos-besueshmëri të
theksuar ndaj institucioneve tona. Po ashtu, mos-dalje në zgjedhje
sepse s’ke për kë të votosh etj., etj.
Ky opinion nuk është krijuar vetëm në vitin 2009, por nga paslufta ai gjithnjë po shkon fatkeqësisht drejt rritjes.
Ne çdo ditë në mediumet tona si në ato elektronike dhe në ato të
shkruara, kemi lajme nga më të ndryshmet, se gjoja qeveria e Kosovës do
të re-formatizohet apo të freskohet. Sido që ta quajmë, është e njëjta
gjë. Lind pyetja, se ç’ka mund të sjellë ky, ku po na çon dhe pse
flitet rreth freskimeve? Duket se kjo përpjekje jep mesazhin, se kjo
qeveri nuk është në gjendje të bëjë asgjë më shumë, se sa këto që po i
dëgjojmë.
Qartë po shihet se, kemi një qeveri që nuk po funksionon si duhet,
kemi një koalicion i cili nuk po funksionon mirë (nëpër kafene flasin
ndryshe, nëpër gazeta dhe me deklarata ndryshe).Vetëm një gjë dy
partnerët e kanë të përbashkët, pasurinë e fituar në mënyrë të
paligjshme nga ana e tyre. Mund të jetë pak sa e vështirë të dihet deri
në fund, se cili do t’i prinë listës së të korruptuarve, pasi që
konkurrenca është e fortë, se cili do të bëjë më shumë se sa tjetri.
Cilat rrethana e çuan në arritjen e koalicionit në mes tyre? Nëse
dje ka qenë interesi i vendit bashkimi tyre (nëse është ky mendim,
atëherë mund të shihet se ky veprim lë shumë për të dëshiruar), sot me
interes është prishja e tij dhe largimi i tyre nga qeverisja e Kosovës.
Opinioni i gjerë publik, ka parë dyfytyrësinë politike të dy
subjekteve në koalicion. Ky është edhe një fakt që duhet ta pamundëson
jetëgjatësinë e tyre. Ata (dy partnerët në qeverisje) ende
bashkëjetojnë për interesa të ngushta dhe jo për interesa të vendit,
bashkëveprojnë vetëm sa për të thënë, se ja ne jemi të qëndrueshëm,
jemi edhe më të fortë sesa që ishim para deklarimit se ky koalicion u
prish etj. Ekziston një mendim i shtrirë në masë të madhe te qytetarët
e Kosovës, se praktika e keqe qeverisëse e dy partnerëve (PDK-LDK)
meriton po nga ana e tyre, ndëshkimin.
Ngecja e zhvillimit ekonomik të vendit, mos-rritja e pagave të
shërbyesve civilë, policisë, punëtorëve shëndetësorë, mos-zbatimi
ligjit, mos-kontrolli në tërë territorin e vendit, strukturat paralele
serbe, korrupsioni i një shkalle të lartë, tenderomania, fyerjet
kërcënimet e rivalëve politik, parregullsitë e shumta në zgjedhje,
jo-serioziteti në punë, janë tregues të qartë dhe përbuzja më e madhe
që aktualisht i bëhet qytetarit të vendit.
Këta tregues negativë, të gjithëve na bëjnë ditur, se qeveritarët
tanë pa kurrfarë bazë dhe pa fije turpi mundohen të ç’orientojnë
vëmendjen e opinionit, me kinse re-formatizim të qeverisë, freskim të
saj, e broçkulla të tilla, vetëm e vetëm që të zgjatet jeta e një
pushteti të sëmurë rëndë nga të metat dhe gabimet e shumta, vetëm e
vetëm që të ruhet bashkëjetesa e partnerëve, të cilët dështimet e mëdha
i paraqesin si suksese të mëdha.
Në këtë atmosferë të nderë duket interesante, pse bashkësia
ndërkombëtarë nuk ka një qëndrim të qartë, nuk e përkrahë freskimin e
qeverisë. Lidhur me këtë, e ardhmja do të qartësojë dy dilemat e sotme
lidhur me këtë “indiferencë” të ndërkombëtarëve.
A thua ndërkombëtarët shohin fundin e kësaj qeveria dhe jo freskimin
e saj apo emrat e përfolur për zëvendësimin e tyre janë të
papërshtatshëm për ta?
Sido që të jetë, qytetarit tonë sot i intereson përmirësimi i
standardit të jetës së tij. Ai do punë, do rritje pagash, do të sheh me
sy, se Kosova po përparon dhe ardhmëria e tij është e sigurt në këtë
vend. Në të kundërtën, te qytetarët do të kemi vetëm zhgënjim dhe
tensionim të gjendjes.
Është e pa-tolerueshme që vetëm ne shqiptarët, nuk jemi të përfshirë
në liberalizim të vizave. Kjo na ndodhi edhe si pasojë e neglizhencës,
por edhe të paaftësisë vepruese të institucioneve tona. Nuk mund të
ketë asnjë justifikim tjetër sepse ecja ne Evropë varet shumë nga puna
jonë, nga serioziteti ynë.
Për fund, ne shqiptarët duhet të japim shembullin në rajon se si
duhet shteti, si forcohet shteti dhe si prosperon shteti. Por kjo bëhet
ndryshe, jo me shembujt e deritanishëm. Ata që nuk e besojnë këtë duhet
t’ia lirojnë vendin një klase tjetër politike, të përkushtuar, të aftë
dhe të pa-korruptuar. Kjo duhet të vijë sa më parë, që të binden edhe
të tjerët, se mundësitë tona janë të mira dhe rruga e sukseseve është
nevojë, kërkesë dhe përpjekje e vazhdueshme si dhe shqetësimi ynë më i
madh.

nga *lissa* Sat Jan 23, 2010 7:15 am

Jemi të vendosur që të ruajmë paqen dhe sigurinë në Kosovë, dhe në rajon

Skender Hyseni

-
Deklaratë e ministrit të Punëve të Jashtme të Republikës së Kosovës,
Skender Hyseni në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara -
New York
22 janar 2010
Z. President,
Anëtarë të shquar të Këshillit të Sigurimit,
Si gjithmonë, do të dëshiroja së pari t’ju falënderoj për mundësinë
e dhënë që t’ju njoftoj për gjendjen në Kosovë, që do të thotë për të
arriturat e vazhdueshme dhe përparimin e qëndrueshëm që Republika e
Kosovës ka bërë që nga fjala ime e fundit në Këshill më 15 tetor të
vitit të kaluar. Përpara se të vazhdojë, do të dëshiroja të uroja pesë
anëtarët e rinj, Brazilin, Gabonin, Libanin, Nigerinë dhe Bosnjë e
Hercegovinën për zgjedhjen e tyre në Këshillin e Sigurimit.
Z. President,
Kosova ka vazhduar të ndërtojë institucionet e saj mbi bazat e
Kushtetutës sonë të re demokratike, si dhe mbi bazën e dispozitave të
Planit Gjithëpërfshirës të Presidentit Martti Ahtisaari. Viti 2009 ka
qenë vit i suksesshëm për Kosovën në shumë rrafshe. Ne kemi kompletuar
procesin e anëtarësimit në Fondin Monetar Ndërkombëtar dhe në Bankën
Botërore. Njohja e pavarësisë së Kosovës ka vazhduar në mënyrë të
pandërprerë.
Qeveria e Kosovës ka qenë shumë e suksesshme në adresimin dhe
zgjidhjen e shumë çështjeve nga fusha e ekonomisë, drejtësisë dhe
sigurisë në të gjithë Kosovën. Mirëqenia e komuniteteve pakicë, si dhe
kthimi i refugjatëve të Kosovës në shtëpitë dhe pronat e tyre ka qenë
prioritet, dhe përparimi i arritur gjatë vitit 2009 është i dukshëm.
Përmirësimi i kushteve në rajonet e komuniteteve pakicë, veçanërisht
në komunat me shumicë serbe mbetet një prej prioriteteve kryesore të
Qeverisë së Republikës së Kosovës edhe gjatë këtij viti. Ne do të
vazhdojmë përpjekjet tona të veçanta për të intensifikuar tutje kthimin
e refugjatëve serbë të Kosovës dhe për mbrojtjen dhe restaurimin e
trashëgimisë fetare dhe kulturore.
Sa u përket marrëdhënieve me shtetet e tjera, 65 shtete nga e mbarë
bota tashmë e kanë njohur Kosovën si shtet të pavarur dhe sovran.
Njohjet më të fundit kanë ardhur nga Zelanda e Re, Republika e Malaëit
dhe Republika Islamike e Mauritanisë. Dëshiroj t’ju shpreh këtyre
shteteve mirënjohjen më të thellë për njohjen e pavarësisë së vendit
tonë.
Kosova ka hyrë në marrëdhënie diplomatike me mbi 25 shtete nga e
mbarë bota. Në vazhdimësi të përfundimit të suksesshëm të procesit të
demarkacionit fizik të vijës kufitare me Republikën e Maqedonisë, ne
kemi nënshkruar një marrëveshje për marrëdhëniet diplomatike dhe hapja
e ambasadave është në rrugë e sipër. Më 15 janar 2010, marrëdhëniet
diplomatike janë vendosur edhe me Malin e Zi. Ambasadorët do të
shkëmbehen në kohën e duhur.
Kosova është e gatshme që të përmirësojë marrëdhëniet edhe me
Republikën e Serbisë. Dialogu mes vendeve tona mund të zhvillohet për
shumë çështje të interesit të përbashkët dhe mund të ndodhë vetëm në
nivel të barabartë, si midis dy shteteve të pavarura dhe sovrane. Ne
refuzojmë çfarëdo thirrje për rifillim të negociatave për statusin. Për
më tepër, ne vlerësojmë se thirrjet për ripërtëritje të negociatave për
statusin e Kosovës vijnë nga njerëz që janë qoftë të pavetëdijshëm për
situatën dhe përpjekjet e jashtëzakonshme për të gjetur konsensus ose,
edhe më keq, kërkojnë aktivisht që të destabilizojnë rajonin.
Negociatat e reja do të ishin tepër destabilizuese, dhe madje mund
të prodhojnë konflikt të ri në rajon. Pavarësia e Kosovës është e
pakthyeshme dhe kështu do të mbetet, jo vetëm për hir të Kosovës, por
edhe për hir të paqes dhe sigurisë së qëndrueshme rajonale, për të
cilën pavarësia e Kosovës ka kontribuar aq shumë.
Ne po ashtu kemi lidhur një numër marrëveshjesh dypalëshe për
çështje si Nxitja e Investimeve, Zbatimi i Ligjit, Bashkëpunimi në
Fushën e Shëndetësisë, Lëvizja e Ndërsjellë e Qytetarëve, Ripranimi i
Personave, Bashkëpunimi Ekonomik, Bashkëpunimi Policor, Asistenca
Reciproke në Çështje Doganore, Bashkëpunimi Zhvillimor, Heqja e
Ndërsjellë e Vizave, etj., përfshirë me Shqipërinë, Austrinë,
Danimarkën, Francën, Luksemburgun, Maqedoninë, Slloveninë, Turqinë dhe
Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Së fundi, ne kemi lidhur dhe
marrëveshjen e parë për suksedim të traktateve me Belgjikën.
Z. President, Shkëlqesi,
Në nëntor dhe dhjetor kanë ndodhur dy ngjarje shumë të rëndësishme
për Kosovën: E para: Zgjedhjet. Mbështetur në Kushtetutën e Republikës
së Kosovës dhe në pajtim me një numër ligjesh që qeverisin mbajtjen e
zgjedhjeve në Kosovë, që do të thotë Ligji për Zgjedhjet e
Përgjithshme, por edhe ai për Zgjedhjet Komunale, të dy të miratuar në
qershor 2008, ne kemi organizuar zgjedhjet për kuvendet dhe kryetarët e
komunave të 36 komunave të Kosovës. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve i
Kosovës si rrjedhojë është ngarkuar plotësisht me organizimin dhe
mbajtjen e zgjedhjeve të 15 nëntorit.
Ato ishin shumë të rregullta dhe paqesore. Pjesëmarrja e
komuniteteve jo-shumicë në këto zgjedhje ishte e konsiderueshme. Prej
74 entiteteve të certifikuara për të garuar në këto zgjedhje, 40 sosh
përfaqësojnë komunitete të ndryshme pakicë. Prej tyre, 22 ishin
entitete politike të serbëve të Kosovës. Kjo është dëshmi e qartë se,
përkundër thirrjeve të vazhdueshme të Serbisë, dhe në të vërtetë
përkundër presionit të Qeverisë së Serbisë dhe thirrjes për bojkot,
serbët e Kosovës gjithnjë e më tepër po marrin pjesë në ndërtimin e
institucioneve në Kosovë.
Pjesëmarrja e mirë e serbëve të Kosovës në këto zgjedhje është
mirëpritur gjerësisht. Në një rezolutë, menjëherë pas zgjedhjeve,
Parlamenti Evropian mirëpriti “pjesëmarrjen shumë të mirë të serbëve të
Kosovës” dhe i vlerësoi ato si “një tregues inkurajues se komuniteti
serb i Kosovës është i gatshëm të marrë përgjegjësitë e veta në
institucionet e Kosovës.”
Z. President, ne besojmë se zgjedhjet e nëntorit kanë krijuar një moment të ri në ndërtimin e një Kosove shumetnike.
Misionet vëzhguese të zgjedhjeve të 15 nëntorit në deklaratat e tyre
përfundimtare i kanë përshkruar zgjedhjet si të lira, të drejta dhe
demokratike. Delegacioni Ad Hoc i Parlamentit Evropian e mirëpriti në
deklaratën e vet, procesin në vazhdim të decentralizimit dhe, si e kanë
quajtur ata, ditën paqësore të zgjedhjeve në Kosovë. Deklarata e
Presidencës së Bashkimit Evropian, “mirëpriti mbajtjen e rregullt të
zgjedhjeve komunale,” si dhe pjesëmarrjen e gjerë të grupeve të
ndryshme etnike.
Reagime shumë pozitive për zgjedhjet erdhën edhe nga Sekretari i
Përgjithshëm i NATO-s, Përfaqësuesi i Posaçëm i Bashkimit Evropian në
Kosovë, Ambasadorët e shteteve të ndryshme të akredituar në Prishtinë,
dhe OJQ të ndryshme vendore dhe ndërkombëtare. Edhe PSSP-ja “e vlerësoi
trendin drejt një pjesëmarrjeje më aktive nga komuniteti serb i Kosovës
si një hap inkurajues drejt pajtimit afatgjatë dhe integrimit me
komunitetin lokal.”
Pjesëmarrja në votime në komunat me shumicë serbe ka shkuar deri në
54 përqind, në Shtërpcë në raundin e dytë, përderisa në tri komunat e
tjera të reja të Graçanicës, Kllokotit dhe Ranilluk-ut, pjesëmarrja në
votime ishte rreth 25 përqind. Si rezultat, ne tash kemi katër kryetarë
të zgjedhur komunash nga partia SLS në katër komuna.
Zhvillimi i dytë që unë do të doja ta theksoja ishin deklaratat
gojore në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë nga 1 deri më 11 dhjetor
2009. Delegacioni i Republikës së Kosovës, i udhëhequr nga Ministri i
Punëve të Jashtme, ju drejtua Gjykatës më 1 dhjetor, duke ofruar
informacion përmbajtësor për procesin. Pasi të gjitha deklaratat
drejtuar Gjykatës tashmë janë në dispozicion të publikut, më lejoni që
të theksojë se, Republika e Kosovës ka kërkuar nga Gjykata, që në rast
se e sheh të përshtatshme që të përgjigjet në kërkesën për një mendim
këshilldhënës, sipas rezolutës 63/3 të Asamblesë së Përgjithshme, të
gjejë se Deklarata e Pavarësisë e 17 shkurtit 2008 nuk ka qenë në
kundërshtim me asnjë rregull të aplikueshëm të së drejtës
ndërkombëtare. Ne kemi besim të plotë në Gjykatën Ndërkombëtare të
Drejtësisë.
Z. President, siç kam thënë në deklaratën drejtuar Gjykatës, ne nuk
mund dhe nuk duhet të harrojmë krimet kundër njerëzimit dhe terrorin që
Republika e Serbisë e ka ushtruar mbi popullin e Kosovës; gjëra të
këtilla nuk duhet të përsëriten asnjëherë. Sido që të jetë, Z.
President, Shkëlqesi, ne në Kosovë jemi të përkushtuar që të shikojmë
kah e ardhmja.
Ne jemi të vendosur që të ruajmë paqen dhe sigurinë në Kosovë, dhe
në rajon. Tash është më e sigurt se asnjëherë më parë se e ardhmja e
përbashkët si për Kosovën ashtu dhe për Serbinë, dhe në të vërtetë për
të gjithë kombet e Ballkanit Perëndimor, është në anëtarësimin
përfundimtar në Bashkimin Evropian, ashtu siç thuhet në raportin më të
fundit të Komisionit Evropian të tetorit 2009.
Ne po ashtu shikojmë kah dita kur do të mund të zëmë vendin tonë si
Anëtar i Kombeve të Bashkuara. Zotimet e shprehura në Deklaratën tonë
të Pavarësisë dhe në Kushtetutën tonë, demonstrojnë vullnetin tonë për
të marrë përgjegjësitë e këtij anëtarësimi. Në vijë me këtë, Qeveria
ime së fundi u pajtua për një projektligj që i mundëson Kosovës të
zbatojë sanksionet e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, i
cili pritet të miratohet së shpejti nga Kuvendi i Republikës së Kosovës.
Shkëlqesi, gjendja e përgjithshme e sigurisë në Republikën e Kosovës
është e qetë dhe e qëndrueshme, ndonëse gjendja në veri mbetet një
çështje shqetësuese. Përpjekjet e shtuara dhe të vazhdueshme janë të
nevojshme për të parë përmirësim të mëtejshëm të gjendjes dhe përparim
në atë pjesë të Kosovës. Institucionet dhe Qeveria e Republikës së
Kosovës kanë bashkëpunuar ngushtë me Misionin e Bashkimit Evropian për
Sundim të Ligjit për të luftuar krimin dhe korrupsionin, si dhe për të
parandaluar veprime të mëtejshme shkatërrimtare të strukturave paralele
dhe kriminale në veri.
Ndërhyrja skajshmërisht përçarëse e Qeverisë së Republikës së
Serbisë në Republikën e Kosovës, dhe mbështetja për strukturat paralele
ka vazhduar. I ashtuquajturi nominim i gjykatësve dhe prokurorëve për
gjykatat në Kosovë i kohëve të fundit nga autoritetet e Serbisë ishte
një sulm tjetër i rëndë në sistemin e gjykatave të Kosovës, siç duket
me qëllimin e qartë të minimit të procesit në vazhdim të
decentralizimit dhe themelimit të komunave me shumicë serbe. Ky është
po ashtu një tentim për të bllokuar dhe minuar përpjekjet e përbashkëta
të EULEX-it dhe Kosovës në vendosjen e rendit dhe ligjit në të gjithë
Kosovën përmes ndërtimit të institucioneve shumetnike. Ndërhyrja e
vazhdueshme destabilizuese e Serbisë në vendin tim është e papranueshme
dhe ajo duhet të marrë fund.
Kosova, nga ana e saj, do të vazhdojë të gjejë mënyra për të
përmirësuar dhe forcuar edhe më shumë marrëdhëniet me fqinjët,
përfshirë me Serbinë, dhe kjo mbetet një prej prioriteteve kyçe të
Qeverisë sime.
Z. President,
Në fund, dëshiroj t’ju falënderoj ju dhe anëtarët e Këshillit të
Sigurimit për mundësinë e dhënë që t’i paraqes pikëpamjet e Kosovës. Ne
mezi presim të punojmë me të gjithë anëtarët e Këshillit, dhe në të
vërtetë me të gjithë anëtarët e Kombeve të Bashkuara, për të promovuar
qëllimet tona të përbashkëta të paqes ndërkombëtare, dhe të
stabilitetit e të bashkëpunimit rajonal në Ballkanin Perëndimor.
Ju faleminderit!

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:06 am

“Tërmeti” në Nju Jork!

opinione - Faqe 3 F.0125020635772_m

Agim Muhaxheri

S'ka
kthim prapa. Pavarësinë tonë e kanë njohur deri më tani 65 shtete,
priten njohjet e reja gjatë këtyre javëve, muajve. Me Serbinë mund të
bisedojmë, jo për statusin, por për çështje teknike, çështjet që i
preokupojnë shqiptarët dhe serbët, spikati në seancën e KS të OKB-së,
me 22 janar, ministri i Jashtëm i Republikës së Kosovës, Skënder Hyseni.
Paraqitja e zotëri Hysenit ishte dinjitoze. Rivalit të tij, Boris
Tadiqit nuk i lejoi kënaqësinë, luksin, të luaj lojën si macja me miun.
E nxori nga takti Tadiqin, ia bëri 8 me 2, ia mbylli gojën, të mos flet
më dokrra. Ndodhi polemika e ashpër, polemika 'inter partes', e dy
përfaqësuesve të shteteve, të Serbisë dhe Kosovës.
Kjo seancë, e cila zgjati 2 orë e dyzet minuta, kujtoj, i ngjante
seancave në procesin gjyqësor të Hagës. Serbia edhe këtu u rrëfye si të
jetë në kishë, jo në parlamentin e botës. Megjithëkëtë, përfaqësuesit e
shteteve që s'e kanë njohur pavarësinë tonë, Brazili, Meksika, Uganda,
Nigeria, Libani... lanë të nënkuptohet se presin vendimin, mendimin e
Gjyqit të Hagës për të ndërmarrë hapin e mëtejshëm.
Tadiqi e Hyseni pjesën hyrëse të fjalimeve ia kushtuan pasojave të
tërmetit katastrofal në Haiti, ngushëlluan popullin e këtij vendi, por
edhe OKB-në, personeli i së cilës e pësoi në këtë tragjedi. Kjo ishte
ana njerëzore. Pastaj, Tadiqi e luajti lojën e vet, "hyri llugave".
Zotëri Hysenin e përshëndetën edhe ata, vendet e të cilëve nuk e
kanë njohur pavarësinë tonë. Ia përmendën emrin e mbiemrin, jo
funksionin. Disa i përmendën edhe funksionin sipas asaj: "ministri i
jashtëm i Kosovës". Hysenin s'e përshëndeti Rusia. Përfaqësuesi i
Austrisë, vendi i të cilit ka njohur pavarësinë tonë, e bëri një
lapsus, "harroi" ta përshëndes Hysenin. Pse ?!
Ajo çka ndodhi në Nju Jork ishte një "tërmet" për Boris Tadiqin dhe
ministrin e tij Vuk Jeremiqin. S'do ta harrojnë "uraganin", goditjet e
fuqishme që ua shkaktoi ministri Hyseni. Do ta kujtojnë Hysenin,
"njeriun e vogël", si Napoleon Bonaparte i Francës, i cili ua bëri
"sytë xixa".
"Vjersha" e Tadiqit u përsërit. Mirë e kishte mësuar vjershën,
Kosovën e quante "krahina jonë", "krahina serbe", por edhe "Kosovë e
Metohi". Presidenti serb, i cili dukej i shqetësuar, nervoz, orvatej të
bëj akrobacinë, kundërshtoi planin e Pieter Feithit, përfaqësuesit të
Zyrës Ndërkombëtare Civile (ICO-së) dhe të Qeverisë sonë 'për
integrimin e veriut të Kosovës'. Këtë plan e cilësoi tejet të
rrezikshëm për serbët matanë lumit Ibër. Ai shprehu aversion ndaj kësaj
Zyre, e cila sipas tij na qenka e "ashtuquajtur", "Zyre ilegale".
Gazeta beogradase, Politika online, e 23 janarit, shkëput një
vlerësim të Tadiqit se "... 'zgjidhja definitive' e Prishtinës për
veriun e Kosovës nuk do të sjellë asgjë të mirë për ata që rrojnë atje.
Kjo do t'i kënaq vetëm ekstremistët...". Kjo gazetë informatën e saj e
titullon - Tadic: Plan za severno Kosovo opasna provokacija ( "Tadiq:
Plani për veriun e Kosovës provokim i rrezikshëm").
Serbia, shkaktarja e katër luftërave, e përkëdhelur nga Evropa, i
bie "flakaresh" BE-së, familjes elite. Evropa i bëri favore asaj, e
futi në "zonën e Schengenit". Ndërkaq, ajo e shan BE-në, ku pretendon
të anëtarësohet !
Një kapitull të posaçëm Tadiqi i kushtoi strukturave paralele që
veprojnë matanë lumit Ibër. Sipas tij këto janë " legale", ndërsa
"ilegale" i cilësoi të gjitha institucionet e Prishtinës zyrtare.
Tërthorazi la të nënkuptoj se Beogradi haptazi i financon bandat e
Milosheviqit, u jep atyre bakshishin prej 42 milion euro për ta minuar
demokracinë në këtë pjesë të rajonit. Shprehu emocionin se si
institucionet e Kosovës po e lënë "në terr" pjesën veriore të
Mitrovicës, thuajse diplomatët nuk e dinë realitetin se këtu energjia
elektrike vjen nga KEK-u.
Natyrisht, kjo që pohoi Tadiqi, s' është ndonjë befasi. Ky është
zhargoni i kundërshtarëve të pavarësisë, s'pritet nga ta diçka e meçme.
Tadiqi foli për "shuarjen" e gjyqeve të Kosovës, formimin e gjyqeve
dhe prokurorive të veta, "gjyqit të lartë" dhe "gjykatës themelore", me
seli në pjesën veriore të Mitrovicës dhe "filialat në Shtërpcë,
Gorazhdec, Graçanicë dhe Ranillug. Regjimi i tij e bëri me bujë të
madhe emërimin e prokurorëve dhe gjykatësve në Kosovën, të cilët
zyrtarisht "do t'ia nisin punës që nga 1 janari 2010". Nuk tregoi ai a
funksionojnë "gjykatat e katundeve" në territorin e Kosovës. Sikur i ra
pishmanit, nuk i shpjegoi hollësitë e këtij "emërimi...", s'e bëri këtë
të mos bëhet përrallë para diplomatëve. Diplomatët e dinë se ç' është
sistemi unik i drejtësisë.
Kryesuesi i seancës, përfaqësuesi i Kinës, i zhveshur nga emocionet,
iu përmbajt parimit audiatur et altera pars, nuk u hyri në hak palëve.
I lejoi Tadiqit të flet dy herë, i lejoi edhe Hysenit të paraqet
replikën, kundërvënien ndaj asaj që kishte pohuar rivali i tij.
Replikën e tij ministri e nisi me fjalët "po i sqaroj disa gjera...".
Kësaj radhe, nuk lexoi, i bëri të ditur audiencës provokimet e fundit
të Serbisë. I përmendi një për një, me një anglishte të artikuluar.
Hyseni e tha troç se tash 10 vjet serbët matanë lumit Ibër, nuk e
paguajnë energjinë elektrike. Kështu nuk ngjet në asnjë vend të botës,
tha ai. Po ashtu, Hyseni iu kundërvë rivalit të tij, regjimit të
Beogradit, rreth "emërimit të prokurorëve dhe gjykatësve" në shtetin e
Kosovës. Një veprim i këtillë, tha Hyseni, është ndërhyrje e Serbisë në
punët e brendshme. Përmendi skandalin e ministrit të Serbisë, Goran
Bogdanoviqit, i cili hyri tinëza në shtetin tonë, vajti në Shtërpcë për
të mbajtur fjalim politik, por këtë policia e përzuri. Ka ligje,
rregulla, si hyn një ministër i huaj në një vend, kujt i kërkohet leja,
kush vendos për të.
Vazhdon filarmonia e politikanëve dhe popave. Kreu i kishës serbe,
pasardhësi i patriarkut Pavle, i porsazgjedhuri Irinej Gavrilovic, në
fjalimin e tij, në ceremoninë përuruese, tha se "Kosova është
Jerusalemi ynë" dhe se "Serbia pa Kosovën nuk është Serbi".Patriarku
Irinej (Gavrilovic) le të bëj politikë, të sheh ëndrra. Kësaj pune i ka
vdekur nëna, zotërinj të Beogradit.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:06 am

As Serbia, as Kosova në BE!

opinione - Faqe 3 F.0125020727833_m

Prof.dr. Mehdi Hyseni

- Barometri diplomatik -
Pa njohjen reciproke, sipas procedurës juridike të së Drejtës
Ndërkombëtare, si për Serbinë, ashtu edhe për Kosovën, hyrja e tyre në
BE, do të jetë vetëm një utopi e shkretë. Asgjë më shumë!
1.
Shtetarët (politikanët dhe diplomatët) e Serbisë dhe të Kosovës po
ushqejnë iluzione të kota, sa për ta mashtruar opinion publik se, gjoja
BE-ja u ka premtuar se, së shpejti, këto dy vende të ndryshme
ballkanike, do të jenë anëtare të saj.

Pavarësisht nga lojërat e ndryshme simuluese politike dhe diplomatike
se, Kosova dhe Serbia brenda një kohe të shkurtër, do të integrohen në
kuadrin e BE-së, ligjërisht, sipas standardeve të procedurës së
pranimit, asnjëra prej këtyre dy vendeve ballkanike nuk do të ketë
rast, që të jenë anëtare të BE-së, për shkak se Serbia dhe Kosova nuk e
njohin njëra-tjetrën si shtete sovrane dhe të pavarura.

Pra, si Beogradi, ashtu edhe Prishtina, duhet ta mbajnë parasysh faktin
e rëndësishëm se, pa njohjen e ndërsjellë të tyre, nuk kanë asnjë shans
real, që të integrohen në BE. Me gjithë premtimet e politikës dhe të
diplomacisë së improvizuar të qarqeve me kompetencë për zgjerimin e
BE-së.

Ndryshe, vetëm politikanët, diplomatët dhe shtetarët naivë dhe të gjorë
si të Beogrdit, ashtu edhe të Prishtinës po e gënjejnë dhe, po e
mashtrojnë opinionin e tyre publik se, edhe pa njohjen reciproke të dy
vendeve të tyre, do të mund të hyjnë në BE. Kjo është vetëm një utopi e
shkretë, që është në favor të propagandës politike dhe të diplomacisë
ditore të Beogradit dhe të Prishtinës.

2.
Gjithashtu, problemi i Kosovës Veriore nuk mund të zgjidhet derisa
qeveria e Kosovës së bashku me EULEX-in (veç mjeteve politike dhe
diplomatike paqësore) nuk marrin edhe masat urgjente juridike për
spastrimin e strukturave paralele politike shtetërore të Serbisë në
mbarë Kosovën, e në veçanti në Veri të Kosovës.

Ligjërisht, sipas së Drejtës Ndërkombëtare, kur dy vende të ndryshme
nuk e njohin njëra-tjetrën, praktikisht nuk mund të kenë kurrfarë
marrëdhëniesh bashkëpunimi ndërmjet tyre (politike, ekonomike,
tregtare, diplomatike etj.).

Prandaj, në këtë kuptim duhet shikuar dhe trajtuar edhe marrëdhëniet ndërshtetërore të Serbisë me Kosovën.

Derisa Serbia nuk e njeh Kosovën si shtet të pavarur dhe sovran, është
krejtësisht e qartë se, nuk mund të ketë kurrfarë marrëdhëniesh qoftë
ekonomike, politike, tregtare, kulturore, qoftë diplomatike etj.

Në këtë kontekst, duhet shikuar edhe lëvizjen e qytetarëve të këtyre dy
shteteve, të cilët nuk e gëzojnë të drejtën e hyrje-daljes së tyre as
në Serbi, e as në Kosovë, para se Beogradi dhe Prishtina zyrtare t’i
kenë shkëmbyer aktet dhe instrumentet e tyre juridike ndërkombëtare të
njohjes së ndërsjellë të Kosovës dhe të Serbisë.

Pra, sipas rregullave dhe normave të së Drejtës Ndërkombëtare si
lidhjet ekzistuese të Kosovës me Serbi (ekonomi dhe tregti etj.), ashtu
edhe hyrja e qytetarëve të Serbisë në Kosovë (e personave privatë, edhe
e atyre shtetërorë, siç ishte rasti i fundmë i hyrjes së Boris Tadiqit
në Kosovë, me rastin e vizitës së tij Manastirit të Deçanit), është
krejtësisht ilegale dhe e palejueshme, sepse bie ndesh me të drejtën
ndërkombëtare.

Gjithashtu, ky reciprocitet vlen edhe për shtetarët dhe për individët
privatë të Kosovës, të cilët nuk kanë asnjë të drejtë, të hyjnë në
Serbi, qoftë për qëllime të bashkëpunimit zyrtar, qoftë për qëllime
tregtare, ekonomike, kulturore etj.

Pra, në kuptimin juridik të së drejtës ndërkombëtare, derisa Serbia nuk
e njeh Kosovën, nuk mund të ketë kurrfarë bashkëpunimi të ndërsjellë
midis Beogradit dhe Prishtinës.

Sikur këto rregulla, norma dhe parime të së drejtës ndërkombëtare, të
ishin zbatuar me konsekuencë nga qeveritë e deritashme të Kosovës dhe
të UNMIK-ut (1999-2010), sigurisht se, sot, nuk do të ishin ballafaquar
me problemin dhjetëvjeçar të Kosovës Veriore, si shkak dhe pasojë e
ndërhyrjes direkte të Serbisë. Mirëpo, do të ndodhte e kundërta.
Serbia, patjetër, do të kishte qenë e detyruar, që ta njihte Kosovën si
shtet të pavarur dhe sovran. Ndryshe, nuk do të kishte pasur kurrfarë
gjase, që të interesohej dhe, të vendoste kontakte me minoritetin e saj
kolon në Kosovë.

Mirëpo, duke qenë se politika, ligji, kushtetuta dhe diplomacia e
kuvendeve dhe e qeverive të derisotme të Kosovës kanë dështuar në këtë
plan, duke e injoruar të drejtën ndërkombëtare, këtë gabim fatal,
gjithashtu, ilegalisht, në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare dhe
me Kartën e Kombeve të Bashkuara etj., Beogradi e ka shfrytëzuar duke
ndërhyrë në punët e brendshme të Kosovës, me ç’rast qe 10 vjet ia ka
shkëputur Kosovën Veriore!

Së fundi, duhet të nënvizojmë se, si Beogradi, ashtu edhe Prishtina i
kanë shkelur rregullat dhe standardet e së drejtës ndërkombëtare ngase
kanë lejuar dhe kanë pranuar organizimin e zgjedhjeve vendore,
parlamentare dhe presidenciale të Serbisë në Kosovë!

Ky akt ilegal i ndërmarrë nga Serbia dhe, i lejuar nga Kosova, është në
kundërshtim flagrant me të drejtën ndërkombëtare, me Kartën e Kombeve
të Bashkuara dhe me Aktin Përfundimtar të Helsinkit (Kreu VIII), sepse
asnjë shtet në botë nuk ka të drejtë të organizojë kurrfarë zgjedhjesh
të tij, në një shtet tjetër të huaj.

Për të gjitha ndërhyrjet dhe shantazhet e derisotme të Serbisë në
Kosovë, të kryera gjatë dekadës së fundit të këtij shekulli
(1990-2010), fajin dhe përgjegjësinë kryesore e mbajnë qeveritë dhe
parlamentet e derisotme të Kosovës së bashku me kryetitullarët e tyre,
sepse de fakto dhe de jure kanë shkelur jo vetëm drejtën ndërkombëtare,
por edhe atë historike të shqiptarëve, që është favor të realizimit të
plotë të vetëvendosjes së Kosovës.

Si pasojë e një politike të tillë të gabuar të elitave të ndryshme
politike të Kosovës(1990-2010), tash kemi problemin e Qipros në Veri të
Kosovës. Sipas të të gjithë parametrave politikë dhe diplomatikë
ndërkombëtarë, problemi i Kosovës Veriore, nuk ka gjasa reale, që të
zgjidhet në mënyrë paqësore, por vetëm me mjete juridike, sepse,
ndryshe, Serbia nuk do të tërhiqet nga pozicionet e saj paraprake në
Kosovën Veriore, dhe më gjerë në tërë Kosovën.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:07 am

Ndërmarrjet komunale çelës i vetëm suksesi në ofrimin e shërbimeve publike

opinione - Faqe 3 F.0125020825677_m

Naim Sahiti

Tranzicioni
i sistemit politik dhe ekonomik solli një gjendje krejtësisht të re në
Kosovë. Të nisur kinse nga parimet e ekonomisë së tregut që gjithçka
duhet të privatizohet, Institucionet tona apo më mirë të themi zyrtarë
të këtyre institucioneve që vendosin për ekonominë në Kosovë, marrin
vendime të çuditshme për të privatizuar gjithçka duke sjellë shpesh
dilemën se a janë këto institucione duke punuar në të mirën e vendit
apo të kundërtën.
Kemi dëgjuar shpesh për reagime të zyrtarëve komunal lidhur me
pronën komunale e cila në disa raste edhe pse ka qenë e evidentuar si e
tillë është shitur duke mos përfillë interesin e komunave që në
shkallën e organizimit tonë janë shkalla e parë e organizimit dhe
përgjegjësisë ndaj qytetarëve.
Shpesh ka ndodhur që pronën e Komunës është dashur që ta mbrojnë në
procedura gjyqësore ndaj Institucioneve të këtij vendi që kanë marrë
vendime arbitrare dhe të çuditshme. Kështu toka e kooperativave
bujqësore, ndërmarrjeve të falimentuara para luftës apo edhe pronave
tjera komunale janë shitur në kundërshtim me interesin e Komunës dhe
qytetarëve. Sot kemi një gjendje të vështirë për komuna kur ndonjë
donatorë ofrohet për ndërtim të një çerdhe apo shkolle dhe komunat nuk
kanë tokë për të mundësuar realizimin e këtyre donacioneve e mos të
flasim të investitorëve.
Për të qenë gjendja edhe më e rëndë në komunat tona, janë edhe
vendimet e marra për të shitur ndërmarrjet shoqërore që kanë ofruar
shërbime direkte për qytetarë. Në vend të forcimit të këtyre
ndërmarrjeve, duke i deleguar kompetencat tek komunat, janë shitur edhe
ato ndërmarrje që janë jetike, si ndërmarrja dhe prona e tregjeve,
stacionet e autobusëve, ndërmarrjeve për mirëmbajtjen e rrugëve etj.
Shembull një qyteti i shitet tregu, e në anën tjetër me
legjislacionin në fuqi komuna në bazë të përgjegjësive duhet të krijojë
dhe menaxhon me tregje. Format që tregjet e shitura të mbesin me statut
të tillë nuk janë aspak të zbatueshme, ngase nuk ka mekanizma
kontrollues e detyrues. A thua ka qenë më lehtë që një ndërmarrje të
tillë të kalohet nën kompetencat e komunës apo është dashur të krijohet
një amulli e tillë.
Komunat kanë shumë vështirësi që të ofrojnë shërbime publike
cilësore në mungesë të mekanizmave siç kanë qenë ndërmarrjet komunale.
Mbushja e gropave nëpër rrugët tona duhet të tenderohet, dhe shpesh,
për shkak të procedurave të komplikuara të tenderimit gropat mbesin pa
u rregulluar me muaj. Gjendje e njëjtë është edhe tek mirëmbajtja e
ndriçimit, mirëmbajtjes së banesave, varrezave, pastrimit të rrugëve,
largimit të borës, trajtimit të mbeturinave, transportit publik,
objekteve kulturore e sportive etj.
Në shumicën e rasteve, komunave i është bartur përgjegjësia për
ndërmarrjet e mbledhjen e mbeturinave, ndërsa që paradoksi më i madh
janë ndërmarrjet e ujit e kanalizimeve të cilat nuk i përgjigjen
komunave, ndërsa komunat bëjnë investime në shtimin dhe rregullimin e
rrjetit të ujit apo kanalizimeve - e pastaj këto rrjete i dorëzohen
ndërmarrjes e cila pastaj vetëm me vullnetin e drejtorit apo bordit,
mund të koordinojë punët apo bashkëpunon me institucionet komunale.
Është koha e fundit që kjo gjendje të ndryshoi. Qeveria e Kosovës
duhet menjëherë që ato ndërmarrje që ofrojnë shërbime publike ti
transferojnë tek komunat. Ndërmarrjet e ujit dhe kanalizimeve,
tregjeve, ato të transportit publik (autobusët dhe stacionet),
ndërmarrjet banesore, ndërmarrjeve për mbledhjen e mbeturinave me të
gjitha asetet e tyre etj., të kalojnë nën menaxhimin e komunave, ndërsa
që komunat përmes bordeve të ushtrojnë menaxhimin e këtyre ndërmarrjeve.
Sigurisht që kjo do të ndihmon dukshëm në veprimtarinë e këtyre
ndërmarrjeve por ajo çka është edhe më e rëndësishme të përmirësohen
shërbimet publike që ofrojnë këto ndërmarrje, ngase deri më tani është
parë që mbikëqyrja ka munguar.
Funksionimi i komunave në rajon por edhe më gjerë nuk mund të
mendohet në formën siç janë komunat tona në Kosovë. Zagrebi shembull
aktualisht ka 23 ndërmarrje komunale, duke përfshirë edhe ato
profitabile, si ndërtimi i banesave, ndërmarrjes tregtare, rrjetit të
barnatorëve etj. Edhe komunat në shtetet fqinje si Maqedoni, Shqipëri,
Serbi por edhe në shtetet evropiane kanë të organizuara ndërmarrje të
tilla komunale, apo holding kompani që kryejnë shërbime publike.
Po ashtu komunat e Kosovës duhet të krijojnë holding kompani, të
cilat do të përfshinin ndërmarrjet ekzistuese si dhe ato që do të
krijoheshin në ndërkohë, si për mirëmbajtjen-pastrimin e rrugëve,
ndriçimit publik e sinjalistikës, mirëmbajtjes së objekteve komunale
(shkollave, ambulancave…), sipërfaqeve të gjelbëra, parkingjeve,
reklamave etj.
Këto ndërmarrje do të krijonin kushte për ofrimin e mirëfilltë të
shpejtë e cilësor të shërbimeve ndaj qytetarëve por do të krijonin edhe
mundësi të kursimit të buxheteve komunale ngase punët në mirëmbajtje
apo fusha tjera ndërmarrjet komunale do ti kryenin me qëllim të
mbulimit të funksionimit e jo përfitimit siç logjikshëm bëjnë
ndërmarrjet private që përmes tenderëve kryejnë aktualisht një pjesë të
madh të këtyre shërbimeve.
Qeveria e Kosovës duhet të rregullojë edhe çështjet e pasurive të
pazgjidhura siç janë banesat e programeve të ashtuquajtura
Ju-programit, pastaj të mediumeve publike siç kanë qenë radiot lokale
etj.
Me krijimin e ndërmarrjeve të reja komunale që ofrojnë shërbime
publike por edhe të atilla që do të krijojnë profit për buxhetet
komunale, komunat do të fuqizohen edhe në aspektin financiar edhe në
atë të ofrimit të shërbimeve publike. Nuk shoh se kush do të mund të
humb në rast të krijimit të ndërmarrjeve komunale apo holding kompanive
komunale, përveç një grup i vogël i bizneseve që aktualisht përfitojnë
nga punët që bëjnë në shërbime të tilla.
Bizneset apo ndërmarrjet private duhet të përfshihen përmes
aksioneve të caktuara në këto ndërmarrje të reja ,që do të krijonte
mundësinë e investimeve në krijimin e mjeteve dhe kushteve për punë të
ndërmarrjeve komunale.
Qeveria e parlamenti duhet të ndryshojnë ligjet dhe tu krijojnë
kushtet komunave që të jenë të suksesshme në zbatimin e përgjegjësive
të tyre.
Ne duhet ta dimë që duhet shpejtë ti përmirësojmë shërbimet ndaj
qytetarëve andaj duhet të praktikojmë forma të sprovuara se si ta bëjmë
këtë.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:07 am

Sa po kujdesimi për Diasporën?

opinione - Faqe 3 F.0125020944524_m

Ismet Mulaj

Më
në fund Kosova është duke diskutuar për një ligj për Diasporën. Ky
është një hap i duhur në drejtim të humanizmit të ligjeve tona. Ai e
kthen vëmendjen e shoqërisë sonë drejt një pjese të rëndësishme të saj,
që është Diaspora.
Në këto vite të vështira për mbijetesën kombëtare, të mërguarit kanë
ndihmuar këtë mbijetesë. Format e tyre të organizimit, mbledhja e
fondeve për arsimin paralel ndërtimin e rezistencës se armatosur si dhe
mbajtjen e gjallë të ekonomive familjare janë shembuj të shkëlqyer të
shërbimit të diasporës për zhvillimin tonë. Pra, siç pranohet
gjerësisht, Diaspora jonë përfaqëson ashtu si dhe në rastin e
Shqipërisë, Izraelit etj, aktorin më të rëndësishëm ekonomik të vendit.
Bazuar ne disa studime te Institutit RIINVEST, remitancat qe sjellin
diaspora sillen: rreth 20 deri 30 % të të ardhurave kombëtare.
Të mendosh për ruajtjen e gjuhës shqipe, zhvillimin kulturor të
tyre, hapësirën televizive në funksion të tyre është diçka vërtet
largpamëse dhe me një përkushtim patriotik shumë pak të ndeshur në
histori.
Por ne si Shoqëri propozojmë diçka tjetër. Më të avancuar. Një
faktori kaq të rëndësishëm si Diaspora duhet t’i lejohet më shumë se
kaq. Ne duhet të krijojmë kushtet që njerëzit e diasporës sonë të pjesë
e zhvillimit te vendit. Të marrin pjesë në proceset politike. Kjo mund
të bëhet qoftë nëpërmjet zgjedhjes së përfaqësuesve të tyre në
parlamentin e Kosovës, qoftë nëpërmjet përfshirjes së tyre në votime
për kandidatët e partive tona njëlloj si qytetarët me banim në Kosovë.
Ky hap është i domosdoshëm për disa arsye.
Pesha e diasporës në pikëpamje demografike është e madhe e rendit të
30%. Nuk mund të injorohet, të nxirret jashtë shoqërisë një grup kaq i
madh i popullsisë. Shikoni listat zgjedhore dhe arrini të kuptoni
peshën e tyre.
Së dyti, Diaspora përfaqëson potencialin më të madh demokratik të
Kosovës. Ajo është e përbërë nga të rinj e të reja, burra e gra që janë
formësuar me kulturën perëndimore demokratike. Ata mund të ndikojnë
pozitivisht në demokratizimin e jetës sonë të brendshme, duke injektuar
në shoqëri vlera të reja. Kjo diasporë ka ndjenjë të zhvilluar
organizimi jashtë vendit, ka aktivitet shoqëror, ka ndjenjë të fortë
kombëtare. Ajo nuk është një diasporë që po asimilohet, pra ne kemi
nevojë të madhe për të.
Së treti, kjo nuk është diçka që e bëjmë vetëm ne. Të gjithë vendet
që kanë diasporë të madhe i gjejnë rrugët për përfshirjen e tyre në
jetën politike të brendshme, madje dhe ato perëndimoret, nuk duhet
harruar Izraelin apo vendin tonë fqinjë Kroacinë. Dikush madje ngre një
ministri në funksion të tyre, megjithëse besnikë të idesë për një
sistem shtetëror me burokraci sa më të vogël ne mbështesim idenë e një
agjencie në varësi të kryeministrit edhe një institut autonom që të
trajtojë problemet e tyre sipas ligjit të ri.
Dikush mund të flasë për problemet që mund të krijohen prej kësaj
përfshirjeje, pamundësisë për votim të diasporës tanë që jetojnë në
vende të ndryshme. Të shpërndarë nëpër Evropë apo gjetkë dhe ndërkohë
trupi ynë diplomatik është i vogël dhe në konsolidim e sipër që të
marrë përsipër një angazhim të tillë. Ne duhet të studiojmë forma apo
modele që e mundësojnë me koston më të vogël përfshirjen e emigrantëve
në votime, duke u mbështetur në eksperiencën e vendeve që kanë
emigracion të zhvilluar, veçanërisht atyre perëndimore. Edhe vetë SHBA
që kanë ushtri, personel diplomatik të madh i përfshijnë në votime të
gjithë. Italia gjithashtu, por dhe vende të tjera të ish bllokut
socialist. Ne mund të bashkëpunojmë dhe me Shqipërinë që ka gjithashtu
probleme të ngjashme dhe një diasporë të re.
Sot si kurrë me parë ne duhet që të angazhohemi sinqerisht për
diasporën, sepse ata nuk janë pjesë e zhvillimeve politike dhe
ekonomike, ata akoma kanë ankesa për burokracinë tonë jo profesionale,
ata akoma sorollaten nëpër ambasada të vendeve jo mike të Kosovës për
një pasaportë apo dokument civil, atyre akoma nuk ju njihet në kufi TPL
–ja ndërkombëtare dhe duhet që të presin me orë të tera për ta paguar,
ata akoma nuk i shijojnë instrumentet konsullore në shtetet prej nga
vijnë.
Një vend që kujdeset për Diasporën e vet është human. Kosova e re, duhet të jetë humane.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:08 am

Në 20 vjetor - çka i parapriu themelimit të LDK-së?

opinione - Faqe 3 F.0125021140294_m

Nexhmedin Spahiu

Odisejada
e gjetjes së liderit nuk ishte një tendencë për të gjetur njeriun e
duhur sa për të gjetur njeriun se “kujt po i a ngulim”, të shohim se
çka po i ndodhë atij e ne të hidhemi në skenë në moment të
përshtatshëm. Kur të gjithë u treguan të mençur që të mos “ngulën”, në
këtë kurth të shokëve të vet, u gjet ai që “u ngul” (Ibrahim Rugova)
dhe më nuk u shkul nga ai vend derisa vdiq. Vetëm kështu mund të
shpjegohet se si një intelektual i thellë e serioz (Ibrahim Rugova) u
vu në ballë të një lëvizjeje të iniciuar nga intelektualë shumica jo
fort seriozë.
20 vite histori nuk është pak për të reflektuar mbi të kaluarën, për
të parë se sa jemi të përgatitur për të ardhmen. Por mëkati i
historianëve është kur fshihet e vërteta pjesërisht ose tërësisht.
Vrojtuesit të kujdesshëm të deklaratave të themeluesve të LDK-së, të
intervistuar kohëve të fundit, i bie në sy se sa e papërgatitur ka qenë
shoqëria kosovare për shanset që po i ofronte historia 20 vite më parë.
Klasa politike e asaj kohe s’ishte askund. Ajo ishte thyer në 3
etapa. Më 1981 ishte thyer Mahmut Bakalli, kah fundi i viteve të
tetëdhjeta edhe Fadil Hoxha, dhe më në fund edhe Azem Vllasi. Elitë
financiare nuk mund të kishte si vend komunist, ndërsa krejt sytë ishin
të kthyer nga elita kulturore.
Babai i elitës kulturore kosovare, Esad Mekuli i kishte përballuar
me shumë sukses dallgët e fuqishme kundër çrrënjosjes që i kërcënohej
kulturës shqiptare në ish-Jugosllavi. Por më 1989, Esad Mekuli ishte 73
vjeçar, dhe njeri që ishte brumosur me ideale komuniste që në rininë e
vet. Ishte e tepërt të pritej që një njëri në moshë të tillë të merrte
një rrol për kthese historike.
Kështu, brezi i mesëm i elitës kulturore u gjet tërësisht në
mjegull. Duke parë se po rrënohej një sistem i tërë shoqëror, shumicës
prej tyre i kruhej të bëjë diçka, por nuk e kishin as idenë e as
vizionin se çfarë të bënin e as ua mbante të nisnin atë çfarë duhej
nisur.
Njerëzit më të guximshëm (Adem Demaçi) tashmë veç ishin nëpër
burgje, ndërsa shumica nga këta që kishin mbetur jashtë burgjeve ishin
njëri më frikacak se tjetri. Odiseja e gjetjes së liderit nuk ishte një
tendencë për të gjetur njeriun e duhur sa për të gjetur njeriun se
“kujt po i a ngulim”, të shohim se çka po i ndodhë atij e ne të hidhemi
në skenë në moment të përshtatshëm”.
Kur të gjithë u treguan të mençur që të mos “ngulën”, në këtë kurth
të shokëve të vet, u gjet ai që “u ngul” (Ibrahim Rugova) dhe më nuk u
shkul nga ai vend derisa vdiq. Vetëm kështu mund të shpjegohet se si
një intelektual i thellë e serioz (Ibrahim Rugova) u vu në ballë të një
lëvizjeje të iniciuar nga intelektualë shumica jo fort seriozë.
Është e habitshme se në gjithë këto evokime kujtimesh asnjëri nga
këta nuk përmend një fakt shumë të rëndësishëm: diskutimin e autorit të
këtyre rreshtave në Konferencën e 23-të Krahinore të Rinisë së Kosovës
në vjeshtë të vitit 1989. Si student, delegat i Universitetit të
Prishtinës unë pata bërë një diskutim i cili shkaktoi një revolucion të
vërtetë në lirinë e të shprehurit në Kosovë.
Diskutimi ishte ky:
“Këtë vit po kremtohet 200 vjetori i Revulucionit Francez dhe gati
kudo në Evropë po riaktualizohet çështja e të drejtave dhe lirive të
njeriut. Në vendet më të qytetëruara të Bllokut të Lindjes kanë filluar
lëvizjet të cilat po synojnë riafirmimin e këtyre vlerave. Siç duket,
vetëm ne në Kosovë po vendnumërojmë.

Para kësaj Konference të XXIII të Rinisë së Kosovës, u mbajt
Konferenca XV e Lidhjes së Komunistëve të Kosovës, e cila nuk u muar me
asgjë tjetër pos me marrëdhëniet ndërnacionale në Kosovë ku u thanë
gjëra të vjetra të thëna e të stërthëna me miliona herë. Këtu në këtë
Konferencë, në raportin e kryetarit flitet për gabimet, lëshimet dhe
diletantizmin politik të udhëheqësisë së mëparshme. Natyrisht, në
raportin e kryetarit nuk thuhet se, me po këto gjëra dhe me po këtë
diletantizëm, u ballafaquam edhe gjatë udhëheqjes së tij. Në fakt, këtu
po ndërrohen vetëm njerëzit por jo edhe metodat e punës, të cilat kanë
mbetur njëlloj me ato të pasluftës së Dytë Botërore edhe tani në
shekullin e kompjuterizmit.
Kot i ndërrojmë udhëheqësit nëse nuk ndërrojmë metodat e punës.
Dua ta them hapur dhe qartë se ky sistem, për mendimin tim u tregua
tërësisht i dështuar. Shoqërisë sonë i duhet konkurrenca e ideve, gjë e
cila nuk mund të bëhet pa diversitet pikëpamjesh e idesh. Unë jam për
tejkalim kualitativ të problemeve që përmenda më parë. Kjo gjë nuk mund
të bëhet pa reformim radikal jo vetëm të organizatës sonë rinore por
edhe të vet sistemit tonë shoqëror.
Më konkretisht, unë propozoj: Konstituimin e shtetit juridik,
heqjen e monopolit të Lidhjes së Komunistëve dhe krijimin e sistemit
shumëpartiak, lirimin e të burgosurve politikë, zgjedhjet e lira,
zgjedhjen me referendum të kryetarit të Kosovës, mosmiratiminin e
programit të asnjë mandatori të Këshillit ekzekutiv të Kosovës po që se
programi ekologjik nuk është pjesë e këtij programi mandator, si dhe
gjëra të tjera që lidhen me këto çështje.
Diçka të ngjashme pata propozuar edhe dy vjet më parë, më 1987,
kur isha kryetar i Konferencës Universitare të Kosovës, por atëherë më
patët akuzuar se po dua ta bëjë sllovenizimin e Kosovës. Tani kjo akuzë
duket qesharake sepse kanë nisur të "sllovenizohen" edhe republikat e
tjera. E keqja qëndron aty se disa forca po tentojnë që Kosovën ta
përjashtojnë nga këto procese duke deklaruar hapur se "pluralizmin edhe
mund ta lejojmë në Jugosllavi, por jo në Kosovë".
Nga kjo del se, disa forca politike, Kosovën e duan si rezervat
(laborator) për studime sociologjike. Kjo nuk mund të lejohet. Kosova
ka më së shumti probleme dhe pikërisht Kosovës i nevojiten ide dhe
programe për zgjidhjen e këtyre problemeve. Nëse pas sllovenëve, ideja
për pluralizëm politik ka dalë pikërisht në Kosovë, atëherë kjo gjë
duhet të pasohet edhe në veprime.
Shoqërisë sonë, po e them edhe njëherë, i duhet diversiteti. Ata
që thonë se në një sistem shumëpartiak mund të vijnë në pushtet edhe
forca që janë kundër barazisë kombëtare kanë të drejtë, por puna është
se gjendja bëhet akoma më keq kur në një sistem njëpartiak janë në
pushtet ata që janë kundër barazisë kombëtare siç ndodh sot në Serbi.
Tek e fundit, sistemi shumëpartiak ndihmon edhe vet Lidhjen e
Komunistëve, sepse secili anëtarësohet në partinë që e ka në zemër dhe
jo sikur tani kur nuk dihet se kush kënd po e diferencon.
Natyrisht, pas këtij diskutimi pritej të më fusnin në burg. Kjo nuk
ndodhi për arsyen më të thjeshtë, se në fund të diskutimit pothuaj të
gjithë delegatët shqiptarë në sallën e Parlamentit të sotëm të Kosovës,
më duartrokitën. Po t’më burgosnin mua duhej të burgosnin gjithë
delegatët shqiptarë të Konferencës Krahinore të Lidhjes së Rinisë
Socialiste.
Gazetarët u trimëruan. Diskutimi im zuri vend në gazeta më shumë se
gjithë diskutimet e delegatëve tjerë. Të gjithë intelektualët e
gazetarët që donin të tregonin simpati për pluralizmin nuk kishin guxim
ta thonin si mendim të vetin por citonin diskutimin tim në Konferencë.
Kjo zgjati derisa muaj më pas u krijua KLMDNJ nga Prof.Dr.Zekiria
Cana, UJDI nga Veton Surroi dhe në fund të dhjetorit LDK në krye me
Dr.Ibrahim Rugovën.
Shumë veta më kanë shtruar pyetjen pse unë nuk u gjenda një prej
themeluesve në asnjë prej këtyre organizatave? Përgjigja është e
thjeshtë. Nga iniciativa ime trembeshin shumica e studentëve dhe
intelektualëve me arsyetimin se ishte herët për këtë. Për më tepër,
edhe kur filluan të shpurdhin intelektualët në këtë drejtim, diskutimi
im kish qenë shumë i qartë dhe shumë i guximshëm sa ata kishin frikë
nga pushteti t’më kishin pranë.
Këtë e dëshmon edhe biseda me Ibrahim Rugoven 3 muaj para se të
formohej LDK. E pata takuar rastësisht në vendin ku sot gjendet
përmendorja e Fehmi Aganit para Fakultetit Filozofik. I tregova për atë
çfarë planifikoja të diskutoja në Konferencën Krahinore të Rinisë së
Kosovës. Rugova më tha: “Mos fol se ende është herët për këtë e
digjesh, të fusin në burg”. Kur unë ngulmova se do të flas e le të dalë
ku të dal, më tha: “Të paktën thuaj pluralizëm e jo sistem
shumëpartiak”. I thash po njësoj është: Pluralizëm do të thotë sistem
shumëpartiak. “Ashtu është po atyre u tingëllon më vrazhdë sistemi
shumëpartiak”.
Kjo më impresionoi tej mase, pasi me të deri më atëherë kishim
biseduar vetëm biseda rreth letërsisë e kulturës, dhe aty e kuptova se
Ibrahim Rugova po mendonte si unë, por ishte shumë më i matur se unë,
dhe ishte i vetmi njeri tek i cili gjeta deri diku mirëkuptim.
Megjithëkëtë, unë nuk e dëgjova këshillën e tij dhe n’Konferencë e
thash troç: “sistem shumëpartiak” e jo “pluralizëm” siç më sugjeroi
Ibrahim Rugova.
Kur pas tre muajsh u formua LDK, unë nuk u bëra anëtar i saj edhe
pse e kisha çmuar lart Ibrahim Rugovën, të cilin e kisha e ftuar në të
gjitha mbrëmjet letrare që organizoja në Universitetin e Prishtinës.
Le që nuk u bëra kurrë anëtar i saj, po madje isha kritiku i parë
publik i saj. Sado që Ibrahim Rugova dhe LDK u bënë sinonime, në
mendjen time nuk u bënë kurrë njësoj. Sado kritikat e mia drejtoheshin
herë Ibrahim Rugovës herë LDK, asnjëherë nuk e kam vënë në pyetje rolin
historik si të LDK-së si lëvizje, e sidomos të Rugovës si intelektual e
lider. Edhe pse kritiku më i madh i Rugovë,s e kam mbështetur atë sa
herë që rrezikohej lidershipi i tij.
Tani 20 vite pas kur shoh bashkëthemeluesit e LDK-së shoh rolin e
Rugovës si lider unik në botë. Ishte origjinal, tolerant, i durueshëm,
intelektual i thellë, që u jepte përshtypje joserioze në shikim të parë
gjithë politikanëve që e vrojtonin ose takoheshin me të, por që pas një
kohe e kuptonin seriozitetin e tij.
Ai e mbajti suksesshëm timonin deri në momentin kur i erdhi radha
luftës. Kur amerikanët ia shkelën syrin që të fillonte luftën
çlirimtare, ai ngurroi. Pati frikë që të merrte përgjegjësinë për një
aventurë të tillë. E lufta gjithnjë është një aventurë. AutoritetiiI
tij u rrënjos thellë në zemrat e shqiptarëve të Kosovës, sa ky
autoritet nuk u venit as në momentet më të vështira të luftës. Kjo
tregon se sa ka qenë njohës i thellë i mentalitetit kosovar.
Por me gjithë këtë LDK nuk ishte Ibrahim Rugova edhe pse, nëse jo në
fillim, në vijim ajo ishte krijesë e tij. LDK ishin degët e nëndegët e
saj që vepronin nën një filozofi uniforme politike sado me karaktere
diametralisht të kundërta nga dega në degë, nga nëndega në nëndegë, ku
fytyrat më shembullore për mua ishin prof. Latif Berisha (kryetar i
degës së Mitrovicës) dhe Idriz Rrecaj (kryetar i degës së Skenderajt).
Është ironi e kohës që 20 vjetori i LDK-së e gjen atë më të
shkatërruarën pikërisht në Mitrovicë e Skenderaj. Madje, për turp,
këtyre qyteteve u mungojnë edhe përmendoret e tyre (Latif Berishës dhe
Idriz Rrecajt).
Dy vitet e fundit LDK ka përjetuar një poshtërim të thellë;
poshtërim nga partneri i koalicionit dhe nga lidershipi i vet, i cili
nuk është në gjendje të merr vendime të prera.
Ç’është e vërteta, as vetë Ibrahim Rugova nuk ka marrë vendime të
prera, por ai ka qenë i palëkundur në pozicionet e tij. Por pozicionin
poshtërues të LDK ma ka shpjeguar më së miri një simpatizant i saj:
“LDK-ja është si llastik që lakohet por nuk thyhet, atë nuk e theu dot
Millosheviqi e nuk do ta thyejë dot as PDK-ja”.
opinione - Faqe 3 Rilindja1989_v

Faksimili i gazetës "Rilindja"

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:09 am

Për dy ëndrra dhe një realitet

opinione - Faqe 3 F.0125021256938_m

Adem Abazi

Një
autostradë dhe një termocentral nuk janë lajme të jashtëzakonshme në
një shtet të zhvilluar dhe që e ka harruar shijen e robërisë. Nuk janë
lajme optimiste për një vend që ka infrastrukturë të zhvilluar dhe
ndërton rrugë për të përmirësuar cilësinë. Po, janë lajme për një vend
që ende lëngon nga lufta, varret e pambyllura, politikat destruktive
dhe gjendja sociale.
As opozita nuk është e ndëshkueshme nëse hedh vickla në drejtim të
projekteve madhore të kombit: autostrada Morin-Merdar dhe
termocentrali, Kosova e Re. As mundësitë e firove në projekte nuk janë
të përjashtueshme. Nuk jemi shtet i arrirë dhe nuk prodhojmë vepra të
përkryera. E megjithatë, është për mburrje dhe krenari se dy vepra
madhore po nisin.
Po, është mburrje dhe krenari. Arsyet? Janë shumë dhe janë, përveç
ekonomike, edhe patriotike. Janë ekonomike sepse vendi ynë do të futet
fuqishëm në infrastrukturën rrugore rajonale dhe do të bëhet pjesë
interesi e biznesit të vendeve të rajonit dhe më gjerë. Rrugët moderne
sjellin edhe kapitalin dhe paranë. Pa rrugë ne vetëm mund t’i
ëndërrojmë ato.
Edhe energjia. Ajo është gjaku i ekonomisë, guximit për investime
dhe sigurisë. E të dyja bashkë janë bosht i ecjes së sigurt drejt një
të ardhme që jep shpresa, por jo më nga ëndrrat, por nga realitetet e
reja që preken me dorë.
Edhe patriotike. Jo? Unë mendoj që po. Nëse dje lufta fizike ka qenë
patriotizëm, sot është zhvillimi i vendit. Guximi për të bërë vepra të
mëdha, për të vënë themele veprash që peshojnë me dekada, që janë shumë
më shumë jetëgjatë sesa koha qeverisëse e një partie apo individi. Ky
është vizion i guximshëm. Sado që do të ketë mendime kundërshtuese. Do
të ketë, me a pa shkas, vërejtje nga të gjithë ne. Veprat e mëdha kanë
përherë përcjelljen e skeptikëve. Fundja, çdo luftë, në kohë të vërtetë
lufte a paqe, ka nënproduktet e saja që meritojnë kritikë. Por, nëse
shohim tej interesit të ditës, atëherë do të peshojmë me interesat e
kombit. Rezultati do të jetë i njëjtë për të gjithë ne.
Kombet që kanë vetëbesim dhe e duan vetveten ndërmarrin hapa
gjigandë në çdo kohë dhe përballë çdo situate. Njëherë e mirë duhet ta
heqim nga mentaliteti jonë se nuk kemi fuqi të përballemi me vepra të
mëdha. Duhet ta kuptojmë se jemi Zot të Shtëpisë Sonë. Se as një
mekanizëm i huaj nuk duhet të na mbajë më përdore dhe të na tregojë çdo
ditë se çfarë duhet të bëjmë.
Është koha e dëshmimit. Kur ne duhet të tregojmë se e kemi
përnjëmend ndërtimin e shtyllave themelore të shtetit dhe të zhvillimit
të tij. Është koha kur ne duhet të ndërtojmë konturat e një vendi të
rëndësishëm në rajon që peshon në çdo aspekt. Vend që do të ketë peshë
në fushat më të ndjeshme të së sotmes dhe së ardhmes: rrugëve dhe
energjisë.
Këta sektorë të ekonomisë janë çelës i futjes në mesin e vendeve të
zhvilluara dhe të rëndësishme në botën tonë që na rrethon. Dikush duhej
t’i niste ato. Dhe dikush duhej të guxonte. E për mua nuk është fort me
rëndësi se kush. Besoj as për ju dhe opozitën politike. S’ka rëndësi as
nga cili fshat do të bije rruga e Kombit. Një ditë këto do të harrohen.
Sepse të gjitha do të udhëtojmë më mirë, më lehtë dhe do të kemi
profitet tona individuale dhe kombëtare.
Ka më shumë se dy dekada që në Kosovë vepra të mëdha nuk janë bërë.
Ndoshta edhe më shumë se kaq. Ka tri dekada që Kosova përtyp atë nivel
zhvillimor që kishte dikur dhe sillet në mjegull pa pasur, ndoshta as
guxim, e vizion për të dalë në dritën e diellit dhe për t’i përvjelë
mëngët. Nëse na pëlqen agonia dhe masim me peshore ari çdo vepër të
madhe, kurrë nuk do të kemi guxim të hapërojmë. Për të bërë një hap të
madh duhet guxuar, pavarësisht peshës dhe fjalëve, por edhe pasojave
anësore.
Ka shumë vite që vendi ynë nuk ka shënuar ndonjë moment të kthesave
të rëndësishme zhvillimore. E ato po nisin këtë vit. Vetëm dy vite pas
pavarësisë së vendit. Sigurisht që frytet nuk do të korren shpejt.
Sigurisht se mirëqenia jonë nuk do të ngritet radikalisht dhe të bëhemi
të pasur brenda natës. Sigurisht që mirëqenia jonë ekonomike do të
vazhdojë edhe për një kohë të mos jetë e asaj shkalle që ne e duam.
Por, tani kemi arsye të shpresojmë, pa ëndërruar. Sepse, për të
ndërtuar shtëpinë e re, duhen themele. Themelet, sipas traditës,
kërkojnë një fli. Flijimi përherë është një çmim i simbolizuar. Sepse
po bëhet një vepër e pa rëndomtë. Të pa rëndomtat kërkojnë vepra
sakrifikuese. Por fundi është vlerë e pallogaritshme për të mirën e të
gjithë neve.
...
Dhe, në fund, paramendojeni veten tuaj në Kosovën e pas 3 a 4 vitesh.
Duke udhëtuar nëpër një autostradë moderne. Kthejeni kokën kah fushat e
Kastriotit dhe shihni një Termocentral modern. Shikojini qytetet dhe
fshatrat që shndrisin vazhdimisht, si yje të pashuara. Por, kujdes
sepse autostrada është e mbushur deng. Në vendin tonë hynë e dalin me
dhjetëra, me qindra e mijëra vetura, maune. Kalojnë edhe transit. Ky
është vendi ynë i vogël që peshon rëndë në ekonominë e rajonit dhe më
gjerë.
Kjo nuk është më ëndërr...

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:09 am

Po përzihet Prezereni

opinione - Faqe 3 F.0125021356278_m

Nexhat Haziri

Me
gjithë vlerësimet e para pozitive që u dhanë për zgjedhjet komunale si
në rundin e parë ashtu edhe në balotazh, krejt në fund dolën të ishin
për faqen e zezë. Dhe kur dolën të palarat e këtij procesi, hajnitë dhe
mashtrimet gati nga të gjithë edhe jo në pak komuna, u vendos pas
rekomandimeve të KZAP-it, që të përsëriten zgjedhjet në Prizren, Lypjan
dhe Gjilan, e për këtë të fundit KQZ-ja, urdhëroi “hetim” të
dokumentacionit nga qendrat e votimit të ardhura nga kjo komunë, dhe
zoti e di se si do të përfundojë i gjithë ky marifet me Gjilanin...
Sidoqoftë kapitulli i zgjedhjeve lokale të 15 nëntorit në Kosovë
akoma është larg përmbylljes, proces ky “shembull’ për rajonin, bile
edhe për Amerikën, sigurisht për të keq po. Pikërisht sot (e hënë) do
të fillojë edhe fushata elektorale për rundin e tretë të zgjedhjeve për
pushtetin lokal në Prizren dhe në Lypjan, të përcaktuar për 31 janar,
ku Prizreni do të shndërrohet ne një arenë gladiatorësh, ku do masin
forcat PDK dhe LDK, dy partnerët e koalicionit qeverisës të nivelit
qendror.
Ka të ngjarë që qyteti i lashtë, historik dhe i kulturës, Prizreni,
të shndërrohet në betejë për jetë a vdekje për secilën nga këto dy
subjekte politike, sidomos për partinë udhëheqëse të qeverisë, PDK-në,
apo edhe fundin e pashmangshëm të koalicionit qeverisës ndërmjet PDK-së
dhe LDK-së, koalicion ky që na ka shndërruar në zezak të Evropës së
viteve 50/60-ta, përpos nëse është bërë ndonjë pazar me Gjilanin
ndërmjet Fatmir Sejdiut dhe Hashim Thaçit, që në rast të humbjes së
Prizrenit nga njëra prej dy partive garuese, ti “falet” Gjilani si
ngushëllim, dhe më ketë të tentohet stabiliteti i koalicionit qeverisës.
Kështu, që për qytetarët e Prizrenit, që nga sot do të rikthehen
ethet e procesit te votimit për pushtet lokal, dhe së bashku me to edhe
dilema se për kë duhet votuar. Për profesorin veteran, plakun Ramadan
Mujën e PDK-së, që shumë më mirë do ti shkonte të udhëhiqte ndonje
shoqatë pensionistësh, sesa një qytet dinamik në shumë sfera siç është
Prizreni, apo të preferuarin e shakaxhiut të LDK-së, Eqës (Eqrem
Kryeziut), Hanefi Muharremin që në fillim ishte krejtësisht i panjohur
për opinionin prizrenas dhe po ashtu duket se ka paksa probleme edhe me
të folurit e gjuhës shqipe.
Për qytetin e dytë për nga madhësia në Kosovë, Prizrenin, e po ashtu
edhe i dyti nga rëndësi gjeo-politike, është shndërruar në një lakmi të
madhe për dy partitë garuese PDK-dhe LDK-ja, e sidomos kryeministrin
Thaçi që është edhe lider i PDK-së, lakmi kjo që e ka shtyrë të bëjë
edhe deklarata paushallë që vërtetë kanë trazuar qetësinë dhe
normalitetin e jetës së qytetarëve në qytetin e krenarisë kosovare, jo
vetëm për lashtësinë e tij dhe për ngjarjet dhe vendimet historike që
janë zhvilluar dhe marrë në këtë qytet, por edhe për qetësinë, mënyrën
e të jetuarit në paqe e tolerancë pa marrë parasysh diversitetin
nacional, kulturor dhe fetar, bukurinë natyrore dhe pastërtinë e
ambientit që ka Prizreni.
Deklarata e kryeministrit Thaçi, ditë më parë, se Prizreni është
Jerusalemi i PDK-së, nuk është asgjë më shumë se sa një ogurzi për
procesin e zgjedhjeve për këtë qytet, dhe krijoi ankth se si do të
kalojë ky proces. Identifikimi i Prizrenit me të gjitha ato që e
karakterizojnë këtë qytet, e që i cekem pak më lart, me Jerusalemin që
përpos që është një vend i shenjtë për një pjesë të krishterëve, është
edhe sinonim i dhunës dhe konflikteve të përgjakshme tash e disa dekada
ndërmjet palestinezëve dhe hebrenjve, është nonsens.
Kryeministri Thaçi, sikur harroj që me këtë paralelizëm famëkeq, apo
me këtë qytet të Lindjes së Mesme Jerusalemin, elita politike serbe e
dikurshme dhe kjo e tanishmja, e kanë identifikuar Kosovën si Jerusalem
serb, që më dekada të tëra kanë ushqyer ndjenjat shoviniste kundër
Kosovës dhe si rezultat patën masakrat dhe dhunën e ushtruar ndaj
shqiptarëve, sidomos gjatë periudhës së luftës të viteve 98-99 . A thua
kryeministri Thaçi, me deklaratën e tij do të mobilizojë “xhihadistët”
që me çfarëdo forme duhet të fitohet Prizreni- Jerusalemi i PDK-së.
Dhe kjo deklaratë nga disa opinonistë u komentua si një nxitje nga
dy aspekte të interesave që ka kryeministri Thaçi dhe partia e tij
PDK-ja. Aspekti i parë ai politik - me të cilin partia e tij do të ketë
shtrirje nacionale dhe forcim i pozicionit të të madhit në raport me
partnerin në koalicion LDK-në, si dhe aspekti i dytë ai ekonomik, që
lidhet edhe me fillimin e ndërtimit të autostradës Vermicë-Merdar, që
do të sillte milionat për kryeministrin dhe partinë e tij, dhe këto të
“mira” do të vinë shumë më mirë dhe më komod nëse partia e tij dal
fituese.
Por, sikur kryeministrit nuk i ka bërë përshtypje se çfarë do të
ndodhë nëse nga lakmia e tepërt qe ka për Prizrenin dhe pushtetin lokal
në këtë qytet, gjërat do të mund të marrin kahet e padëshiruara, të
ketë dhunë, krisma të kallashëve, ndërprerje të procesit, vjedhje
votash, mospranim të rezultateve nga cilado parti, e gjëra të pa
hijshme, e atëherë kush do të fitojë, kush do t’i gëzohet asaj të
padëshiruarës. Dhe vetvetiu sikur shtrohet pyetja, a me rëndësi është
partia apo shteti, edhe pse qeverisja e tij e ka kthyer vendin ne
parti- shtet. Apo ndoshta edhe kësaj radhe Prizrenit do t’i takojë të
marrë një vendim aq shumë të nevojshëm dhe vendimtar. Fundin e kësaj
qeverie të çmendur dhe të këtij kryeministri që hiqet si i mençur.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:10 am

RTK dhe Rregullat e Masonerisë

opinione - Faqe 3 F.0126020841513_m

Ecc.dipl. Nehat Gubetini

Derisa
ish-drejtori i përgjithshëm e ka vrarë RTK-në, Bordi i ri së bashku me
drejtorin e ardhshëm (pavarësisht cili do të jetë dhe sa profesionist
do të jetë ai), mbetet që ta kryejnë vetëm edhe një detyrë; organizimin
e ceremonisë së varrimit të RTK-së
1.
Gjashtë vjet më parë, një qytetar pasi kishte marrë pushimin vjetor
vetëm për t’u pajisur me certifikatë të lindjes dhe pasi ishte
sorollatur disa ditë nëpër korridoret e Gjendjes Civile, më pyeste se
edhe çfarë duhet të ndodh që të avancohen shërbimet në këtë
institucion?! Përgjigja ime ishte se zgjidhja më e mirë do të ishte
suspendimi i shumicës së punonjësve nga puna dhe më pas të ndodhte
shpallja e konkursit për pranimin e punëtorëve të rinj. Qytetari mbet
si i nemitur duke pandehur se po bëja shaka, por një javë më vonë
përmes një telefonate po e sforconte përgjigjen time dhe shtonte se
“ideja juaj është shumë e mirë, por vështirë e realizueshme!”.
Përgjigje tjetër nuk mund të ketë as për Radiotelevizionin e
Kosovës, i cili nuk po kalon ditë të vështira vetëm muajve të fundit,
por që nga themelimi i tij. Nënshkrimi i peticionit të 322 punonjësve
të RTK-së ditë më parë dhe kërkesa e tyre që ish-drejtori i
përgjithshëm i RTK-së të rikthehej sërish në postin e tij, t’i kujton
rregullat e masonerisë gjithnjë të mbuluara me vellon e misterit, ku
ndër motot kryesore të saj mbetet: Në fillim krijo kaos, pastaj
rivendos rregull!
Për gati një dekadë, Zatriqi e udhëhoqi pikërisht këtë rregull.
Punësoi qindra njerëz pa konkurse e kritere, pastaj krijoi spiralen e
nepotizmit dhe që situata të katandisej si mos më keq, ish-drejtori i
RTK-së shkoi aq larg sa në tre vjetët e fundit i solli mesatarisht nga
pesë “profesionistë” brenda një jave, me qëllimin e vetëm krijimin e
kaosit brenda RTK-së, në mënyrë që një ditë kur ai do të largohej me
dorëheqje a shkarkim, kaosi brenda këtij institucioni të krijohej deri
në atë nivel, sa punonjësit e këtij institucioni në pamundësi për të
dalë nga rrethi vicioz, të kërkojnë rikthimin e tij, kësaj radhe si
shpëtimtarin e vetëm të saj.
2.
Vendosjen e një rregulli në RTK e pengon pikërisht Ligji për RTK-në, i
cili e sanksionon të drejtën e profesionistëve për të qenë qoftë anëtar
i Bordit, qoftë pjesë e stafit të lartë menaxherial të RTK-së. Sipas
këtij Ligji të miratuar nga Parlamenti i Kosovës, të gjithë
profesionistëve që punojnë në kuadër të institucioneve ua mbyllë të
gjitha rrugët për të qenë pjesë e stafit udhëheqës e menaxherial të
RTK-së, ndërkohë që njerëzve të shoqërisë civile, të cilët duket sikur
kanë zbritur nga planeti i marsit u hapen të gjitha rrugët, pasi kinse
njerëzit e kësaj kategorie janë të pandikuar politikisht, por që për
fat të keq deri tash e kanë dëshmuar të kundërtën.
Edhe në ato shtete evropiane ku funksionojnë mediumet publike,
përzgjedhja e stafit udhëheqës të këtyre institucioneve bëhet edhe
përmes koalicioneve të partive në pushtet, ku përzgjedhja bëhet pa
zhurmë e spektakle mediale. Kjo ndodh për shkak të krijimit të
balancimit politik dhe pikërisht për shkak të krijimit të balancave
politike edhe funksionojnë institucionet që e kanë statusin e mediumeve
publike.
3.
Shpallja e konkursit për pranimin e drejtorit të përgjithshëm të
RTK-së, në fakt vetëm se e ka politizuar edhe më shumë
Radiotelevizionin e Kosovës, punonjësit e saj dhe opinionin publik. Së
pari, pas shpalljes së konkursit publik, profesionistët duket që nuk
preferojnë t’ia mësyjnë këtij posti gjithnjë e më “delikat”, të cilët
edhe janë të sanksionuar nga Ligji për RTK-në dhe së dyti në këtë
institucion pritet që të vijnë njerëz pikërisht nga shoqëria e “pa
politizuar” civile.
As Bordi i ri, as menaxhmenti i ardhshëm i RTK-së, as do të kenë
vullnet, as do të guxojnë të ndërmarrin masa elementare që do të duhej
të ndërmerreshin në RTK; eliminimin e nepotizmit, numrin e tepërt të
punonjësve të pa sistemuar dhe largimin e shumë jo profesionistëve, të
cilët e kanë ngulfatur këtë institucion. Nuk do të mund të bëjnë asgjë
edhe për faktin se Bordi i i zgjedhur dhe stafi menaxherial që pritet
të zgjidhet, janë emëruar për të mos bërë asgjë.
Fundja dihet një fakt. Derisa ish-drejtori i përgjithshëm e ka vrarë
RTK-në, Bordi i ri së bashku me drejtorin e ardhshëm (pavarësisht cili
do të jetë dhe sa profesionist do të jetë ai), mbetet që ta kryejnë
vetëm edhe një detyrë; organizimin e ceremonisë së varrimit të RTK-së…

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:11 am

Disa ide për rininë

opinione - Faqe 3 F.0126021228437_m

Njomza Emini

Ndërsa
mbi 60% e popullsisë në Republikën e Kosovës janë të rinj dhe për këtë
ne jemi vendi me popullsinë më të re në moshë në rajon dhe në tërë
Evropën, ne jemi më të privuarit nga bashkëmoshatarët tanë fqinjë. Ende
duhet të presim në radhë të gjata për të aplikuar për një vizë, ndërsa
fqinjët tanë tashmë e kanë të tejkaluar këtë problem.
Derisa për shtetet fqinje janë liberalizuar vizat, për vendin tonë
kjo mund te ndodhë vetëm pas dy deri në pesë vite, sigurisht nëse kemi
fat. Vendi mbetet të jetë si vrima e zezë e Evropës. E imagjinoni ç’do
të thotë të jesh vendi i vetëm pasaportat e të cilit kontrollohen në
kufijtë e Evropës, hapur për të gjithë të tjerët?
Fatkeqësisht, ky nuk është problemi i vetëm më të cilën ne
përballemi çdo ditë. Lista e shqetësimeve të të rinjve kosovarë është
shumë e gjatë! Çdo vit tregut të punës në Kosovë i shtohen mbi 30.000
të rinj, pjesa më e madhe e të cilëve në pamundësi për të gjetur një
punë të dinjitetshme i’u bashkëngjiten grupit të të papunëve.
Pra, çështje tjetër shumë shqetësuese për të rinjtë është edhe
niveli i lartë i papunësisë tek te rinjtë. Kjo vjen sigurisht si
rezultat i mungesës së një vizioni të qartë qeveritarë për zhvillimin
ekonomik dhe punësimin e të rinjve.
Po sa mendon shteti për këto shqetësime? Cili është vizioni i
shtetit? Po i referohem një të dhëne – buxheti për rininë në qeverinë
qendrore dhe komuna.
Shpërndarja e buxhetit, sikur në nivelin qendror, e fatkeqësisht
edhe nëpër komunat e Kosovës është në disfavor për zhvillimin dhe
integrimin e rinisë. Qeveria e Republikës së Kosovës për vitin 2010 ka
paraparë që për rininë, konkretisht për departamentin i cili merret me
çështjet e rinisë janë ndarë vetëm 625.125 euro, që i bie pak më shumë
se 50 cent për kokë të riu.
Fatkeqësisht, këto mjete të ndara për rini nuk sigurojnë as fillimin
e implementimit të Ligjit për Fuqizim dhe Pjesëmarrje të Rinisë, i cili
përkundër mangësive të mëdha është miratuar nga Kuvendi i Republikës së
Kosovës. Por as në planifikimin buxhetor për vitet vijues 2011 dhe 2012
parashikimet nuk janë më pozitive. për vitin 2011 për rini janë
paraparë 650 130 euro, ndërsa për vitin 2012 janë paraparë vetëm
676.135 euro.
Derisa jemi tek buxheti dhe shpërndarja e tij, as në komunat tona si
nivel lokal i qeverisjes nuk i jepet prioritet rinisë dhe përkrahjes së
saj. Sa për krahasim kemi marrë disa komuna dhe i kemi krahasuar dy
linja buxhetore të tyre, buxhetin për zyrën e Kryetarit të komunës dhe
buxhetin për Kulturë, Rini dhe Sport.
Shembujt
Në komunën e Pejës për zyrën e Kryetarit për vitin 2010 është
paraparë buxhet në vlerë prej 817.268 euro, ndërsa për Kulturë, Rini
dhe Sport janë paraparë vetëm 355.143 euro. Në komunën e Gjakovës për
zyrën e Kryetarit për vitin 2010 është paraparë buxhet në vlerë prej
277.500 euro, ndërsa për Kulturë, Rini dhe Sport janë paraparë vetëm
281.736 euro.
Në komunën e Drenasit për zyrën e Kryetarit për vitin 2010 është
paraparë buxhet në vlerë prej 101.833 euro, ndërsa për Kulturë, Rini
dhe Sport janë paraparë vetëm 92.389 euro.
Në komunën e Suharekës për zyrën e Kryetarit për vitin 2010 është
paraparë buxhet në vlerë prej 147.286 euro, ndërsa për Kulturë, Rini
dhe Sport janë paraparë vetëm 66.205 euro.
Në komunën e Deçanit për zyrën e Kryetarit për vitin 2010 është
paraparë buxhet në vlerë prej 56.436 euro, ndërsa për Kulturë, Rini dhe
Sport janë paraparë vetëm 45.623 euro, kurse konkretisht për përkrahje
të rinisë janë paraparë vetëm 4.209 euro.
Andaj, me qëllim të forcimit dhe avancimit të rolit të rinjve si
resurs e jo si problem, duhet të bëhet prioritet krijimi i një
platforme zhvillimore për të rinjtë. Çështjet e të rinjve duhet të jenë
pjesë e secilës politikë dhe strategji në të gjitha institucionet
shtetërore të nivelit qendror dhe lokal.
Reforma të thella duhet të bëhen edhe në sistemin edukativo arsimor
me qëllim të krijimit të kuadrove të aftë dhe kompetentë që i
përgjigjen kërkesave të tregut. Sidomos në procesin e integrimeve
rajonale dhe evropiane nuk është avantazh fuqia punëtore e
pakualifikuar por kuadrot e rinj të pajisur me shkathtësitë dhe
njohuritë që kërkohen në tregun e brendshëm dhe atë rajonal.
Vizioni i AKR-së
Çështjet që ndërlidhen me avancimin dhe perspektivën e të rinjve
duhet të përfshihen ne të gjitha strategjitë zhvillimore të Qeverisë me
qëllim të sistemimit dhe integrimit të tyre përbrenda vendit. Për
Aleancën Kosova e Re çështjet që ndërlidhen me të rinjtë vazhdojnë të
jenë ndër prioritetet kryesore në agjendë dhe do të demonstrohen:
• Duke informuar të rinjtë për të drejtat dhe mundësitë e tyre
• Duke organizuar në vazhdimësi aktivitetet për të rinjtë
• Duke inkurajuar të rinjtë të marrin pjesë në proceset vendimmarrëse në të gjitha institucionet
• Duke siguruar përfshirjen e të rinjve veçanërisht procesin e implementimit të strategjive dhe planeve të veprimit
• Duke siguruar përfshirjen e të rinjve në krijimin e infrastrukturës
ligjore që adreson çështjet e të rinjve, sidomos në fushën e arsimit
• Duke krijuar fondacione për dhënien e bursave për studime jashtë vendit
• Duke krijuar mundësi për aktivitete të përbashkëta që kanë për qëllim
shkëmbimin e njohurive dhe përvojave me të rinjtë e vendeve të rajonit
dhe Evropës
• Duke krijuar fondacione për përkrahjen e iniciativave të ndryshme të të rinjve.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:11 am

Lugina mes tre dimensionesh

opinione - Faqe 3 F.0126021520873_m

Arben Jahiu

Sot
në fillimin e vitit 2010, Lugina e Preshevës ndodhet njëkohësisht
përball vetvetes, ecjes së mjegulluar të saj drejt vendosjes së
statusit të ardhshëm, zgjedhjes mes gjendjes aktuale apo aplikimin e
principit të vetëvendosjes, apo edhe më keq, zhytjen në të kaluarën e
errët të viteve të 90-ta. Kjo mjegull, kjo apati e riproduktuar si
pasojë e situatave delikate që po kalon rajoni, ka sjellë në Luginë
gjendjen e vdekjes klinike të politikës shqiptare atje.
Por, sa janë me faj shqiptarët atje për gjendjen aktuale aty, a do të kishin mundur ata të bënin më shumë?
Po, patjetër që po, ata do të kishin mundur edhe të bënin më shumë,
por vetëm aq sa i lejojnë tre rrathët e pushtetit global politik, apo
tre dimensionet politike që pasqyrojnë zonat ku fillon e ku mbaron
influenca e një superfuqie, për të filluar me superfuqinë tjetër.
Lugina, si pasojë e “resursit të saj gjeografik”, sot më shumë se
asnjëherë më parë, pasqyron pikëtakimin dhe njëkohësisht edhe vend
thyerjen e këtyre tre dimensioneve super politike, tepër të ashpra
njëra me tjetrën.
Por cilat janë, dhe si ndahen këto dimensione super politike, që me
kaq shumë këmbëngulje nuk po heqin dorë edhe pas shumë dekadash nga një
fushë "e harruar" aty buzë qytetit po ashtu të "harruar" të Preshevës.
Çfarë ata kanë gjetur aty që i bënë kaq shumë të lakmojnë për këto
fusha të zbrazëta, t’i lakmojnë edhe më shumë se detet e magjepsura
tropikale, apo zonat e pasura nëntokësore, po vallë çfarë e zezë e
gjeti Luginën e shkretë të gjendet buzë këtyre gjigantëve, vallë kush
ja mbushi mendjen Luginës ti futet tërë kësaj loje.
Natyrisht , Lugina nuk ka faj aspak se qëlloi të ishte luginë, e aq
më pak sepse qëlloi mu në mesin e një gadishulli tepër strategjik e
shumë të volitshëm për planet e mëdha të superfuqive botërore.
Asaj Luginës iu imponua situata, rrethanat dhe fati i saj kolektiv.
A ka gjasë që gjendja e tanishme të japë shenjat e fundit të saj.
Sigurisht që gjendja e tanishme do të përjetojë evolucionin e saj
logjik, në dobinë e ndonjërës nga superfuqitë e kohës. A do të jetë apo
jo kjo në dobinë e popullatës shqiptare të Luginës, kjo do të varet,
krejtësisht drejtpërsëdrejti nga po kjo popullatë, sa do të dijë ajo të
orientohet, cilës palë do t’ia mbajë anën dhe me cilin dimension apo
mentalitet politik do të mbajë aleancë.
Evoluimi i procesit të tanishëm sociopolitikë në Luginë do të shkojë
në favorin e njërës nga këto dimensione - mentalitete politike globale,
atij integralist evropian, mentalitetin lindor rus (ruajtjen e statusit
të tanishëm të Luginës) dhe mentalitetit anglo-sakson (anglo amerikan)
ndryshimin e tërësishëm të statusit të Luginës.
- Mentaliteti integralist evropian si çdoherë
mbështetet tek ideja e rehatimit të konfliktit mbi bazat e mos
ndryshimit të statusit të vendit ku ndodhet konflikti, e as në
përmbushjen e kërkesave të palëve në konflikt, por si kompensim ajo
ofron ofertën e saj për një jetë të përbashkët brenda superstrukturës
së saj evropiane (BE-së). Duke tentuar të krijojë një frymë të re që
përjashton idenë kombëtare (e cila ishte baza e konfliktit) për ta
zëvendësuar me idenë e universale të shteteve multnietnike e
multifetare, ku figura qendrore do të ishte individi - njeriu, e jo
kolektivi - (populli).
Ky mentalitet deri sa pati sukses në zgjidhjen e problemit
financiar-ekonomik, dështoi shkarazi në promovimin e idesë kozmopolite
multinacionale e multifetare. Absorbimi evropian i shteteve me kriza të
trashëguara, jo që nuk zgjodhi problemin etnik e fetar në këto vende,
por edhe më shumë tensionojë marrëdhëniet ndërmjet tyre. Janë sot katër
raste që po rrezikojnë seriozisht idenë kozmopolite evropiane dhe janë
disa sosh tjera të heshtura që presin ditën të lulëzojnë. Katalonia,
Irlanda e Veriut, Qiproja dhe Baskia pasqyrojnë vrimat e zeza të idesë
kozmopolite evropiane, deri sa Korzika, Liga Veriore Italiane dhe disa
kantone zvicerane shfaqin dimensionin se deri ku mundet të shkojë
shthurja e idesë intergaliste evropiane në qoftë se nuk merret parasysh
fillimisht kolektivi - populli para individit-njeriut.
Ky mentalitet dhe kjo erë gati 10 vite po frynë mbi Luginë, duke
tentuar ta dërgojë idenë kolektive shqiptare jashtë kornizave të BE-së,
e ta adoptojë si të dalë kohe, pra ta vrasë parimin Uilsonian të
drejtës së vetëvendosjes së popujve.
- Mentaliteti lindor rus është shumë më i
drejtpërdrejtë dhe më pak i kamufluar. Krijimi i aleatëve strategjik
dhe mbrojtja me çdo kusht e interesave nacionale të këtyre aleatëve,
duke mos marrë parasysh asnjë të drejtë ndërkombëtare, janë dimensionet
kryesore se çka në të vërtetë është në gjendje të bëjë ky mentalitet
politikë në rast se do të arrinte të imponohej si formë e zgjidhjes së
statusit të ardhshëm të Luginës.
Dimensioni lindor rus, në kundërshtim me atë evropian, oferton
zgjidhjen më të dhimbshme për Luginën duke mos respektuar asnjë të
drejtë as ndërkombëtare, e duke tentuar të ruaj me çdo kusht interesat
nacionale të Serbisë. partnerit të saj strategjik, në Evropën Lindore.
Ky mentalitet shfaqet në Ballkan disa herë më i fuqishëm dhe më efektiv
se ai evropian, i cili për shkakun e interesave nacionale të shteteve
anëtare ka humbur unitetin dhe fuqinë ekzekutuese.
- Vjen mentaliteti i fundit, apo i njohur si dimensioni anglo-sakson (anglo-amerikan),
i cili problemet etnike, fetare tenton ti zgjidhë sipas metodës së
njohur, asaj të ndryshimit të përgjithshëm të gjendjes së një territori
duke mbështetur të drejtën e vetëvendosjes së palës së sulmuar. Ky
mentalitet pati sukses në çdo tentativë që aplikoj duke u shfaqur si
dimensioni më modern politikë i shekullit të fundit. Deri më tani nuk
është vërejtur asnjë vrimë brenda zgjidhjeve të aplikuara nga ky
mentalitet politik. Janë me dhjetëra konflikte që kanë gjetur rehatinë
si pasojë e implikimit të dimensionit anglo-sakson brenda zgjidhjes së
konflikteve të tyre.
Ky mentalitet lindi në Londrën viktoriane, i cili krijoi SHBA-në, i
dha formë asaj, juridikisht, politikisht dhe territorialisht. Ky
mentalitet ndihmojë dekolonizimin e pjesës më të madhe të globit duke
pranuar dhe ndihmuar në vetëvendosjen e popujve si gjendje faktike të
tyre. Po qe se ne punojmë dhe pranojmë zgjidhjen që na oferton ky
dimension politik, atëherë ditët e mira do të lindin prapë mbi Luginë.
Por më saktësisht çka i ofron ky mentalitet Luginës si zgjidhje?
Pasi që problemi në Luginë është me karakter etnik, territorial, edhe
zgjidhja është me karakter territorial. Anglosaksonët këto probleme i
zgjedhin në disa mënyra, duke u nisur nga parimi i parë i
vetëvendosjes, e nëse ky nuk ka terren për aplikim, ata mbështesin dy
zgjidhjet e njohura tashmë. Që me marrëveshje brenda palëve të
shkëmbejnë territoret e diskutuara apo me marrëveshje direkte me palën
sulmuese ata të marrin territorin me blerjen komplete të tij.
Këto dy të fundit zakonisht aplikohen në situata kur pala sulmuese
nuk garanton mbajtjen e referendumit për vetëvendosje të popullit të
sulmuar. Se sa këto metoda kanë pasur sukses mjafton të kujtojmë
zgjidhjen e problemit të Alaskës me rusët, kur amerikanët e blenë
gadishullin e alaskas dhe sot ky rajon ka gjetur rehatin e humbur.
Pastaj shteti aktual federativ i SHBA-së Luiziana u ble me marrëveshje
me francezët, duke stabilizuar me shumë efektivitet jugun amerikan. Sot
ky shtet ka të ardhurat më të mëdha brenda SHBA-së për kokë banori.
Gjithashtu kemi edhe shumë raste tjera gjatë shekullit të kaluar që
është aplikuar kjo metodë e që pati sukses.
Po vazhdojmë me metodën tjetër, atë të shkëmbimit të territoreve të
diskutuara mes palëve. Kjo metodë shënoi sukses edhe më të madh se e
para. Britania e Madhe dhe Spanja me marrëveshje dhe me respektimin e
referendumit për vetëvendosje ranë dakord që qyteza e Gjibraltarit të
mbetej brenda Britanisë së Madhe, duke shkëmbyer e duke i dhënë Spanjës
disa ishuj me popullatë spanjolle në arkipelagun e Karaibeve. SHBA-ja
arriti marrëveshjen me Meksikën për shkëmbimin e territorit të saj
brenda lumit Rio Grande me shumicë meksikan, e duke i marrë asaj
territore poshtë qytetit të San Diegos në Kaliforninë jugore me shumicë
angleze-amerikane. Kjo ndodhi fill pas fundit të luftës me Meksikën.
Janë shumë konflikte tjera të kësaj natyre që përjetuan zgjidhjen sipas
mentalitetit anglosakson që gjetën stabilitetin dhe prosperitetin
ekonomik.
Cilën palë dhe cilën zgjidhje ta përkrahim?
Shqiptarët duhet të punojnë aq shumë sa që të arrijnë t’i kapin
erërat anglo-amerikane që po fryjnë mbi Luginë, sepse përndryshe dy
erërat e para nuk janë edhe aq miqësore me ne. Sot politika amerikane
krijohet nga të ashtuquajturat “think tank” institucione, që fillimisht
e survejojnë problemin dhe japin zgjidhjen e tyre. Para se të kalojë si
politikë dhe qëndrim zyrtar qeveritar. Problemi i Luginës së Preshevës
pasi që u survejua nga këto institucione amerikane ajo u shtrua për
zgjidhje. Daniel Serwer është pikërisht njëri nga njerëzit e
<think-tank> -ve amerikan , cili e propozoj zgjidhjen
anglo-amerikane për Luginën.
Një kongresist tjetër duke parë se nuk ka asnjë mundësi për
garantimin e referendumit për vetëvendosjen e popullatës shqiptare në
Luginë, kërkoi publikisht aplikimin e metodës që cekëm pak më lartë,
atë të marrëveshjes së dy palëve në konflikt për shkëmbim territori. Po
qe se edhe kjo dështon atëherë shum lehtë Lugina mundet të shndërrohet
në <Alaskën e re> të Ballkanit.
Janë disa faktorë shumë të rëndësishëm që SHBA-të dhe Britaninë e
nxisin drejt zgjidhjes së drejtë të konfliktit në Luginë. Por përjashto
interesat gjeostrategjike dhe ekonomike, këto dy vende si bazë e marrin
parimin Uillsonian të vetëvendosjes së popujve, që i lejon të
mbështesin lëvizjet për pavarësi në botë dhe Luginë.
Nuk dua të më marrin për të keq, struktura politike shqiptare në
Luginë, por ajo çka i nevojitet sot politikës zyrtare amerikane është
një qëndrim i fort shqiptarë në Luginë për vetëvendosjen e popullit
shqiptar, që përjashton çdo zgjidhje që promovon gjendjen aktuale apo
ndonjë zgjidhje brenda strukturës së shtetit serb.
Para nesh shtrohen dy rrugë lokale, që na dërgojnë drejt zonave të influencës së ndonjërës nga këto tre mentalitete politike.
E para drejtë Beogradit që detyrimisht do të na çonte brenda influencës
së mentalitetit lindor rus, dhe e dyta drejtë Prishtinës dhe Tiranës që
do të na shtrihej rruga drejtë zonave të influencës së mentalitetit
anglo amerikan, shumë miqësor ndaj nesh.
Na mbetet neve si popull të zgjedhim.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:12 am

Në Serbi asgjë të re

opinione - Faqe 3 F.0128011526330_m

Milazim Mustafa

Shumë bujë dhe hapësirë mediatike iu dha zgjedhjeve në Kishën ortodokse serbe (KOS).
Ky lajm, në mediat maqedonase ishte i një rëndësie të veçantë, duke
u radhitur ndër lajmet kryesore të ditës. Mund të supozojmë se problemi
që ka kisha maqedonase me (mos)njohjen nga ajo serbe, e bëri të veten.
Maqedonasit shpresonin se do të ketë freski në KOS, duke u “lutur” që
të fiton “krahu më liberal” (që në realitet nuk ekzistonte fare), me
ç’rast do të vinte edhe deri te njohja e Kishës ortodokse maqedonase
nga ajo serbe.
Përkundër problemit kishtar që kanë maqedonasit me kishën serbe, ne
shqiptarët me këtë institucion famëkeq, kemi probleme të natyrës
tjetër, fakt ky që kampanjës së zgjedhjes së patriarkut të ri serb, t’i
bëjë vend edhe në mediat shqipe.
Shekuj me radhë, ne shqiptarët kemi pasur problemin e ekzistencës në
trojet tona etnike, ku në mënyrë të drejtpërdrejtë, në këtë çështje, ka
pasur ndikim kisha ortodokse serbe. Konvertime të dhunshme fetare, si
dhe terrorizimet e papara ndaj popullatës shqiptare, janë vetëm një
fazë në planin e tyre për krijimin e shtetit të tyre të madh. Pastaj,
metoda e shumë njohur e spastrimit etnik dhe kulturorë, kanë qenë akte
që vazhdimisht janë ndjekur, praktikuar dhe përkrahur nga klerikët
ortodoks serb. Për këtë kemi fakte të pamohueshme historike.
Në territore të tëra etnike shqiptare, sot nuk vërehet asnjë element
i tillë. Gjithçka është zhdukur dhe tjetërsuar. Në vend të tyre janë
vendosur koloni nga pjesë të ndryshme të Serbisë, si dhe të njëjtit
janë shoqëruar me prona të mëdha dhe të mira tjera materiale, por edhe
kisha serbe në çdo qosh. Gjitha këto akte kanë pasur bekimin dhe
përkrahjen e këtij institucioni famëkeq.
Mediat serbe e kanë pasur borxh t’i japin hapësirën që ia dhanë
këtyre zgjedhjeve. Sepse nga zgjedhjet kishtare në mënyrë (in)direkte
varet edhe politika e vet Serbisë, ku shumë mirë dihet se sa është
ndikimi i kishës në politikën shtetërore serbe.
Kisha në Serbi llogaritet si frymëzuesi më i madh i shovinizmit dhe
nacionalizmit serb. Të gjitha aktet e kryera gjatë dy dekadave të
fundit në luftërat e ish Jugosllavisë, që i iniciuan dhe zhvilluan
serbët, ishin drejtpërdrejtë të frymëzuara dhe përkrahura nga kjo kishë
famëkeqe. Kjo në vete ngërthen edhe përkrahjen e dhënë për gjenocidin,
kulturocidin dhe spastrimin etnik të popujve të tërë, si shqiptarëve,
boshnjakëve dhe kroatëve.
Në shumë raste kemi parë, në mënyrë vizuale kriminelët e dënuar për
krime lufte duke u bekuar nga prifti serb, bile edhe duke i lavdëruar
për masakrat e kryera mbi popullatat civile të popujve fqinjë, duke i
llogaritur si bijtë më të mirë të kombit por edhe si martirë të rënë
për mbrojtjen e atdheut. E gjithë kjo është kryer nën patronatin e
patriarkut të vdekur Pavle, si njëri nga baballarët e kombit serb.
Person ky që ka qenë përkrahësi dhe justifikuesi më i madh i politikës
së Millosheviqit dhe radikalëve tjerë serb.
Patriarku i sapo zgjedhur serb Irineji, (që zëvendësoi patriarkun e
vdekur Pavle) përkundër pritjeve të disave se do të sjellë freski në
KOS, nga deklaratat e tij fillestare, këtë nuk patëm mundësi që ta
dëgjojmë. Fjalimi i tij i ndjekur dhe duartrokitur nga kreu i politikës
serbe duke u nisur prej kryeministrit, trashëgimtarit të fronit
mbretëror serb, funksionarë dhe personalitete me peshë në jetën
politike, ekonomike dhe kulturore serbe, dëshmon edhe më shumë peshën
që e ka kisha, por edhe përkrahjen që ia japin këtij institucioni në
deklaratat dhe politikën e tyre shoviniste.
Fjalimi i parë i Irinejit, ishte se do të kërkojë gjak, prej serbëve
për mbrojtjen e “tërësisë territoriale të tokës serbe”, duke kërkuar
kthimin e Kosovës nën juridiksionin serb. I njëjti person, me ide të
tilla, u urua nga një numër i konsiderueshëm i shteteve evropiane, por
edhe prej atyre të lindjes sllave, duke përfshirë këtu edhe presidentin
rus Medvedev, por edhe papën e Romës, Benediktin e 16-të.
Me bindje të plotë them se raste të tilla nuk duhet të kalohen ashtu
heshtazi. Duhet reagim i ashpër nga faktori politik shqiptarë por edhe
nga ai ndërkombëtarë ndaj pretendimeve të tilla, sepse retorikat e
tilla, nuk sjellin qetësi në Ballkan. Nëse Irineji kërkon “viktima dhe
sakrifica”, një gjë e tillë nuk guxon të përshëndetet, por duhet të
dënohet ashpër.
Pa asnjë mëdyshje them se feja nuk guxon të përdoret për nxitjen e
së keqes, sepse në atë rast nuk bëhet fjalë për fe. E kemi shumë të
qartë se sa gjak është derdhur, gjatë historisë së njerëzimit, e që
akoma derdhet nga konfliktet fetare në pjesë të ndryshme të botës.
A i përket kjo një institucioni që thirret në Zot, apo një
udhëheqësi të një institucioni zyrtarë, të thërret për derdhje gjaku
dhe sakrificë? Kjo është në kundërshtim me të gjitha konditat njerëzore
dhe morale. Kjo del jashtë petkut të fesë dhe religjionit që në esencë
thërrasin për paqe, tolerancë dhe mirëkuptim.
Në këtë rast, kisha dashur të bëj një krahasim të vogël. Po të
kishte dalë një udhëheqës fetar shqiptar dhe të kishte kërkuar,
dëshmorë dhe sakrificë për kthimin e trojeve tona etnike shqiptare, do
ta kishim parë reagimin serb, por besa edhe atë ndërkombëtarë. Kushedi
sa herë do ta kishin titulluar, si ekstremist, fundamentalist,
terrorist,dhe me të gjitha ista-t tjerë.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:12 am

Kur do të fillojë lustrimi në Kosovë?

opinione - Faqe 3 F.0128012125941_m

Fehmi Ramadani

Fillimi
i zbatimit të ligjit të lustrimit në Kosovë si një akt demokratik dhe
human do të zbardhte pastërtinë e figurave të ndryshme publike, do të
ndihmonte që kjo shoqëri të lirohet nga mëkatet e së kaluarës, do të
arrihej pajtimi ndëretnik, zhvillimi i gjithmbarshëm shoqëror,
stabiliteti rajonal, por edhe ecje drejt kursit të proceseve integruese
euroatlantike.
***
Çka është lustrimi? A janë pjekur kushtet që në Kosovë të fillojë
procesi i lustrimit pa e dëmtuar demokracinë fillestare të saj dhe
raportet ndëretnike? Kur duhet filluar zbatimi i tij? Nga kush duhet të
miratohet ky ligj? Cilat janë “kushtet specifike” të lustrimit në
Kosovë? Cilat shtete deri më tani kanë aprovuar ligjin e lustrimit? Pse
Kosova po ngec në nxjerrjen e një ligji të tillë, kur dihet kursi i saj
drejt integrimit në strukturat euroatlantike? Në këto dhe disa pyetje
tjera do të bëhet përpjekje të jepen përgjigje për këtë temë, e cila
shumë rallë trajtohet nëpër mediumet kosovare.
Në Kosovë lustrimi është një term jo shumë i njohur politik. Ky
nocion rrjedh nga fjala latine, lustrato, lustrare, që do të thotë
pastrim, ndërsa grekët e vjetër e përdornin fjalën katharsis, pastrim i
shpirtit. Në literaturë, lustrimi ka dy kuptime; historik dhe modern.
Si term historik lidhet me ritet e romakëve dhe grekëve të lashtë nga
pastrimi i mëkateve. Ndërsa, versioni modern, lidhet me kufizimin e
përkohshëm të spiunëve dhe informatorëve të policisë sekrete në detyrat
e shërbimit civil, në procesin e dekomunizimit të një vendi.
Pas periudhës së luftës së ftohët, analistët lustrimin filluan ta
trajtojnë si zgjidhje e mesme në mes të ndjekjes penale dhe të
ekzekutimit ndaj atyre që kishin shkelur të drejtat themelore të
njeriut gjatë së periudhës komuniste. Në vitin 1991, pas shkatërrimit
të komunizmit në Evropën Qendrore e Lindore, të parët që kishin filluan
të zbatojnë ligjin e lustrimit ishin Çekët, me ç’rast ua kishin ndaluar
të merren me veprimtari civile dhe politike të gjithë atyre që kishin
shërbyer në periudhën komuniste prej vitit 1948 deri në vitin 1989.
Ky proces kishte vazhduar të zbatohet edhe në Shqipëri nga viti
1991, Kroaci, Hungari, Bullgari, Serbi, etj, për të vazhduar nëpër
shtetet e Evropës Qendrore dhe Lindore. Vitin e kaluar edhe Maqedonia
kishte filluar të hartonte një ligj të tillë. Ndërsa, Kosova pas
pavarësimit të saj, më 17 shkurt 2008 nuk ka bërë aspak përpjekje për
të filluar të merret me një çështje të tillë kaq të rëndësishme për
vendin, përkundër rekomandimeve të Këshillit të Evropës, i cili i
obligon të gjitha vendet që dalin nga komunizmi të nxjerrin një ligj të
tillë.
***
Duhet theksuar se, Këshilli i Evropës për këtë qëllim kishte
aprovuar dy rezoluta: Rezolutën nr.1481 e miratuar në vitin 2006 dhe
Rezolutën nr. 1096 e vitit 1996. KE-ja përmes këtyre rezolutave kërkon
që gjatë hartimit të ligjit të lustrimit të respektohen parimet e një
shteti ligjor, zbatimit të ligjeve të lustrimit, apo të masave
administrative përkatëse.
Sipas, këtyre rezolutave, disa nga orientimet themelore duet të jenë:
a) Lustrimi duhet të drejtohet kundër rreziqeve, që kanosin
respektimin e të drejtave themelore të njeriut dhe proceset demokratike,
b) Hakmarrja nuk duhet të jetë objektiv i këtyre ligjeve dhe duhet të evitohet përdorimi i tyre për qëllime politike e sociale,
c) Lustrimi nuk duhet të ketë për qëllim të sanksionojë prezumimin e fajtorëve, por të mbrojë demokracinë e re që lind,
ç) Lustrimi nuk duhet të aplikohet për funksionet me zgjedhje, përveç rastit kur kandidati e kërkon këtë gjë vetë,
d)Lustrimi nuk duhet të aplikohet në institucionet private apo gjysmë private,
dh) Afati i aplikimit të lustrimit nuk duhet të jetë më shumë se 5
vjet dhe konsiderohet e preferueshme në atë kohë, që masat për
lustrimin duhet të përfundonin deri më 31 dhjetor të vitit 1999, si një
datë që konsiderohej e mjaftueshme për konsolidimin e të gjithë
regjimeve të reja demokratike,
e) Lustrimi i “bashkëpunëtorëve koshientë” lejohet vetëm në rast se
aktiviteti i tyre në bashkëpunim me Shërbimin Sekret të regjimit
komunist ka çuar në dhunimin e drejtave të njeriut, ka shkaktuar
dëmtimin e një personi tjetër (burgim, persekutim), apo ka pasur pasoja
shkatërrimtare,
f) Lustrimi nuk duhet të aplikohet mbi personat që kanë pasur moshë
më të vogël se 18 vjeç në momentin kur analizohet implikimi i tij,
g) Në asnjë rast, nuk mund të aplikohet lustrimi mbi një person pa
ju garantuar të gjithë procedurat e rregullta të një gjykimi të
rregullt, përfshi edhe vënien në dispozicion të avokatit mbrojtës.
***
Duke parë këto kondita mund të shtrohet pyetje, a është vërtet
shoqëria kosovare e pjekur dhe e përgatitur për një proces të tillë të
nxjerrjes së ligjit të lustrimit, kur dihet se ky vend njëherë për
rreth 100 vjet ishte nën okupimin sllav, rreth 45 vjet e nënshtruar nga
komunizmi jugosllav dhe një dekadë ishte nën protektorat ndërkombëtar?
Po ashtu, për dallim nga vendet tjera të Evropës Qendrore e Lindore
dhe ish-republikave jugosllave (të cilat më vonë u bënë shtete të
pavarura), Kosova ishte një rast specifik, ishte një krahinë nën Serbi
e Jugosllavi, ndaj saj zbatohej një politikë aparthejdi dhe në të
zbatoheshin ligjet më diskriminuese në Evropë. Kosova ishte vendi i
vetëm në Evropë që zbatoheshin ligjet ç’njerëzore dhe kishte një
trajtim të egër nga aparati sllavo-komunist.
Shteti komunist jugosllav kishte mekanizma të fortë represiv si:
OZNA, KOS, UDB, BIA, etj, të cilat ishin shërbime tepër jo humane,
sidomos ndaj shqiptarëve në përgjithësi. Për këtë më së miri tregon
fakti i trajtimit ç’njerëzor të rreth 800 mijë shqiptarëve të Kosovës,
të cilët kishin kaluar nëpër duart e regjimit shtypës jugosllav.
Ndërsa, gjatë periudhës së luftës së vitit 1997-1999, pothuajse e
tërë popullata 2 milionëshe shqiptare e Kosovës ishte në shënjestër të
dëbimit kolektiv, rreth 1 milionë ishin dëbuar nga Kosova, rreth 15
mijë ishin vrarë, rreth 120 mijë shtëpi ishin djegur, pra kishte një
gjenocid të hapur dhe të paparë në historinë e Evropës moderne. Këto
fakte nuk ishin karakteristikë e popujve tjerë, të cilët dolën nga
komunizmi. Prandaj, edhe fillimi i procesit të lustrimit në Kosovë
duhet të trajtohet si specifik për shkak të konditave të rënda.
Kushti tjetër mjaft specifik është se, edhe pse kanë kaluar dhjetë
vjet nga “çlirimi” i këtij vend dhe dy vjet nga shpallja e pavarësisë
saj, në Kosovë ende operojnë shërbimet sekrete serbe, bile kjo haptas
është bërë e ditur në prononcimet e zyrtarëve të Beogradit, se pas
largimit të forcave të tyre ushtarako-policore e paramilitare serbe, në
këtë vend kishin lënë të veprojnë edhe 50 mijë spiunë dhe
bashkëpunëtorë të tyre.
Atëherë, vërtet shtrohet një dilemë e madhe; si do të funksionojë ky
vend me kaq shumë spiunë, a do të ketë demokraci të shëndoshë dhe
kohezion të brendshëm ky shtet në të ardhmen? Pastaj, si mund të
shpjegohet fakti që një pjesë e këtyre struktura kriminale serbe ishin
inkorporuar në administratën e UNMIK-ut, agjencive të ndryshme private,
OJQ-të, por ishin infiltruar edhe nëpër disa organizma të ndryshëm
politik? Sot e kësaj dite, një numër i tyre, ende gjendet nëpër detyra
dhe funksione të larta publike e politike të Kosovës.
Specifikë e radhës që duhet të merret në konsideratë gjatë hartimit
të këtij ligji duhet të jetë edhe verifikimi i figurave të një numri të
pakicës serbe në Kosovë, e cila edhe pas gjithë kësaj tragjedie ende
nuk ka përjetuar një pastrim të vetin (katharsis).
Një pjesë e pjesëtarëve të kësaj pakice për një periudhë të gjatë
kishte qenë pjesë e aparatit të dhunës ndaj shqiptarëve, disa prej tyre
kishin marrë pjesë direkte në krime të rënda ndaj tyre. Në luftën e
fundit 1997-1999 aparati serb i dhunës kishte vrarë me mijëra civilë
shqiptar, ndërsa serbët lokal ishin bashkë zbatuesit e kësaj politike.
Sot e kësaj dite, në emër të tyre nuk ka kërkuar falje askush për
krimet e shkaktuara, ndërsa nuk ka ndonjë rast që ka filluar të merret
gjyqësia kosovare për krimet e bëra. Bile, me një pjesë të tyre ende
është duke manipuluar Beogradi për qëllime të tyre hegjemoniste.
Beogradi është shkaktari kryesor i gjendjes së tyre, por padyshim se
një pjesë të fajit e kanë edhe liderët e tyre, të cilët deri më tani
nuk kanë marrë guxim qytetar dhe moral t’i kërkojnë falje shqiptarë për
krimet e bëra dhe kështu të ndihmojnë procesin e pajtimit ndëretnik.
Sot e kësaj dite të gjitha dosjet sekrete janë në Beograd. Pushteti i
Kosovës së bashku me faktorin ndërkombëtar duhet të kërkojnë pa asnjë
kusht që Beogradi t’i kthejë dosjet sekrete shtetërore.
***
Zbatimit i ligjit të lustrimit në Kosovë do të ndihmonte demokracinë
e vendit dhe do të forconte kohezionin e brendshëm të shtetit.
Verifikimi i pastërtisë së figurave të ndryshme politike dhe civile në
Kosovë është një akt demokratik, human dhe mjaft domethënës për
zhvillimin e gjithëmbarshme të këtij shteti.
Kosova ka nevojë për një demokraci të shëndosh, e këtë demokraci e
bëjnë vetëm kur nga detyrat publike dhe politike do të largohen
njerëzit me një të kaluar të dëmshme. Kjo do të ishte sikur në trupin e
njeriut të infektuar të jepet terapia shëruese në mënyrë që ky
organizëm të mbrohet nga shkatërrimi i tij i plotë.
Kjo duhet të ndodhë në Kosovë dhe kjo shoqëri duhet të lirohet nga
njerëzit e inflamatuar, në mënyrë që të mos inflamatohet e tërë
shoqëria. Ose, si është e mundur që sot, njerëzit me rroga të zakonshme
në Kosovë të kenë disa shtëpi, makina luksoze, vila dhe beneficet
tjera, kur dihet se spiunët nuk kanë punuar kurrë?
Pastaj, ky ligj duhet përfshijë paragrafin ku t’i kërkohet falje të
gjithë personave që kanë qenë akuzuar, proceduar, dënuar, burgosur,
internuar dhe persekutuar gjatë periudhës komuniste 45 vjeçare, për
dhunimin e të drejtave politike, civile, sociale, morale dhe ekonomike.
Ligji për lustrim në Kosovë duhet t’i shpallte të gjithë ata persona,
të pafajshëm, po ashtu si dhe të gjithë ata që ishin arratisur, kanë
vdekur, apo janë ende gjallë.
Po ashtu, ligji duhet t’ia mundësonte krahas kompensimit moral që
shkonte deri në dekorimin e tyre edhe të drejtën për kompensim
financiar për vitet e burgut, të internimeve dhe të dhënies së
privilegjeve shoqërore. Për të jetësuar një ligj të tillë duhet të
formohet një Komision i veçantë me ekspertë vendorë dhe ndërkombëtar,
të cilët do të hartonin dhe do të procedonin në Parlamentin e Kosovës,
i cili do të miratojë.
Hapja e dosjeve ndaj njerëzve që ishin të përlyer në spiunim,
tortura, burgosje dhe vrasje të ndryshme, padyshim se duhet të ndodhë,
sepse kjo do t’i ndihmonte kësaj shoqërie që të përjetojnë një pastrim
shpirtëror. Ky ligj duhet të miratohet sa më parë në Kosovë, sepse
është kërkesë e kohës, është në të mirë të pajtimit ndëretnik, të
stabilitetit të rajonit, por edhe të proceseve të reja integruese
euroatlantike.
Prandaj, sa do të jenë të vullnetshëm që përgjegjësit e pushtetit në
Kosovë të miratojnë një ligj të tillë do të shihet në të ardhmen!
Parlamenti i Kosovës
Parlamenti i Kosovës është organi më lartë i shtetit, i cili duhet
të miratojë ligjin e lustrimit. Pa miratimin e këtij ligji në Kosovë
nuk do të ketë demokraci të shëndoshë, pajtim ndëretnik dhe shoqëror,
por nuk do të ketë edhe funksionalitet dhe kohezion të institucioneve
shtetërore.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:14 am

Rulet grek për Shqipërinë

Avni Xhemajli

Na
ishte njëherë jo edhe shumë kohë e largët, kur trojet shqiptare kishin
një territor prej më shumë së 100000 km², na ishte njëherë edhe një
njeri, një burrështetas që pati rastin ta bënte Arbërinë, na ishte dhe
çfarë nuk na ishte njëherë; por që, lidhja e miqësive me armiqtë,
pozicionimet politikisht të gabuara nga liderët shqiptarë, lidha në dëm
të shqiptarëve e traktateve dhe marrëveshjeve shpeshherë edhe të
fshehta nga ana e ndërkombëtarëve dhe jo rrallëherë edhe nga vet
shqiptarët në dy shekujt e fundit dhe madje edhe tani ‘matanë e këtë
anë të kufirit’, solli një tkurrje të paparë të hapësirave tokësore
shqiptare, ngjashëm si tkurrjen e mishit kur hedhet mbi tiganin në vaj
të nxehtë e që servohet pastaj në pjatë të huaj.
Si rezultat i gjithë këtyre veprimeve të gabuara politike e
diplomatike të udhëheqësve shqiptarë, trojet shqiptare sot të
shpërndara e të mbetura nën sovranitetin e shteteve fqinje si Presheva,
Bujanovci e Medvegja nën Serbinë, hapësirat territoriale shqiptare nën
Maqedoni, trevat shqiptare të mbetura nën Malin e Zi, si dhe Çamëria
nën Greqi, solli tkurrjen përmbi 60% të territorit nga ajo që trojet
shqiptare e kishin dikur; e që, për nga madhësia e pamja si një tërësi
e vetme hapësinore do t’i ngjate sot pak a shumë territorit të sotëm të
Portugalisë.
Fatkeqësisht kjo tkurrje e territoreve në dëm të shqiptarëve po
vazhdon edhe sot e asaj dite. Loja e grekëve lidhur me territoret
shqiptare nuk është edhe gjithaq e panjohur. Po aq është e njohur që
grekët gjithmonë i kanë synuar të marrin në posedim ngushticat si
Bosforin dikur, ose hapjen e ndonjë ngushtice tjetër si kanalin e
Korintit apo zënien e ndonjë ngushtice si ngushticën e Termopileve
pranë brigjeve të detit.
Ndërsa deri në fund, kësaj radhe grekët i shkuan një tjetër beteje,
-jo me “Leonidas” as me “Akilin” as me ndonjë tjetër- kësaj radhe ata
ia mësyn një ngushtice tjetër, t’ia marrin Shqipërisë ngushticën e
Otrantos. Dhe jo me luftë, as më dhunë, por me bukurinë që vret, me
dorën që e dërguan në Tiranë, me të cilën si duket arritën t’ia mpinë
mendtë Bashës, ngjashëm siç ia mpinë dikur rusët e grekët së bashku
Pashës në Janinë, ashtu siç edhe e gjejmë në dramën e shkrimtarit
Milazim Krasniqi “Rulet ruse për Ali Pashën”.
Tani historia po përsëritet, humbja po përsëritet, po përsëritet
ngase s’kemi nxjerr si duket kurrë ndonjë mësim prej saj. Po përsëritet
edhe diçka tjetër, loja si në rulèt. Dhe gjithçka ishte gati që loja të
fillojë, kur me 27.04.2009, ministri i punëve të jashtme i Shqipërisë,
Lulzim Basha dhe homologia e tij greke Dora Bakojanis, nënshkruan në
Tiranë marrëveshjen për delimitimin e kufirit detar, e cila për
opinionin e gjerë publik erdhi si krejt e papritshme dhe jo
transparente. Sigurisht sepse ishte lojë më rulèt dhe s’mund të luhej
ndryshe. Për këtë arsye marrëveshja detare apo siç u quajt:
“Marrëveshje ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe Republikës së
Greqisë, për delimitimin e zonave të tyre përkatëse, të Shelfit
kontinental dhe zonave të tjera detare që u përkasin në bazë të së
Drejtës ndërkombëtare.”- nga pala greke u përmbyll në një kohë rekord
prej vetëm tri takimeve duke ushtruar vazhdimisht presion mbi palën
shqiptare, të cilën ministrja e punëve të jashtme e Greqisë, Dora
Bakojanis menjëherë pas miratimit të saj në parlamentin grek e quajti
si arritje historike e strategjike për vendin e saj.
Bakojanis nuk e tha pa ndonjë arsye këtë gjë. E tha për arsye se
pala greke doli fituese, shumëfish bile, kurse ajo shqiptare humbëse e
vërtetë nga kjo marrëveshje. Dhe tani sipas ish drejtorit të Institutit
Gjeografik të Shqipërisë Dr. Myslim Pasha, i cili në studimin e tij
prej 117 faqesh në lidhje më këtë çështje në të cilin sjell argumentet
e tij teknike dhe hartografike për rishqyrtimin dhe mosratifikimin e
kësaj marrëveshjeje, thotë se kjo marrëveshje shkel sovranitetin
kombëtar të Shqipërisë duke i dhuruar hapësira detare vendit fqinjë, në
bazë të së cilës Shqipëria pëson një tkurrje të hapësirës detare në një
sipërfaqe prej 354 km², si dhe në gjirin e Sarandës si njëra nga vendet
më të rralla dhe më të bukura turistike që shquhet për bukuritë e
rivierës shqiptare të detit Jon, ku humb një sipërfaqe detare prej 15
km², hapësirë e cila në marrëveshjen e lartpërmendur është trajtuar si
vijë e zakonshme bregore, edhe pse është det shtetëror i Shqipërisë.
Kurse në kuadër të sipërfaqes së humbur detare prej 354 km² hyn edhe
humbja e sipërfaqes në ngushticën e Otrantos që gjendet mes Shqipërisë
dhe Italisë si një nga pjesët detare më strategjike të saj.
Më këtë fitore edhe kësaj radhe Greqisë si duket rulèta i shkrepi
mirë duke vrarë tri shënjestra me një plumb. Sepse humbja e hapësirës
territoriale të detit shqiptar duket të mos jetë humbja e vetme për
Shqipërinë që del si rezultat i kësaj marrëveshjeje, e cila sipas të
gjitha gjasave do ndikojë që Shqipëria të mbetet jashtë përfshirjes në
projektet ndërkombëtare energjetike. Ish z.ministri i energjetikës
Pajtim Bello zbuloi para mediave prapaskenat e një debati të hershëm të
zhvilluar mes Tiranës dhe Athinës objekt i së cilës ishte gazsjellësi i
cili do të transportojë gazin e Kaspikut nga Turqia për në Itali përmes
territorit tokësor të Greqisë dhe me pas përmes detit për të arritur në
tregun e madh evropian nevojat energjetike të së cilës janë në rritje
çdo ditë e më shumë. Pala shqiptare në atë kohë kishte shtruar
propozimin që gazsjellësi i cili do të këtë një kapacitet prej 2.5
miliard m³, të përfshijë edhe Shqipërinë duke kaluar përmes luginës së
lumit Vjosa për të dalë pastaj në gjirin e Sarandës dhe prej aty përmes
ngushticës së Otrantos të kalojë për në Itali, propozim i cili u
mirëprit nga Brukseli por që u refuzua ashpër nga Athina. Ndërsa tani
me humbjen e hapësirës detare kjo gjë bëhet edhe më e pamundur që të
realizohet.
Kurse përfitimi i milionave përmes transportimit të gazit përmes
gazsjellësit të planifikuar duket të mos jetë benificioni i vetëm i
shënuar nga kjo marrëveshje për Greqinë. Gjasat janë reale që Greqia
përmes hapësirës detare të fituar nga marrëveshja e shënuar, të
përfitojë miliona euro edhe nga ndonjë burim i mundshëm nafte që
gjendet aty. Në lidhe më këtë gjë Agjencia Kombëtare e Burimeve
Natyrore e Shqipërisë na bën me dije se në këtë zonë ka naftë. Qeveria
shqiptare në vitin 1992 kishte zhvilluar në këto hapësira detare
kërkimin e burimeve të naftës duke angazhuar në atë kohë kompaninë
australiane Helinton Oil dhe me pas edhe kompaninë BHB, të cilat
shpenzuan 12,5 milion dollar për hulumtime. Në vitin 2007 qeveria
shqiptare angazhoi përsëri një kompani për hulumtimin e burimeve të
naftës, kësaj radhe kompaninë britanike Medoil, që sipas të gjitha
gjasave del se në këtë hapësirë detare duhet të ketë naftë.
Lidhur më këtë çështje të interesave ekonomike që ka Greqia nga kjo
marrëveshje, koloneli në rezervë i Forcave të Armatosura Shqiptare
Myslim Pasha, tregon se prirja e një pale të tretë -që në këtë rast
është Greqia në raport me Shqipërinë dhe Italinë- për tu futur në
hapësirën e Otrantos është prirje e cila është krejtësisht në
kundërshtim me Konventën e detit, ku në një nga nenet e saj thotë:
“Asnjë shtet i tretë nuk ka të drejtë që të vendos viza të drejta
bazore, për të ndërprerë detin shtetëror, hapësirën e afërt vijimore
dhe hapësirën ekskluzive ekonomike të shtetit tjetër.”
Po ashtu Myslim Pasha i cili është topograf dhe ekspert i matjeve
detare thekson gjithashtu një shkelje tjetër nga pala greke, edhe pse
në nenin e parë të marrëveshjes shprehet qartë parimi i respektimit të
baraslargësisë së kufijve mes dy shteteve ku thuhet: “Kufiri ndërmjet
Republikës së Shqipërisë dhe Republikës së Greqisë do të saktësohet në
përputhje me parimin e baraslargësisë. Në mënyrë specifike vija e
delimitimit do të jetë vija e mesme, çdo pikë e së cilës është e
baraslarguar nga pikat më të afërta të vijës bazë si kontinentale ashtu
edhe ishullore nga e cila matet gjerësia e ujërave territoriale
detare.” Eksperti i matjeve detare Myslim Pasha, tregon se në hartimin
e marrëveshjes se kufirit detar, mes pikës më të afërt bregdetare të
Shqipërisë dhe mes ishullit të Korfuzit të Greqisë, në këtë hapësirë që
është mjaft e ngushtë mes të dy vendeve, janë përdorë si pika referuese
edhe shkëmbinjtë nënujor që shpeshherë zhduken nga sipërfaqja ujore dhe
nuk duken për një kohë të gjatë. Ai thotë se në këtë zonë detare, kjo
lloj matjeje që përfshin kryesisht detin mes gjirit të Sarandës dhe
ishullit grek të Korfuzit, është absolutisht e papranueshme në këtë
rast, sepse një matje e tillë e hapësirave detare ku përdoren edhe
shkëmbinjtë nënujor si p.sh. që në këtë rast është përdorë shkëmbi
Barketa, vjen në konsideratë vetëm të hapësirat e mëdha detare ku nuk
ka pika bregdetare referuese, kurse assesi në hapësira të ngushta siç
është rasti mes bregut të Sarandës dhe ishullit grek të Korfuzit ku
brigjet e njërës dhe tjetrës palë shihen edhe me sy.
Prandaj marrëveshja e shënuar mes Shqipërisë dhe Greqisë në pranverë
të vitit 2009, e cila tani gjendet në Gjykatën Kushtetuese për shkak të
ankimimit të opozitës, dhe e cila nuk është bërë ende e plotfuqishme
përfundimisht, si e tillë çfare është, është e pa pranueshme, duhet të
shfuqizohet dhe të bëhen matjet të reja nga fillimi. Për ndryshe edhe
Shqipërisë i rrezikohet seriozisht t’i shkojnë në bisht të sorrës
territori i saj detar siç i shkuan Kosovës 22 hektar tokë në
delimitimin e zonës kufitare me Maqedoninë.
Dhe e gjithë kjo nuk është një dramë imagjinare. Është e vërtetë,
sikur që janë të vërtetë edhe aktorët e saj. Andaj liderë e politikanë
gjithandej trojeve shqiptare, merrni pak mësim nga historia që të
ruheni nga përsëritja e mallkimi i saj -siç porosiste Hasan Prishtina;
merrni pak mësim nga drama “Rulèt ruse për Ali Pashën”, që të ruheni
nga prototipi i ushtarakëve e diplomatëve si Vladimiri, Kosta, e
Aleksisi, si dhe nga hijet e nga gratë që jep e që sjell drama; edhe
nga prototipi i politikanëve si: Churkin, Jeremiq, Lavrov, Gruevski e
Putin. Por ama ruhuni edhe nga profili i diplomatëve si Dora Bakojanis
që mban në dorë ruletin drejtuar Shqipërisë.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:14 am

“U bo s’u bo i çela sytë”!

opinione - Faqe 3 F.0128012359358_m

Iljasa Salihu

Politika
dhe inteligjenca shqiptare, qëndrimin përpara murit me sy të mbyllur
dhe me duar mbi sy, siç po shihet e kishte trashëguar prej kohës së
femërisë, në atë kohë kur loja symbyllazi kishte marrë përmasa të
mëdha, që vlerësohej si njëra prej lojërave më atraktive të asaj kohe.
Se në atë kohë dhe në atë moshë, kjo lojë kishte pushtuar të gjitha
zemrat dhe ëndërrtat e gjithsecilit fëmijë ishte normale dhe e kapshme,
por e njëjta lojë vetëm me aktor dhe protagonist të tjerë të vazhdoj
ende të luhet, edhe atë, në moshë të shtyrë, assesi nuk po arrij ta
kuptojë, por në prezencë të kësaj pakuptimësie, dhe në mungesë të një
vizione të qartë, në vazhdimësi i pash dështimet e njëpasnjëshme që
vinin si rrjedhojë e nostalgjisë së kësaj loje.
Përfundimisht, pas mosrealizimit të tërësishëm të Marrëveshjes së
Ohrit, shpresat dhe ndjenjat tona përjetuan dëshpërime, injorime dhe
zhgënjime çka nuk përjeton dot njeriu, por mbetëm aq normal, sa s’mund
të besoj ndonjë njeri normal! Megjithëqë të zhgënjyer deri në
skajshmëri, pikësëpari prej politikanëve shqiptarë, e pastaj prej
politikanëve dhe udhëheqësve jo legjitim maqedonas, ne prapë nuk
hezituam që t’ia japim përkrahjen dhe vullnetin tonë partive politike
shqiptare.
Në mungesë dhe mosdashje të kontaktimit në mënyrë të drejtpërdrejt
me palën udhëheqëse maqedonase, këtë detyrë të komunikimit të
domosdoshëm ia besuam partive të cilat i votuam. Por, udhëheqësit
politik maqedonas i trajtuan, edhe këta njëjtë, ashtu siç kemi menduar
se do na trajtojnë neve popullin shqiptarë që jetojmë në Maqedoni.
Padrejtësitë dhe pabesit e palës politike maqedonase vazhdojnë!
Gjakftohtësia e shqiptareve sa vjen e nxehej, por një sulm befasues
dhe, disa burgosje bombastike në zonat shqiptare, me automatizëm po e
artikulohet si dëshpërim dhe zhgënjim psikologjik, sepse pavarësisht
shkaqeve, përjetimi i gjithë këtyre maskarallëqeve (lexo: pasojave) po
i takon shqiptarëve.
Përkundër këtyre demoralizimeve, shqiptarët në vazhdimësi shpresojnë
se do bëhet mirë, kështu po i thojnë politikanët, të cilët paraqiten se
sikur nuk po ndodh kurrgjë. Dikur dhe tash numëronin pas murit deri në
një milion, duke harruar t’i hapin sytë. Kështu që, protagonistët që
ishin në lojë bënin, demonstrime të llojeve të ndryshme të përbuzjes,
ku skajshmërisht e nënçmonin numëruesin, i cili pas numërimit të tepërt
u hipnotizonte dhe, të tjerët lojtar të krahut të tij, qeshnin me
ngashërim, në vend që gradualisht ta heqin prej ngjitjes së murit dhe,
t’i shpjegonin se çka në të vërtet është duke bërë.
Kështu ndodhi me politikanët shqiptarë, ku dëshira e tyre pothuajse
e vetme ishte dhe është që partitë tjera shqiptarë të gabonin sa më
shumë që të jetë e mundur, pavarësisht se gjithë këto budallallëqe dhe
naivitete i paguante populli shqiptarë. Ata u bënë sikur harruan se,
përballë e kemi një armik të përbashkët dhe të përbetuar që synimi i
tyre fillestarë dhe përfundimtarë është gjunjëzimi total i yni, ku për
nevoja momentale dhe dashakeqe është i prirë të bëhet edhe mik i yni më
i ngushtë.
Politikanët tanë, në vend që ndershmërisht oponentëve politik
shqiptare, apo në vend që vëllai vëllanë ta këshilloj ashtu siç është
më së miri, ata e zgjodhën rrugën e pësimit dhe gjymtimit të popullit.
Si rrjedhojë e kësaj amullie, kryeministri e kishte më të lehtë që
të lozte me liderët tanë! Në vazhdimësi ia demantonte marrëveshjet e
bëra nga ai dhe ata, e merrte në koalicion partinë politike shqiptare
pa legjitimitetin e shqiptarëve, ndërtonte kisha, emërtonte aeroportin
dhe ca rrugë me një emër jabanxhi, financonte dhe merrte pjesë në
promovimin e enciklopedisë shpifarake, pastaj u deklaronte si i
paanshëm, e tërhoqi kryeredaktorin e saj, por askush nuk e paditi për
vepër penale, për statusin e luftëtarëve të lirisë i ndërronte
deklaratat sikurse kravatat, dhe prapë asgjë nuk zgjidhi, por vetëm se
gjërat edhe më tej i pështjelloj, duke hyrë kështu me pavetëdije, në
një labirint që as djalli s’mund t’i bjer në fije. Bëri e çka nuk bëri,
e nuk e la pa e futur në mënyrë urgjente në programin arsimor, edhe
gjuhën e maqedonishtes që të mësohet prej klasës së parë.
Mos të habitemi, kuptohet nëse e tolerojmë të na ndodhë edhe kjo
fatkeqësi, kur fëmijët tanë të vijnë në shtëpi e pavetëdije të na thonë
“zdravo tatko, nie sme...”, ngase dihet mirë mirëfilli ndikues i gjuhës
në jetën e përditshme, edhe atë në fillet e përballjes me arsimimin.
Nëse fëmijët vazhdojnë prej klasë së parë të mësojnë maqedonisht,
ata në mënyre spontane mund që nganjëherë edhe të mendojnë e të vishen
maqedonisht. Pala tjetër përmes gjuhës dëshiron që ta plasojë kulturën
e pakulturuar në mesin tonë, edhe atë, në kohën kur botërisht dihet se
me kulturë, shqiptarët janë shumë të pasur dhe të vjetër.
Po ashtu, kryeministri po paraqitet tërësisht i “paanshëm” ndaj
arkitektëve maqedonas me rastin e projektit të urbanizimit, ku me pahir
e kishin futur në plan ndërtimin e kishës, e çuditërisht dhe rastësisht
e kishin harruar ta futin në projektplan edhe ndërtimin e Burmali
Xhamisë në vendin e saj natyral.
Pra, pas çdo padrejtësi që edhe fëmijët e djepit i tmerronte, ne
mendonim se, “ja këtu është fundi i kësaj padrejtësie apo i kësaj
politike”, por torturat psikike dhe fizike vazhdonin, ne prapë, ashtu
të mallëngjyer dhe të etur për ditë dhe net të mira, verbërisht besonim
se, “ky akt vandal është i fundin”.
Këto të pabesuara i besonim, sepse nuk kishim më kujt t’i besojmë
nga radhët tona, pas çdo tmerri të besuarit e popullin predikon në
mënyrë të shkëlqyer durim dhe transparencë, por si duket këtij fundit
të tmerrshëm i erdhi fundi, ku parimit të forcës së të drejtës, do
duhej t’i themi për pak çaste rri anash, sepse përballja me bisha këtë
parim të shkëlqyer ende nuk po e njohka!

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:15 am

Zgjedhjet – mundësia e humbur

opinione - Faqe 3 F.0128012809129_m

Fisnik Dobra

(Analizë me shkas)
Zgjedhjet janë zemra e demokracisë. Përkundër faktit se ato edhe
mund të mos jenë në vetvete kusht i mjaftueshëm për përfaqësimin
politik, por pa dyshim që ato janë një kusht i nevojshëm. Madje,
zgjedhjet janë organizuar edhe në sisteme autoritare dhe, edhe pa qenë
konkurruese, ato kanë shërbyer si dhënie e legjitimitetit dhe
justifikim për atë sistem sundimi. Pra, zgjedhjet janë shumë të
rëndësishme.
Kosova, për herë të parë pas shpalljes së pavarësisë, në nëntor
2009, i organizoi zgjedhjet lokale. E veçanta e këtyre zgjedhjeve nuk
ishte vetëm se ato ishin të parat zgjedhje pas shpalljes së pavarësisë,
por edhe se për herë të parë ato u organizuan nga institucionet vendore.
Sot, me shumë se dy muaj nga raundi i parë i zgjedhjeve (tani pritet
të mbahet raundi i tretë ...), ende nuk e kuptuam nëse e dhamë testin
apo jo! Konkretisht, këto zgjedhje, a ishin “rrugë dydrejtimëshe” të
cilat i japin edhe qeverisë edhe popullit rastin e madh që të ndikojnë
mbi njëri tjetrin?!
A gabuam?
Nga prizmi i një të riu optimist, i cili jeton në Kosovë dhe që
fatkeqësisht nuk mund të udhëtoj më larg se tek shtetet fqinje,
përgjigja do të ishte: PO. Pse? Sepse, rezultatet e zgjedhjeve, me disa
ankesa të dy apo tri subjekteve, u pranuan nga të gjitha subjektet që
garuan në këto zgjedhje. Institucionet që i organizuan dhe i qeverisën
këto zgjedhje e kryen punën e tyre në nivelin më të lartë, madje
kryesuesja e KQZ-së, për të treguar paanësinë e saj të plotë, në
shumicën e rasteve, kur edhe duhej të merreshin vendime kruciale për
këtë proces, e shfrytëzonte të drejtën e saj ligjore për abstenim. Po
ashtu, pati pak manipulime, por pikërisht për këtë arsye, dy komuna po
shkojnë në raundin e tretë të zgjedhjeve, gjë e cila nuk ndodh as në
Shtetet e Bashkuara të Amerikës, që njihen edhe si shteti me
demokracinë më të zhvilluar në botë.
Fatkeqësisht, kjo përgjigje është shumë subjektive, për një fakt
shumë të rëndësishëm, sepse epet nga një i ri i cili ka dëgjuar se
vlerësimi pozitiv i këtyre zgjedhjeve është shumë i rëndësishëm për
shtetin e tij, e dëshira e të cilit është që edhe për vendin e tij të
liberalizohen vizat, që edhe ai, sikur edhe të gjithë bashkëmoshatarët
e tij fqinj, të ketë të drejtë të udhëtoj nëpër Europë, pa pasur nevojë
që paraprakisht të nxjerrë një grumbull dokumentesh dhe t’i bashkohet
radhëve të gjata të pritjes para ambasadave për një vizë.
Ku gabuam?
E para, këto zgjedhje ishin “rrugë
njëdrejtimëshe” sepse populli, përkundër që e pati rastin të ndikojë
mbi qeverisjen, edhe nëse e bëri një gjë të tillë, vendimi i tij në
shumicën e rasteve u manipulua dhe qeverisja lokale ‘e mori’
legjitimitetin e dëshiruar për të jutsifikuar edhe më tutje qeverisjen
e saj të keqe.
E dyta, vërtetë që rezultatet e këtyre
zgjedhjeve përgjithësisht u pranuan sepse shumica e subjekteve
interesin e Kosovës e vendosën në rend të parë, por tashmë është sekret
publik se ankesat sikur nuk u trajtuan në mënyrë të pavarur dhe të
barabartë nga institucionet përkatëse (për ankesa të ngjashme u dhanë
vendime të ndryshme).
E treta, institucioni kryesor që i ka
organizuar këto zgjedhje nuk po e kryen punën e vet si duhet. Sigurisht
se është e drejtë ligjore e kryesueses së KQZ-së që në votim të
abstenoj (sikur që është e drejtë kushtetuese e Presidentit që të
emërojë anëtarët e Gjykatës Supreme), por kjo tregon mungesë
përgjegjësie prej lidereje dhe mungesë guximi për të vendosur. Vota e
saj (abstenimi) po e mban rezultatin e zgjedhjeve në komunën e Gjilanit
të pa definuar qartë.
Dhe, e fundit, mbajtja e raundit të tretë
të zgjedhjeve në dy komuna nuk është zhvillim i demokracisë, përveç që
është edhe një maltretim i votuesve të ndërgjegjshëm të atyre komunave.
Në zgjedhjet presidenciale të vitit 2000 në ShBA, fituesi i zgjedhjeve
u vendos vetëm pas vendimit të Gjykatës së Lartë të ShBA-ve, meqë në
shtetin e Floridës, i cili ishte përcaktues për fituesin e atyre
zgjedhjeve (për shkak të numrit të elektorëve që ka ky shtet në ShBA),
rezultati i zgjedhjeve ishte shumë i ngushtë, dhe pas numërimit dhe
rinumërimit të fletëvotimeve, çështja iu drejtua Gjykatës së Lartë.
Gjykata e Lartë vendosi që President i SHBA-ve të jetë Xhorxh W.
Bush, përkundër faktit se kishte mbi gjysmë milioni vota (në nivel
federal të ShBA-ve) më pak se kandidati tjetër Al Gore, por që me vetëm
disa dhjetëra vota më shumë që fitoi në Florida, dhe në fund, më
vendimin e Gjykatës në favor të tij, Bush mori numrin e mjaftueshëm të
elektorëve për të qenë President i ShBA-ve. Pra, edhe pse votat e
kontestueshme të Floridës vendosën për Presidentin e shtetit më
demokratik në botë, institucioni i cili i organizoi ato zgjedhje nuk e
qoi Floridën në një rivotim të dytë, ndërsa kandidati i cili i humbi
zgjedhjet i pranoi ato duke thënë: “tani Gjykata e Lartë e ShBA-ve
foli. Unë më gjithë qenien time nuk pajtohem me të, por nuk do të këtë
asnjë dyshim se unë e pranoj vendimin e saj”.
Raundi i tretë i zgjedhjeve në dy komunat, atë të Prizrenit dhe të
Lipjanit do të mbahet, njëra nga dy partitë e mëdha në koalicionin
qeverisës (PDK apo LDK) ‘do të fitojë’! Por, më këtë, Kosova e humbi
rastin që të dëshmoj se nuk e meriton të trajtohet sikur fëmija bonjak
nga Bashkësia Ndërkombëtare. Ndërsa, i riu kosovar do të vazhdojë të
pres në radhët e gjata para ambasadave për një vizë shpëtimi për të
ikur nga ky vend.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:17 am

Integrimi ndërshqiptar, punë e Sizifit!

opinione - Faqe 3 F.0128014748923_m

Behxhet Sh. Shala

Bashkimi i copëzave të ndara:
Shqiptarët, si populli më i lashtë në këtë pjesë të Evropës gjatë
rrugëtimit të tyre mijëra vjeçarë për mbijetesë janë përballur me sfida
të mëdha dhe të rrezikshme që seriozisht e kanë rrezikuar qenien e tyre
andaj nuk kanë pasur shumë kohë të mendojnë për integrimin
brendashqiptar apo bashkimin e tyre. Të shkelur me shekuj nga pushtues
të ndryshëm, është mrekulli si nuk janë tjetërsuar por kanë arritur ta
ruajnë identitetin e tyre. Pushtuesit nuk kanë lejuar asnjëherë që
shqiptarët, duke forcuar identitetin e tyre të mendojnë për
homogjenizimin etnik dhe të bëhen subjekt i rëndësishëm që pastaj do të
shndërrohej në një forcë rajonale!
Te shqiptarët dëshira për bashkim kombëtar u konkretizua vetëm në
çastet kur rrezikohej substanca dhe palca e tyre kombëtare! Posa
kalonte rreziku edhe kjo dëshirë venitej dhe lihej në harresë! Si
pasojë e kësaj pavendosmërie për ndërtimin dhe forcimin e një shtylle
kurrizore kombëtare, në të gjitha luftërat e rajonit dhe ato të
përmasave më të gjera, shqiptarët ndaheshin si humbës apo rreshtoheshin
prapa forcave që ishin kundër bashkimit kombëtar. Shqiptarët u
shndërruan në copëza të mozaikut të shteteve të ndryshme ballkanike
andaj edhe fuqia e tyre skajshmërisht u relativizua! U krijua një
situatë ku, në vend të forcimit të vetëdijes kombëtare u forcua ndjenja
si të mbijetohet?!
Në periudhën e Rilindjes kombëtare, patriotët që angazhoheshin për
bashkim kombëtar, thuaja të gjithë u vranë, shumica e tyre prej vet
shqiptarëve që, për ta ruajtur pushtetin e kishin shitur shtetin!
Asgjësimin e shqiptarëve që vepronin për bashkim kombëtar e nisi Ahmet
Zogu ndërkaq e ngriti në shkallën e krimit të tmerrshëm diktatori Enver
Hoxha. Kjo ishte gjendja në Shqipëri e cila, në rrethana normale do të
duhej të ishte Pijemont i të gjithë shqiptarëve ndërkaq që roli i saj
ishte krejtësisht i kundërt! Në Shqipërinë e Enver Hoxhës më shumë
ishte i theksuar identiteti kombëtar i sllavëve të jugut, rusëve,
kinezëve, vietnamezëve, kubanëve se ai shqiptar! Duket paradoks i
llojit të vet por ashtu ishte, përmbajtja ishte krejtësisht ideologjike
si lufta e klasave dhe internacionalizmi proletar ndërkaq kjo shëmti
përpiqej të mbështillej me një ambalazhim kombëtar!
Në Kosovën e robëruar nga serbët ata që ishin përkrahës të bashkimit
kombëtar u vranë, arrestuan apo u diferencuan- margjinalizuan! Po ky
regjim e krijoi një inteligjencë shqiptare e cila, pjesa dërrmuese e
saj në vend që të angazhohej për zgjimin dhe emancipimin kombëtar si
parakusht i domosdoshëm për bashkim, angazhohej për zbatimin e
shkombëtarizimit dhe i shërbeu regjimit jugosllav. Madje, u shkua aq
larg sa e luajtën një rol shumë aktiv në shpërnguljen e shqiptarëve për
Turqi dhe deklarimin e sa më shumë shqiptarëve si jugosllavë.
Shqiptarët e Malit të Zi i kishin mbiemrat me prapashtesën sllave dhe
gjuhën serbe e kishin adoptuar në vend të asaj shqipe.
Edhe në Maqedoni gjendja nuk ishte aspak më e mirë, lejohej feja dhe
ndërtimi i xhamive mirëpo pengohej hapja e shkollave shqipe si dhe
ndëshkohej çdo shfaqje e ndjenjave kombëtare. Këto ishin arsyet pse në
të kaluarën shqiptarët e rrezikuar nga të tjerët por edhe nga vetja e
tyre nuk ishin në gjendje t’i krijonin as parakushtet më elementare për
realizimin e një të drejte elementare dhe të natyrshme, bashkimin
kombëtar në kohën kur ky proces kishte përfunduar te popujt tjerë.
Treni kishte ikur ndërkaq ne ngarendnim pas kuajve!
Aktualiteti si realitet:
Nuk mund të mohohet se janë bërë përpjekje që fryma e bashkimit
kombëtar të mbahet gjallë dhe të ofrohet si mundësi që çështja
shqiptare të zgjidhet një herë e mirë. Mirëpo ambienti politik duket se
nuk është shumë i favorshëm për jetësimin e këtij qëllimi. Tashmë kjo
ide nuk pengohet me mjete të dhunës si më parë por me mjete shumë më të
sofistikuara siç janë: shantazhet politike, oferta për investime
ekonomike dhe premtimet për anëtarësim në organizmat ndërkombëtarë.
Ofertë jashtëzakonisht joshëse është integrimi në BE dhe NATO. Ne që
verbërisht besojmë, jemi në bisht të lahutës ndërsa ata që e investojnë
edhe gënjeshtrën janë duke e përmbyllur procesin e integrimit! Për
integrimin e një populli duhet , në radhë të parë vullneti shpirtëror
dhe i cili do të përkrahej edhe nga vullneti politik, mekanizmat
vendimmarrëse të shteteve ku jetojnë shqiptarët. Duket se këto dy
parakushte nuk janë sot në asnjë shtet ku jetojnë shqiptarët, qoftë si
shumicë apo si pakicë. Ose, nëse edhe ekzistojnë ato përfaqësohen nga
një numër i vogël, thuaja simbolik i shqiptarëve.
Në Shqipëri (shtetin amë të gjithë shqiptarëve) kjo temë edhe sot
është tabu. Politika zyrtare, në çaste kur nuhatë se i duhet për
përfitime politike dhe spekulative e bënë një bashkim që kohëzgjatjen e
ka për aq sa e marrin një telefonatë nga Brukseli. Me atë çast kur
ngritet receptori i telefonit dhe dëgjohet zëri prej baritoni i
Solanës, ideja e bashkimit kombëtar pëson infarkt apo goditje
vdekjeprurëse!
Derisa në mediet e Shqipërisë plasohen shkrimet në stilin, u
arrestuan dy shqiptarë dhe një kosovar, në mënyrë eksplicite
përjashtohet mundësia e bashkimit kombëtar! Pastaj, shqiptarët në
Shqipëri kanë një qëndrim thuaja racist dhe injorues ndaj shqiptarëve
të Kosovës! Duket paksa banale por ky është realiteti i sotëm në
Shqipëri. Baballarët e kombit kosovar janë në Shqipërinë e Enver Hoxhës
dhe Sali Berishës andaj, për këtë arsye botërisht ua mohoj atësinë për
kombin kosovar, Nexhemdin Spahiut, Migjen Kelmendit dhe Halil Ibn
Matoshit.
Në Republikën e Kosovës nuk qëndrojmë aspak më mirë! Bartësit e
idesë së bashkimit kombëtar arritën ta sigurojnë një peticion prej
50.000 nënshkrimeve me të cilin synonin t’i bashkojnë afërsisht 7
milionë shqiptarë. Në fakt, ky ishte një referendum kundër bashkimit!
Fatkeqësisht ! Ato parti nuk e kanë kaluar as 1% e votave në zgjedhjet
vendore! Dhe në fund, partizanët që me armë në dorë në luftën e fundit
angazhoheshin për bashkimin e të gjitha trojeve shqiptare përfshirë
këtu edhe trojet e Pakistanit, tash po angazhohen për bashkimin e sa më
shumë parave në xhirollogaritë e tyre!
Është shumë i çuditshëm fakti se sa më shumë flitet për bashkimin e
trojeve deri te Molla e Kuqe, Kosova po tkurret nga brenda duke humbur
territore të reja! Po del se më mirë mos t’i bashkojmë fare trojet nëse
duam ta ruajmë edhe këtë pak Kosovë që ka mbetur!
Shqiptarët e Luginës së Preshevës po mundohen ta ruajnë gjuhën
shqipe duke mësuar nga abetarja e përkthyer nga gjuha serbe! E njëjta
situatë është edhe në Mal të Zi! Janë krejt të përçarë dhe në Prishtinë
vijnë të ndarë pikë e pesë! Këta nuk mund të bashkohen në oborrin e
tyre e lere më të jenë pjesë e bashkimit kombëtar!
Në Maqedoni, Ali Ahmeti më lehtë bashkohet me Nikolla Gruevskin se
me Menduh Thaçin dhe anasjelltas; Menduh Thaçi mund të flirtoi dhe
bisedoi me Cërvenkovcat dhe boshkovsat por jo edhe të merret vesh
shqiptarqe me Ali Ahmetin! Janë shndërruar në korba, duan t’i nxjerrin
sytë njëri – tjetrit! Dhe këta pastaj të bëhen pjesë e bashkimit
kombëtar! Asnjëherë!
E ardhmja e bashkimit kombëtar:
Bashkimi i shqiptarëve mund dhe do të ndodhë gjatë proceseve
integruese në BE. Kjo është rruga paqësore e bashkimit kombëtar. Ky
bashkim mund të ndodhë edhe përmes rrugës jopaqësore. Për këtë
kontribut të madh janë duke dhënë Serbia dhe Maqedonia me politikën e
tyre të çmendur dhe diskriminuese ndaj shqiptarëve.
Nëse e vazhdojnë këtë politikë bashkimi kombëtar do të jetë i
pashmangshën dhe ky rikonfigurim etnik do ta ketë edhe përkrahjen e
faktorëve që vendosin për fatin e popujve të vegjël dhe pa krahë. Deri
atëherë ta festojmë bashkimin kombëtar Durrës – Morinë. Sa për fillim!
(Autori është drejtor ekzekutiv i KMDLNJ-së. Qëndrimet janë krejt personale)

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:17 am

Politika i përzien gishtërinjtë, vritet drejtësia!

opinione - Faqe 3 F.0128015046138_m

Agim Muhaxheri

Ajo
çka po ngjet me Albin Kurtin s' është gjë tjetër pos një politikë,
trysni, përmes kërbaçit, t'i mbyllet goja, të ngulfatet mendimi i tij i
lirë, si lider i Lëvizjes Vetëvendosje! Bëhet trysnia: Mbylle gojën,
ose të pret ndëshkimi! Zëri kritik i këtij lideri, ndryshe nga
pushtetarët, politikanët, bëri që ndaj tij të aktivizohen, përdoren
'mekanizmat e shtetit', për ta "disiplinuar".
Ai ngriti zërin kundër pakos së Martti Ahtisaarit, kundër
decentralizimit. Teza e tij është se Serbia "e merr kalanë nga
brenda...". Kjo u pengon atyre që bëjnë "politikën e lartë". Andaj, mu
për këtë i kërcënohen me kërbaç, i bëjnë shantazh se do ta pësojë.
Sërish dolën në skenë Kurtistët dhe Antikurtistët. Të parët,
Kurtistët, idolin e tyre e cilësojnë si vox populi, ndërsa tabori
tjetër, të paktët, bëjnë vërejtje:"Ky Albini po naj prishë
politikën...".
Albini s' ka kryer kurrfarë vepre penale. Për politikanët s' vlenë
parimi i trashëguar nga e drejta romake: nullum crimen, nullum poenae,
sine lege - nuk ka vepër as dënim, nëse nuk është i parashikuar me
ligj. Politikanët e gjejnë vegëzën, e sajojnë veprën, imagjinojnë '
veprimin inkriminues '. Prokurorët bëjnë cilësimin e veprës, nxjerrin
"pacientët" në gjyq.
Zyrtarët e EULEX-it s'janë budallenj, e dinë kush e shkaktoi
rrëmujën më 10 shkurt 2007, kush janë vrasësit e dy protestuesëve Arben
Xheladini dhe Mon Balaj. Megjithëkëtë, e nxjerrin në gjyq viktimën, të
akuzuarin Albin Kurtin. Në rastin konkret, Kurti e ka vendin në gjyq,
jo si i akuzuar, po si dëshmitar. Politika i përzien gishtërinjtë,
vritet drejtësia.
Në Athinë policia vret protestuesin 15 vjeçar, ngritet në këmbë Greqia. Te ne ndodhë e kundërta, bëhet politika...
Prokurorëve dhe gjykatësve u ka nxjerrë telashe ky "recidivist", të
cilin si zëdhënës të UÇK-së në zyren e Adem Demaçit në Prishtinë e pati
rrëmbyer regjimi i Sllobodan Millosheviqit duke e mbajtur në burgjet e
Serbisë. Pas luftës, ai merr atributin e të akuzuarit të OKB-së, tash
të EULEX-it.
Kundër liderit të Vetëvendosjes! ishin "njerëzit e UNMIK-ut". Këtë e
bëjnë sot ata të EULEX-it. Lënda që ishte në "strofull" gati dy vjet,
nxirret, paralajmërohet se gjyqi ndaj tij do të rinisë më 15 shkurt.
"EULEX-i nuk ka kohë dhe vullnet politik (guxim jo se jo) të merret
me kriminelët e Serbisë në Kosovë, dhe as me politikanët e korruptuar.
Ai nuk ka ardhur këtu as për ta hetuar pasurinë milionëshe të
udhëheqësve politikë në vendin tonë. Jo. EULEX-i ka ardhur në Kosovë të
arrestoj ushtarë të thjeshtë të UÇK-së dhe shqiptarë që kërkojnë
vetëvendosje", thuhet mes tjerash në komunikatën e Vetëvendosjes!
Dy ditë pas seancës së KS të OKB-së, ku u fol edhe për planin Feith
- Thaçi për "integrimin e veriut në Mitrovicë", paralajmërohet procesi
ndaj Albinit, përballja e tij me gjyqin dy ditë para se të nis
manifestimi, shënimi i dyvjetorit të pavarësisë sonë. Ndoshta, kjo mund
të mos jetë koincidencë ?!
Shpesh ndodhë, politika t'ia "shkel këmbën" drejtësisë. Ajo është
katalizatori i së keqës. Prokurorët e gjykatësit formalisht e kryejnë
punën, i qojnë në vend mesazhet e politikës. Në këtë kontekst, shkëpus
një mendim të publicistit gjerman Hans Habe, i cili në librin e tij
"Zotërinj porotë" thotë: gjykatësi i shërben shtetit, por kjo s'do të
thotë se në vendet demokratike përfaqëson popullin.
Lënda e Albinit daton që nga 10 shkurti 2007, atë ditë kur policia e
UNMIK-ut, njësiti i rumunëve, hapi zjarr mbi protestuesit, ekzekutoi
Arben Xheladinin e Mon Balajn, u shkaktoi plagë trupore 80 të tjerëve.
Vrasësit s' i gjeti gjë, s'u mungoi as qimja e flokëve, ata sot
shetisin të lirë në vendin e tyre. Nuk e gjeti gjë as kryepolicin e
UNMIK-ut, Stephen Curtisin dhe të tjerët. Pse?!
"Njerëzit e UNMIK-ut" u morën me viktimën, Albinin duke e mbajtur
herë brenda grilave, herë jashtë tyre, në arrest shtëpiak. Një
"trajtim" i këtillë zgjati gati një vit.
Gjatë seancës së parë, më 19 shtator 2007, gjykatësi Maurizio Salustro
e fyu personalitetin e Kurtit, i tha "mbylle". Kjo arrogancë u shpreh
në seancat e tjera. Salustro, i veshur me xhinse, me kapelën "Nike",
sillej si në rrugë, kafene. Skenat e pamira të tij i ka vërejtur edhe
prokurori i çështjes Eli Copel.
Pikërisht më 7 shkurt 2008, në Gjyqin e Qarkut në Prishtinë, ndodhi
"autogoli" i Salustros. Albinit iu ndërpre paraburgimi. Arsyeja ishte e
thjeshtë. Avokatët iu përmbajtën apelit të Albinit të "mos duken" në
gjykatore. Trupi gjykues u zu pisk, "ngrehu flamurin e bardhë".
Me vendim të posaçëm, atë ditë, më 7 shkurt, Albinit i ndërpritet
paraburgimi. Policët e rrëmbejnë, i vënë prangat dhe me shpejtësi e
largojnë nga gjykatorja, e çojnë në burgun e Prizrenit për t'u
"shkarkuar". Po këtë ditë, në orët e mbrëmjes, rrugës për në shtëpi ai
pëson në fatkeqësi trafiku.
Gjykatësi s'i "pa" prangat! Kësaj, zotëri Salustro, i thonë privim i
kundërligjshëm nga liria, vepër kjo penale e sanksionuar sipas nenit
162 të Kodit penal të Kosovës. Po të ndodhte ky veprim në vendin e tij,
Itali, do t'i jepej "kartoni i kuq".
Albini akuzohet për tri vepra penale: pjesëmarrje në turmë,
pjesëmarrje në grup në pengimin e personave zyrtarë si dhe thirrje për
rezistencë, të sanksionuara sipas Kodit penal të Kosovës.
Në gjyqin e parë, ai përgënjeshtroi aktakuzën, pohoi se është e
inskenuar, ka prapavijë politike. Ndërkaq dëshmitarët policë, me
uniformë e pa uniformë, i "futi në gërshërë", nxori në pah deklaratat e
tyre kundërthënëse. Mbrohej në gjuhën amtare, për hir të auditoriumit
në gjykatore, e here herë fliste edhe në anglishte. Madje, e nxori nga
takti gjykatësin Salustro. Ky i nervozuar i thoshte: Mbylle gojën...
Atij edhe në gjyq i mohohej fjala e lirë!
Me asnjë fakt, provë juridike nuk u vërtetua që Albini të ketë bërë
rezistencë, të ketë penguar personat në kryerjen e detyrës zyrtare.
Si reporter i gjyqit e kam ndjekur këtë proces për gazetën ku
punoja. Procesin e kanë ndjekur edhe misionarët për mbrojtjen e të
drejtave të njeriut, amerikanja Julie Chadboume, danezja Jytte Lindgard
etj. Historia e procesit të Albinit gjendet në raportet e organizatave
për mbrojtjen e të drejtave të njeriut, Amnesty International (AI), me
seli në Londër, Human Rights Watch (Nju Jork)...
Ky proces i ngjet lojës së futbollit, një kampionati. UNMIK-u "doli
nga loja", "nuk u kualifikua për kampionat", atë tash e zëvendëson
EULEX-i. Në lojë janë: Albin Kurti, EULEX-i, dy qeveritë, njëra e
Prishtinës, tjetra e Beogradit. Dy skuadra "të forta", ajo e Londrës
(Amnesty International) dhe e Nju Jorkut (Human rights Watch) ... Kush
do të jetë asi?

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:18 am

Lidhja Demokratike si e vetmja alternativë

opinione - Faqe 3 F.0128015540913_m

Dr. Naser Rugova

- Thirrje publike për të gjithë rugovistët kudo që janë -
Lidhja Demokratike, si e Dardanisë ashtu edhe e Kosovës, për dallim
nga të gjitha partitë tjera, në vazhdimësi janë në qendër të diskutimit
publik. Demokracia e brendshme e asnjë partie tjetër nuk bëhet pjesë e
diskutimit publik për arsyen e thjeshtë se në asnjë parti tjetër nuk ka
demokraci të brendshme.
Fakti se Lidhja Demokratike, qoftë ajo e Dardanisë apo e Kosovës,
nuk ngurron që të jetë transparente para publikut është një nga
argumentet e shumta se filozofia politike e kultivuar nga Presidenti
Rugova është mendësia e vetme e cila reflekton demokraci dhe liri.
Është e vetmja mendësi ku individi do të mund ta gjejë lirinë e tij të
punës dhe të shprehjes pa frikë nga presioni e nga haraçi.
Të gjithë ata që në një formë apo tjetrën kanë marrë diçka nga
shkolla politike e Presidentit Rugova nuk kanë prirje që politikën
partiake ta shndërrojnë në sistem konspirativ të dysheve dhe tresheve
të një lufte pakompromis intrigash larg syve të opinionit.
Mos ta mashtrojmë veten me iluzione! Liritë tona, e drejta jonë që
të punojmë dhe të jetojmë lirshëm është në rrezik! Çdo ditë e më shumë
jemi duke u zhytur drejt një diktature të heshtur e cila po i merr edhe
ato pak liri që na kanë ngelur. Ne po lejojmë që kjo të ndodhë sepse
elektorati Rugovian, gardiani i vetëm i demokracisë në Kosovë, është
shndërruar në një masë pasive dhe është barikaduar në enklava politike
rreth një numri të vogël qytetesh.
Vala fanatike e Rugovizimit në Dukagjin, Ferizaj e gjetiu është në
defanzivë totale përderisa zgjedhjet në Prizren dhe Gjilan janë
shndërruar në një betejë për mbijetesë.
Politika e bazuar në interesa klanore dhe rajonale por mbi të gjitha
përçarjet shpesh edhe absurde e kanë krijuar një situatë ku disa nga
zyrtarët e LDK dhe LDD më shumë merren me njëri tjetrin sesa me rivalët
ideologjik. Për një numër zyrtarësh kyç të LDK-së dhe LDD-së lufta
kundër njeri tjetrit është e vetmja gjë që dinë përderisa bastione të
tëra të Rugovizmit pasivizohen dhe shpërbëhen.
Po të njëjtëve zyrtarë u mjafton të jenë bartës të funksioneve në
parti e cila mund ta gjejë veten në prehjen e një koalicioni qoftë me
PDK apo me AAK dhe nuk e kanë as motivin më të vogël ta lirojnë
elektoratin Rugovian prej kthetrave të shantazhit nga forcat politike
që dëshirojnë ta copëtojnë dhe ta thyejnë deri në shpërbërje totale
elektoratin Rugovian dhe që më pas Kosovën ta udhëheqin me logjikën e
diktatit dhe haraçit. Shpërbërja e Rugovizmit është pika e fundit e
cila do të shënojë kalimin në një diktaturë përfundimtare.
Intelektualët e shumtë, të cilët dikur edhe e kanë sfiduar
Presidentin Rugova, sot e kërkojnë atë për faktin se ju mungon liria
dhe respekti që ju garantonte vet prania e Presidentit Rugova. Të
ballafaquar me realitetin e diktaturës së heshtur të instaluar nga të
tjerët këta intelektualë kanë filluar ta kuptojnë vlerën e demokracisë
dhe lirisë që e reflektonte Presidenti Rugova.
Patjetër duhet që ta rikthejmë krenarinë elektoratit Rugovian por
kjo nuk mund të bëhet me formula të ndarjes së kulaçit dhe me plotësim
egosh por vetëm me një bashkërendim përpjekjesh duke forcuar lidhjet që
na bashkojnë dhe duke respektuar ato që na ndajnë.
LDD dhe LDK duhet të punojnë në forcimin e strukturave të veta, si
dy shtëpi vëllezërish që jetojnë në një lagje përplot me kundërshtarë
fanatik, dhe jo të merren me njëri tjetrin derisa partitë tjera
përvetësojnë vlerat tona. Bashkëpunimi i sinqertë dhe vëllazëror në
disa komuna është tregues se nëse LDK dhe LDD e respektojnë njëri
tjetrin së bashku mund të ndryshojnë qasjen e të tjerëve ndaj tyre.
Bashkëpunimi në Istog, në vendlindjen e Presidentit Rugova, është
thirrje dhe jehonë se bashkëpunimi me respekt të ndërsjellë në mes të
dy Lidhjeve Demokratike nuk ka alternativë.
Ne nuk mund ta ndryshojmë atë çka ka ndodhur. Ne nuk mund të
shlyejmë ato që na kanë ndarë por ne mundemi që ta ndryshojmë të
ardhmen. Për këtë ne duhet që së pari të ndryshojmë mendësitë brenda dy
partive tonë si motra dhe mbi të gjitha të lirojmë veten nga kthetrat e
atyre që organizimet politike i trajtojnë si prona private. Këta më me
dëshirë do t’i shihnin këto dy parti si forca shkurtabiq por nën
kthetrat e tyre e jo si dy gjigant që marrin frymë lirshëm.
Një LDD e fort dhe me një udhëheqje të urtë duhet të ishte interes
strategjik i LDK-së e poashtu e njëjta vlen edhe anasjelltas. Ne duhet
të aspirojmë që Kosovën në të ardhmen ta udhëheq një koalicion LDK-LDD
si një koalicion vëllazëror i atyre që ndajnë vlera të përbashkëta. Çdo
gjë tjetër është shmangie nga vetvetja.
Unë si deputet dhe si zyrtar i Lidhjes Demokratike të Dardanisë do
të angazhohem me të gjitha që kam që ta lirojë LDD-në nga mendësia e
deritanishme që e ka pasivizuar në ekstrem veprimin tonë politik, dhe
së bashku më veprimtarët e devotshëm ta reformojmë dhe ta forcojmë
LDD-në.
Një LDD e fortë do të jetë krah i të gjithë atyre që angazhohen për
rikthimin e krenarisë së Rugovizmit si cak final. I ftoj të gjithë që
të bashkohen në këtë rrugëtim aspak të lehtë por fatkeqësisht të
domosdoshëm si alternativë e vetme e shëndoshë e cila e garanton
rifaktorizimin e Rugovizimit si gardian të vetëm të demokracisë dhe
lirive qytetare të secilit individ.
Lutem që me 31 Dhjetor Prizreni, i cili ishte boshti i përçarjes
sonë, të shndërrohet në boshtin e bashkëpunimit të ri në mes të forcave
tona e më pas e njëjta të ndodhë edhe në Gjilan dhe në një të ardhme jo
të largët së bashku ta formojmë qeverinë e konceptit Rugovian e cila
është e vetmja që mund ta qojë Kosovën në familjen evropiane që ishte
ëndrra e madhe e Presidentit Rugova.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:19 am

Moment historik për integrimin ndërshqiptar

opinione - Faqe 3 F.0129165835545_m

Demir Reshiti

"Shqipëria u ngjall nga idealistët, u ruajt nga rastet, u vra nga politikanët", (Faik Konica)
Sot kur forca e së drejtës ka marrë përparësi mbi të drejtën e
forcës, është momenti historik që shqiptarët të kërkojnë dhe realizojnë
të drejtat e tyre kombëtare. Ne shqiptarët, duhet të respektojmë vlerat
dhe qëllimet tona madhore, siç është problemi i madh i bashkimit të të
gjithë shqiptarëve në një Shqipëri Natyrale. Një Shqipëri e bashkuar në
një njësi territoriale, në një shtet të vetëm, është e drejta e vetme
dhe e padiskutueshme. Me shqiptarët e bashkuar, shteti shqiptar do të
jetë dyfish më i pasur, dyfish më i ditur, dyfish më kulturor, dyfish
më energjik. Kështu edhe Ballkani do të jetë i stabilizuar një herë e
mirë.
Ka plot mjete dhe instrumente juridiko-diplomatike, që përcaktojnë
të drejtën e kombeve për vetëvendosje, siç janë Karta e Kombeve të
Bashkuara e vitit 1945, Rezoluta 1514 e Asamblesë së Përgjithshme të
OKB e vitit 1960, Konventa Ndërkombëtare për të Drejtat Civile dhe
Politike e vitit 1966, Rezoluta e OKB-së nr. 2625 e vitit 1970, e
njohur si Deklarata e Marrëdhënieve Miqësore, Akti final i Helsinkit i
vitit 1975, karta e Parisit e vitit 1990, etj. Në shumicën e këtyre
dokumenteve theksohet dhe përcaktohet qartë e drejta e vetëvendosjes së
kombeve, por edhe njohja e ndryshimit të kufijve. Po kështu edhe Karta
e Parisit për një Evropë të Re e vitit 1990, përcakton dhe madje e
avancon edhe më tej këtë të drejtë të popujve.
Roli i elitës
Edhe pse disa ambasadorë e copëtuan Shqipërinë në Londër në fillimin
e shekullit, elita shqiptare nuk e përfilli këtë ndarje, por vazhdoi
logjikën e bashkimit. Hasan Prishtina u bë kryeministër më shumë se
dhjetë vjet pas këtij copëtimi. Bajram Curri qe anëtar i qeverisë së
Nolit. Po sot? As që mund të mendohet nga një pjesë e politikës tonë.
Dikush thotë, se nuk janë pjekur kushtet e ndërkombëtarëve. Së pari nuk
e kuptoj cilët janë kushtet e tyre! Ç'lidhje kanë ato me ne, me
problemet e zhvillimet tona të brendshme? Jam i bindur se kushtet e
tyre nuk përmbushen asnjëherë. Ata nuk do të jenë asnjëherë dhe në
asnjë rrethanë në favorin tonë. Historia shqiptare ka dëshmuar qartë
qëllimet e synimet e tyre.
Ne mbështetemi në energjitë tona, por edhe në dokumentet e sotme
ndërkombëtare, se jemi pjesë e kësaj Evrope. Gjermania nuk qe radikale
kur kërkoi dhe e bëri bashkimin e vet. As ne nuk jemi kurrë të tillë,
pse kërkojmë bashkimin e trojeve tona.
Mbetet respektimi i mendimit tonë kombëtar, respektimi i elitës
shqiptare. Mbetet ndërtimi i platformës tonë nga akademikët. Por edhe
kërkohet respekt e ndërgjegje patriotike nga të gjithë shqiptarët kudo
që janë.
Akademik Rexhep Qosja bashkimin kombëtar e sheh si synim historik të
popullit shqiptar. “...Bashkimi kombëtar-bashkimi i trojeve, në të
cilat shqiptarët janë popullatë e vetme shumicë në shtetin amë me
Shqipërinë shtetërore, duhet të jetë synimi historik i popullit të
ndarë shqiptar", thekson akademik Qosja. Ndërkaq, Faik Konica, si
mendje brilante që ishte, pat thënë dikur "Shqipëria u ngjall nga
idealistët, u ruajt nga rastet, u vra nga politikanët". Nëse është
vërtetë kështu siç thotë ai, idealistët shqiptarë, në të ardhmen nuk
duhet ta lejojnë vrasjen e Shqipërisë nga politikanët.
Platforma e Shqipërisë Natyrale
Kur jemi te ndërtimi i Platformës kombëtare, duhet theksuar se për
fat të keq dy Akademitë tona, e Tiranës dhe e Prishtinës, pothuajse nuk
e kanë bërë asnjë përçapje në këtë drejtim. Megjithatë, studiues,
historianë e analistë të shquar të kombit nuk kanë ndenjur duarkryq.
Njëri nga ta që do ta veçoja në këtë shkrim, është profesori dhe
analisti i mirënjohur Koço Danaj, i cili këto ditë e ka botuar librin
Platforma e Shqipërisë Natyrale. Thelbi i kësaj Platforme, të botuar në
pesë gjuhë (shqip, anglisht, serbisht, greqisht dhe maqedonisht), është
domosdoshmëria e bashkimit të shqiptarëve në një shtet të vetëm, jo
vetëm si një e drejtë fundamentale e tyre, por edhe si rruga e vetme e
stabilitetit dhe progresit rajonal.
Koço Danaj në Platformën e Shqipërisë Natyrale, thekson se formimi i Shqipërisë Natyrale duhet të kalojë nëpër shtatë faza:
Faza e parë - Heqja e kontrolleve kufitare Shqipëri-Kosovë dhe heqja e taksave dhe doganave midis Shqipërisë dhe Kosovës…
Faza e dytë – Fillimi i procedurave për krijimin e sistemit unik
arsimor midis Shqipërisë dhe Kosovës sipas parimit: Një komb- Një gjuhë
– Një Abetare.
Faza e tretë – Krijimi i forumit partiak mbarshqiptarë me miratimin e
partive kryesore shqiptare në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Luginë e
Preshevës, Ulqin dhe shqiptarëve të Çamërisë.
Faza e katërt - Nisma nga presidenca e Republikës së Shqipërisë e procedurave të bashkimit, bazuar në Kushtetutën e Shqipërisë.
Faza e pestë – Krijimi i konfederatës Shqipëri-Kosovë dhe e drejta e
referendumit. (Në këtë fazë sipas Danajt duhet të zhvillohet edhe
kërkesa për federalizimin e Maqedonisë si dhe krijimi i zonës së lirë
në Luginën e Preshevës).
Faza e gjashtë – zgjidhja e çështjes së shqiptarëve të krahinës së
Çamërisë e cila fillimisht duhet të shpallet si Zonë e lirë midis
Shqipërisë dhe Greqisë…, dhe,
Faza e shtatë – Bashkimi në një shtet të vetëm të Shqipërisë Natyrale.
Unioni Shqipëri-Kosovë, fazë kalimtare drejt krijimit të Shqipërisë Natyrale
Disa nga këto faza tashmë janë në rrugë të mbarë të realizimit. Unë
do të ndalem në fazën e pestë-Krijimi i konfederatës (Unionit)
Shqipëri-Kosovë dhe e drejta e referendumit, e cila për mendimin tim
është faza vendimtare drejt krijimit të Shqipërisë Natyrale.
Lëvizja Popullore e Kosovës (LPK), në fund të vitit 2002, pati dalë me
propozimin për krijimin e Unionit Shqipëri-Kosovë. Kjo ide e bashkimit
kombëtar, ringjallur nga idealistët e Lëvizjes Popullore të Kosovës,
përmes një amendamenti për Unionin Shqipëri-Kosovë, që u propozohet dy
parlamenteve shqiptare, ishte jo vetëm në kohë, por shumë e rëndësishme
sepse qe propozuar në një kohë kur qenë krijuar një sërë premisash.
Kryesia e LPK-së me anë të këtij propozimi ka kërkuar nga kuvendi i
Kosovës dhe ai i Shqipërisë përgatitjen dhe aprovimin e një Amendamenti
kushtetues për krijimin e Unionit Shqipëri-Kosovë. Për ta arsyetuar
këtë propozim, krerët e LPK-së kanë paraqitur një varg argumentesh dhe
kanë organizuar aksionin për nënshkrimin e peticionit nga ana e
qytetarëve, me kërkesë drejtuar Kuvendit të Kosovës për krijimin e
Unionit Shqipëri-Kosovë. Ftesës për të nënshkruar këtë peticion, i janë
përgjigjur mbi 50 mijë qytetarë të Kosovës në mesin e të cilëve edhe
pjesëtarë të minoriteteve. Peticioni me mbi 46 mijë nënshkrime valide,
i është dorëzuar Kuvendit të Kosovës. Ky i fundit, ndonëse ka proceduar
me këtë peticion, kurrë nuk e ka parë të udhës që ta parashtrojë për
diskutim në Kuvend.
Në arsyetimin e propozimit për krijimin e Unionit Shqipëri – Kosovë,
theksohet se populli i Kosovës dhe i Shqipërisë kanë luftuar ndër
shekuj për liri, integritet dhe sovranitet. Në këtë rast përmenden
përpjekjet e bëra që nga Lidhja Shqiptare e Prizrenit (1878) e deri në
luftërat e zhvilluara në fund të shekullit njëzetë dhe fillim të
shekullit njëzetenjë në Kosovë, Maqedoni e Luginë të Preshevës.
Bashkëpunimi i Shqipërisë dhe Kosovës gjithnjë ka qenë i natyrshëm
dhe konstruktiv dhe u ka sjellë vetëm dobi qytetarëve pa dallim por
edhe paqes në rajon. Shqipëria i është gjendur Kosovës në kohët më të
vështira. Popullata e Kosovës në Shqipëri e kanë ndier veten më mirë se
gjithkund në vendet përreth në kohën e eksodit biblik nga terrori i
ushtrisë dhe policisë serbe. Kosova dhe Shqipëria në rrugë demokratike
kanë të drejtë të integrohen. Në rrethanat e tashme forma më e mirë
është krijimi i Unionit Shqipëri-Kosovë si një fazë kalimtare drejt
krijimit të Shqipërisë Natyrale. Ky Union apo Konfederatë nuk u sjell
dëm por vetëm dobi popujve dhe vendeve fqinje. Unioni Shqipëri - Kosovë
do të ndikojë në vendosjen e rendit e qetësisë së përhershme dhe
demokracisë në Evropën Juglindore. Unioni Shqipëri-Kosovë është i
frymëzuar nga nismat e Bashkimit Evropian në Evropën Juglindore dhe
është në pajtim me integrimin e përgjithshëm në kontinent.

(Autori është publicist dhe sekretar për marrëdhënie me publikun i LPK-së)

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:19 am

Viti i Obamës në politikën e jashtme amerikane

opinione - Faqe 3 F.0129170125354_m

Halit Mehmetaj / New York

“Change
and hope” e kishin dërguar atë në ulësen e liderit më të fuqishëm të
botës. Fjalimin e tij brilant gjatë inaugurimit që pak a shumë i
ngjante atij të Linkolnit mbi fitoren e shpresës ndaj frikës, unitetit
mbi konfliktin dhe ndryshimet që aq shumë i kërkonte opinioni amerikan,
kishte mbledhur mbi dy milionë njerëz që rrallë mbahet mend në
historinë presidenciale të Amerikës.
Tashmë Obama ishte bërë një yll jo vetëm i politikës amerikane por
edhe më gjerë. Amerika mezi nuk priste që t’i testojë aftësitë e këtij
lideri pragmatik që kishte lënë mbresa të forta gjatë shumë fjalimeve
të mençura gjatë fushatës elektorale ku nuk kishin munguar edhe
premtimet për ndryshime.
Po si do të vinë këto ndryshime gjatë punës njëvjeçare të
presidentit Obama dhe në ç’shkallë do të arrijnë ato. Ai ka mbajtur 42
konferenca shtypi, 158 intervista dhe 411 fjalime.
Analistë të shumtë edhe pse pajtohen se Obama ka ndjekur një
politikë gjithsesi të suksesshme për Amerikën ata nuk mendojnë se kanë
ndodhur ndryshimet e pritura ndaj problemeve të shumta me të cilat
përballet Amerika sot.
Orvatjet e Obamës për t’i atakuar problemet ekonomike, dy luftërat
në Irak e Afganistan, luftën kundër terrorizmit si dhe përpjekjet e
njëpasnjëshme që ta parandalojë Iranin nga pajisja me armë bërthamore,
duket se nuk e kanë arritur efektin e tyre në opinionin amerikan.
Nuk duhet harruar se problemet e tilla me të cilat përballet Amerika
sot janë probleme gjigante dhe kërkojnë mund e kohë të gjatë për t’i
vënë nën kontroll.
Nuk është faji i Obamës pse në kohën kur mori mandatin e
presidentit, ekonomia po kolapsej, papunësia po rritej, kërcënimet nga
terrorizmi gjithashtu si dhe strategjia e luftës në Irak e Afganistan
nuk po jepte rezultate të kënaqshme.
Obama duke ndarë 787 bilionë dollarë ndihmë nga paketa stimuluese
duke e shpëtuar vendin nga katastrofa ekonomike që nuk ishte parë qysh
në kohën e depresionit të madh më 1930.
Megjithatë kritikët kanë shprehur qartë se Obama nuk do të duhej
t’ju ndihmonte me fonde të shtetit bankave dhe kompanive gjigante
ekonomike, të cilat nga neglizhenca dhe papërgjegjësia e tyre krijuan
kushte e predispozita që ekonomia të pësonte kolaps.
Shkalla 10 për qind e papunësisë rrinë si çekan mbi kokën e
presidentit i cili pati premtuar që jo vetëm ta zbret atë po të krijojë
edhe mbi dy milionë vende të reja të punës.
Presidenti Obama vëmendje të veçantë i ka kushtuar politikës së
jashtme të shtetit ku nëpërmjet vizitave e fjalimeve që ka mbajtur në
Evropë, Turqi, Kajro, Afrikë e gjetiu ka arritur që ta përmirësojë
imazhin e dëmtuar në masë të Amerikës, duke i shpërndarë kështu shumë
re të zeza që kishin mbuluar qiellin e kaltër amerikan. Fjalimet e tij
janë mirëpritur gjithandej si një fillim i ri, sidomos në botën arabe.
Nga frontet e luftës bëhet e ditur se në Irak edhe pse situata ende
është e brishtë ajo ngadalë po normalizohet. Vrasjet dhe dhuna është në
një shkallë shumë më të vogël se sa një vit më parë. Zgjedhjet po
përgatitet që të mbahen këtë pranverë dhe trupat amerikane dhe të
Aleancës do të fillojnë të tërhiqen gjatë kësaj vere. Kjo ndoshta
shënon edhe progresin më të madh të administratës së Obamës gjatë vitit
të parë.
Përderisa situata në Afganistan ka qenë e rënduar. Korrupsioni i
madh në organet më të larta të shtetit afgan si dhe grupet terroriste
të Al Qaidas kanë bërë misionin amerikan shumë të vështirë për sukses.
Megjithatë Obama ka një strategji të re (jo si ajo e veriut të
Mitrovicës, qoftë larg!), duke e siguruar kufirin në të dyja anët dhe
duke dërguar edhe 30 mijë trupa shtesë, shkatërrimi i grupeve
terroriste, promovimi i qeverisë afgane që ajo të jetë më e
përgjegjshme, më efikase, ndërtimi dhe zgjerimi i forcës se sigurisë
etj.
Presidenti Obama ka punuar edhe në ripërtëritjen e marrëdhënieve me
Rusinë që edhe ashtu janë të ftohta edhe pse administrata që ai drejton
ka bërë disa lëvizje pozitive në drejtim të normalizimit. Rusia si
gjithnjë dëshiron të jetë larg ndikimi amerikan, sidomos në Europë. Ajo
me gjithë fuqinë është duke e penguar sistemin amerikano-europian
kundër sistemit raketor të Iranit për shkak të politikës së
Uashingtonit për negociatat mbi zvogëlimin e kontrollit të armëve
bërthamore.
Duke dashur të dimë nëse gjatë këtij viti ka pasur ndryshime në
politikën zyrtare amerikane të administratës së Obamës ndaj Kosovës,
shihet qartë se politika amerikane vazhdon të jetë e përkushtuar ndaj
Kosovës, duke e mbështetur atë në zhvillimin e saj ekonomik dhe të
demokracisë së shtetit të së drejtës. Ajo gjithashtu po vazhdon të
lobojë për njohje të reja ndaj Kosovës si dhe forcimin e lidhjeve mes
Kosovës dhe shteteve që kanë njohur pavarësinë e saj.
Luftimi i terrorizmit mbetet një prej prioriteteve kryesore të
administratës së Obamës. Deri më tash janë shkatërruar disa celula të
terroristëve, janë vrarë shumë të tjerë, ndër ta edhe figura
udhëheqëse, si dhe kanë dështuar disa tentime terroriste për sulme ndaj
Amerikës, ai më i fundit në ditën e krishtlindjeve ku Abdulmutallab
kishte planifikuar ta hudhte në erë aeroplanin e kompanisë ajrore
Northwest 253 që vinte nga Amsterdami në Detroit.
“Guatamo bey” vrima e zezë e Kubës duhet të mbyllet dhe imazhet e
tij të shlyhen përgjithmonë. Edhe përkundër premtimeve të presidentit
Obama se do të mbyllej pas një viti, ai ende qëndron i hapur, ku rreth
dyqind të burgosur ende vazhdojnë të mbahen aty, pesëdhjetë prej të
cilëve flitet se do të mbahen përgjithmonë. Ky është dështimi më i madh
i Obamës gjatë vitit të parë si president i Amerikës.
Pa marrë parasysh kritikat ndaj Obamës si dhe ngecjet e aty-këtushme
të administratës së Obamës, presidenti amerikan Obama ka treguar një
udhëheqje të ndërgjegjshme me kompetencë të politikës amerikane si
brenda ashtu edhe jashtë shtetit.

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:20 am

Përdorni softuer të lirë në shkollat e Kosovës

opinione - Faqe 3 F.0129170439258_m

Arianit Dobroshi

Së
voni është përfolur tenderi për pajisjen e mbi 1000 shkollave të
Kosovës me laboratorë kompjuterik dhe internet. Pikë kyçe e debatit
është bërë çmimi i ofertës fituese. Unë desha të ndalem te i tërë
konceptimi i këtij projekti: te softueri që përbën një përqindje të
konsiderueshme të vlerës së secilit prej këtyre kompjuterëve.
Në botë ekziston softuer shumë kualitativ për shumë më pak pare:
softueri i lirë dhe me kod burimor të hapur. Ky softuer - Linux,
Firefox, OpenOffice.org, GIMP, etj. - përveç se më i lirë, është më i
sigurt ndaj sulmeve dhe vrimave të ndryshme të sigurisë, ofron zgjedhje
të bollshme nga fusha edukative, ofron pronësi totale dhe në mënyrë
permanente, karakteristika të përafërta me softuerin komercial, dhe
freskim dhe mirëmbajtje shumë më të lehtë se alternativat komerciale.
Është edhe më mirë, ky softuer është plotësisht pa pagesë dhe mund të
përdorët që tash nga secili prej nesh. Por një investim shtesë do të
ishte i mirëseardhur në lokalizmin e disa prej këtyre produkteve dhe
modifikimin e tyre për nevojat e Kosovës dhe projektit në veçanti.
Kodi burimor i hapur nënkupton që nxënësit dhe të tjerët kanë qasje
të plote në mënyrën se si funksionojnë programet dhe mund të bëhen edhe
pjesëmarrës në zhvillimin e tyre, e jo vetëm përdorues pasiv.
Softueri i lirë mundëson zvogëlimin edhe të shpenzimeve harduerike
nëpërmjet shfrytëzimit të një serveri për të shërbyer disa desktop
terminale duke e rritur edhe nivelin e kontrollit dhe filtrimin e
internetit.
Aplikacionet mund të zgjedhën sipas moshës dhe nevojave që nga ato
parashkollore e deri të ato universitare. Aplikacioni ATutor mundëson
menaxhim të përmbajtjes mësimore online, OpenBiblio të bibliotekës
shkollore, iTest mundëson dhënien e testeve online, kurse openSIS dhe
FreeSMS menaxhim të administratës shkollore nga drejtoria dhe
arsimtarët, si regjistrimi i nxënësve, mungesat dhe notat. Pastaj një
mori e tërë e aplikacioneve të tjera janë në dispozicion për mësimin e
fizikës, kimisë, astronomisë, matematikës, biologjisë, gjeografisë,
gjuhëve, etj. Për krahasim, koncepti i tanishëm zyrtar sheh vetëm
instalimin e sistemit operativ dhe aplikacioneve për zyra.
Kursimet që do të realizoheshin nga çmimi 0 do të mund të
përdoreshin pastaj për qëllime të tjera në projekt, si përkrahja
teknike, hardueri, trajnimet dhe pagesa më e lartë e arsimtarëve.
E gjithë kjo nënkupton që një pjesë më e madhe e vlerës se këtij
tenderi do të mbetej në Kosovë të firmat e teknologjisë informative,
duke e forcuar një sektor kyç të ekonomisë kosovare.
Dhe në fund, por jo me më pak rëndësi, është aspekti moral i
konceptimit të projektit. Nëse realizohet koncepti i tanishëm, nxënësit
tanë do të trajnohen në softuer të cilën një pjesë shumë e vogël e tyre
kane mundësitë financiare ta blejnë në shtëpi apo në bizneset e tyre të
vogla. Kjo qasje i detyron fëmijët dhe prindërit e tyre të kalojnë në
ilegalitet kur veç ekzistojnë alternativa të lira legale.
Por edhe pas gjithë kësaj, koha qe secili nxënës do të mund ta
përdorë njërin prej këtyre kompjuterëve dhe hapësirat e dedikuara për
ta do të jetë shumë e vogël. Një hap me kualitativ do të ishte pajisja
e secilit nxënës me laptop personal siç po bëjnë vendet me nivel
zhvillimi të ngjashëm me tonin. Revolucioni i filluar nga projekti One
Laptop per Child (OLPC) ka mundësuar zbritjen e çmimit të këtyre
pajisjeve në $200 për laptop apo 28 milion euro për 200,000 laptop.
Vetëm atëherë Kosova do të përjetonte një revolucion të vërtetë.
(Autori është kryetar i Bordit të FLOSS Kosova, OJQ që merret me promovimin e softuerit të lirë)

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:20 am

Shqipëria e rrezikuar nga sharlatanët

opinione - Faqe 3 F.0129171244653_m

Faik Smajli

Vendimi
i drejtë i Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë për anulimin e Paktit
detar me Greqinë, përfundimisht u dha fund spekulimeve e gënjeshtrave
të Qeverisë skandaloze të Sali Berishës. Gjykata Kushtetuese e shpëtoi
kësaj radhe Shqipërinë! E ndaloi ekzekutimin e tradhtisë kombëtare të
qeverisë së Sali Berishës.
Zaten që nga fillimi i negociatave me palën greke, qeveria shqiptare
është munduar që gjithë këtë proces ta mbajë disi sekret, ose ta
paraqesë jo aq të rëndësishëm, e në asnjë mënyrë kundër interesave
shtetërore të Shqipërisë. Përkundrazi, bënin be e rrfe se kjo
marrëveshje është më shumë në interes të Shqipërisë se sa të Greqisë,
dhe se vijat ndarëse detare janë vendosë në mënyrë proporcionale dhe të
drejtë.
A nuk është kjo skandaloze? A nuk është kjo tradhti kombëtare, shitje e interesave shtetërore?
Shitja ose falja e një pjese detare Greqisë nuk mund të justifikohet në asnjë mënyrë.
Sharlatanët e grupit (ekspertët) negociues me në krye Gjen. Gërvenin,
janë mbështetur vetëm në hartat detare greke, të cilat harta kushedi se
si janë bërë e për çfarë qëllimi, e të cilat kuptohet se kanë qenë
vetëm në interes të Greqisë.
Nuk janë marrë parasysh hartat shqiptare, matjet e dokumentet që
janë bërë edhe më herët. Nuk janë mbështetë në konventat e rregullat
ndërkombëtare, në të drejtën ndërkombëtare dhe nuk është kërkuar ndonjë
ndihmë nga një palë e tretë etj.. Krejt këtë Pakt, në dëm të
Shqipërisë, negociatorët ("ekspertët") tanë e kanë bërë sharlatançe dhe
me vetëdije të plotë, sikur të ishte kjo tokë e askujt.

Greqia ka interes të madh ekonomik e strategjik në hyrjen më thellë në
ujërat shqiptare, sepse nëpër këtë pjesë mendohet të kalojë gazi që do
të vijë nga Turqia, për të kaluar në Itali e në gjithë Evropën.
Gjithashtu grekët parashohin ose kanë informata se kjo pjesë detare
është e pasur edhe me naftë, dhe po ashtu për ta shfrytëzuar për
peshkim, turizëm etj. Leverdi e mirë apo jo!

Greqia duke qenë në pozitë më të favorshme ndërkombëtare, sidomos që
është anëtare e Bashkimit Evropian nuk le asnjë shansë pa përfituar në
kurriz të Shqipërisë, derisa edhe Shqipëria të bëhet anëtare e
Bashkimit Evropian. Nga ana tjetër, frika e Shqipërisë se Greqia mund
të bëjë ndonjë pengesë gjatë rrugës për në Bashkimin Evropian, e vën në
pozitë më të dobët dhe në një farë presioni. Këtij presioni i shtohet
edhe numri i madh i emigrantëve shqiptarë që gjenden në Greqi etj.
Por përkundër këtyre rrethanave e arsyeve tjera, kjo marrëveshje nuk
mund ta justifikojë vendimin e qeverisë shqiptare të Sali Berishës që
t'ia falë qoftë një milimetër ujë apo tokë Greqisë. Çdo milimetër tokë
shqiptare, nuk është pronë private e asnjë qeverie që vjen në pushtet!
Qeveritë vijnë e shkojnë, ndërsa toka apo uji i mbeten shtetit,
popullit të tij. Nuk mbrohen interesat shtetërore e fqinjësia e mirë
duke i falur tjetrit pjesë të shtetit tënd. Për këtë nuk të detyron
askush, asnjë rregull, asnjë kod, asnjë ligj. Përkundrazi, je i
detyruar edhe me Kushtetutë që t'i mbrosh interesat shtetërore, me çdo
çmim.

Sikur të ishte kjo qeveri e ndërgjegjshme kombëtarisht dhe e
përgjegjshme politikisht, nuk do të vinte puna fare deri këtu. Shumë
tragjedi e skandale e kanë kapluar Shqipërinë nga kjo qeveri, e
pandërgjegjshme kombëtarisht, dhe e papërgjegjshme politikisht, dhe nuk
është aspak çudi që edhe në të ardhmen, të na ndodhin tragjedi e zezona
tjera.

Merita shumë të mëdha kanë ata burra të Gjykatës Kushtetuese të
Shqipërisë, që përkundër presioneve e shantazheve të ndryshme të kësaj
qeverie, nuk u gjunjëzuan, por e mbrojtën Shqipërinë.

Po kaq merita kanë edhe ato media shqiptare dhe të gjithë ata
ekspertë e atdhetarë që ngritën zërin kundër këtij akti skandaloz, dhe
bën të mundur që kjo çështje të shkojë në Gjykatën Kushtetuese të
Republikës së Shqipërisë, dhe në këtë mënyrë të shpëtohet një pjesë e
Shqipërisë.
Për mua, Kolonel Myslim Pasha është hero i vërtetë, i cili ngriti
fuqishëm zërin kundër këtij Pakti, edhe me ndihmën e disa medieve
shqiptare e atdhetarëve tjerë, luftoi me të gjitha mundësitë, ua qiti
për fushe gënjeshtrat dhe të pa vërtetat kësaj qeverie sharlatane dhe
negociatorëve të saj. Ani pse kryesharlatani Sali Berisha e quante
sharlatan, por që tani kur doli e vërteta, po shihet se kush është
sharlatani i vërtetë!
A thua si ndjehet tani sharlatani tjetër, Gjen. Gërveni, i cili
bërtiste dhe i shkonte shkumë nga goja duke e mbrojtur këtë
marrëveshje, në një debat televiziv me Kol. Myslim Pashën!
Nuk është i gjithë faji i Gjen. Gërvenit, sepse ai vetëm ka zbatuar
urdhrat, por e ka një pjesë të fajit, sepse nuk është dashur ta pranojë
një detyrë të tillë kur është në dëm të Shqipërisë. Aq më tepër si një
ushtarak i lartë shqiptar. Fundja nuk kanë mundur ta detyrojnë për ta
bërë një gjë të tillë.
Në çdo shtet normal e demokratik, një qeveri e tillë do të duhej të
shkarkohej dhe të vihej para përgjegjësisë, për shitje të interesave
kombëtare e shtetërore. Pra do të duhej të dënohej ashpër ky akt i
rëndë. Por në Shqipërinë tonë edhe kjo ngjarje, si shumë ngjarje tjera
deri më tani, do të kalojë pa përgjegjësi ligjore, pa ndëshkim.
Ashtu edhe siç pritej, Greqia reagoi me indinjatë ndaj vendimit të
Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë. Ta merr mendja, sepse ishte interes
i madh grek që ta zgjerojë edhe më shumë hapësirën detare, pa çka se
ishte në dëm të Shqipërisë. Ish-ministrja e Jashtme Dora Bakojanis e
cila e pat nënshkruar këtë marrëveshje me homologun e tij shqiptar
Lulzim Basha, asokohe pat deklaruar në parlamentin grek se kjo
marrëveshje është shumë e rëndësishme për Greqinë.
Pala greke ka qenë e bindur se ia hodhi edhe kësaj radhe Shqipërisë,
dhe se kjo marrëveshje është çështje e përfunduar. Ajo akuzoi sidomos
Edi Ramën, se iu bashkua ekstremistëve shqiptarë dhe e bëri të mundur
që kjo çështje të shkojë në Gjykatën Kushtetuese të Shqipërisë. Ajo
fajësoi edhe qeverinë aktuale greke, se pse nuk e mbrojti e ratifikoi
këtë marrëveshje me procedurë të shpejtë në parlamentin grek.
Po ashtu edhe ministri i Jashtëm Dimitris Droutsas e cilësoi si
ngjarje negative anulimin e kësaj marrëveshje nga Gjykata Kushtetuese e
Shqipërisë, dhe kërkoi sqarim nga pala shqiptare për këtë. Ku ta dimë
se si është arsyetuar ministri i jashtëm shqiptar Ilir Meta gjatë
takimit me të.
Doemos ndodh kështu kur një qeveri e papërgjegjshme si kjo, që është
mësuar të përulet ndaj të tjerëve, të futë në telashe të panevojshme.
Qeveria shqiptare, së pari do të duhej ta shtronte në tavolinë me palën
greke problemin çam, që sëpari shteti grek t'u njohë të drejtat e tyre
dhe t'ua plotësojë kërkesat, t'i zgjidhë të gjitha problemet e çamëve,
e tek atëherë të ulen dhe t'i vendosin kufijtë tokësorë e detarë. Kjo
do të ishte marrëveshje e mirë, marrëveshje e drejtë, marrëveshje
përfundimtare!
Greqia e din shumë mirë se kufiri i vërtetë nuk është në Gjirin e
Sarandës, por shumë më në jug, aty ku kufizohet Çamëria me Greqinë. Por
me këso qeverishë antikombëtare qe vijnë e shkojnë në Shqipërinë tonë,
Greqia le që nuk do të qajë kokën për problemin e pazgjidhur të
Çamërisë, por do t'i rritë orekset edhe më shumë, dhe nesër a pasnesër
do t'i kërkojë të "drejtat" e saj, shumë më thellë në tokën shqiptare...
Ky rast, qoftë i fundit, ndoshta na i ka hapur pak sytë dhe na ka
bindë, mjerisht, se Shqipërinë duhet ruajtur nga shqiptarët , nga
qeveritë e saj. Duhet të jemi vigjilent sepse, përsëri duhet të ulemi
në tavolinë me grekët, dhe me këtë qeveri sharlatanësh, përsëri
rrezikojmë të humbasim ndonjë pjesë Shqipërie.
Zoti e bekoftë Shqipërinë!

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:21 am

Si nuk po i kapë politikanët “mësyshi”?

opinione - Faqe 3 F.0129171927438_m

Agim Vuniqi

Është
vështirë të kuptohet se ç’po ndodhë realisht në tokat shqiptare. Në
njërën anë nuk po i le eksiq shqiptarët konfrontimi politik në mes të
socialistëve e demokratëve për të shpëtuar, apo “hequr” kokën "Salës".
Flamujt partiak ende nuk janë ngritur në maje të Olimpit, është faza
fillestare e mprehjes së shtizave të luftës demokratiko-socialiste për
t’u dhënë më vone sinjali luftarak, me bori, për t’u sulmuar kështjella
qeveritare në Tiranë.
Shumë është përfolur deri më tash korrupsioni qeveritar, tash së
fundi ka arritur zenitin ogurzi të "shkëlqimit" medial. Nga
interpretimet e shumta të parlamentarëve opozitarë, jo vetëm nga ata,
është krijuar përshtypja se QEVERIA është vetë krimi, korrupsioni,
hajni plaçkitësi e çkado tjetër, ndërsa të tjerët janë vetëm vallëzues
baleti “primadona” të politikës shqiptare, me një kulturë shumë të
lartë qytetërimi, që do t’ua kishte zili edhe Çajkovski, për t’ua lënë
atyre pusin demokratik e jo mjellmave të bardha në Balshoj teatër, në
Moskë.
Ky frymëzim i erës së fuqishme "demokratike" tiranase po frymon
fuqishëm në Prishtinë e kudo tjetër në Kosovë, duke sinjalizuar
papërgjegjësinë në qeverisje. Qyteti ka një pamje impozante me shumë
“VIP” persona që ndajnë një copë hyqymet, derisa EULEX-i, UNMIKU e
qeveritarët serbë merren me politikë, duke elaboruar projektin serb për
ndarjen e Kosovës. Besoni, është e pamundur të kalohet një natë pa këtë
“sherbet” diabeti.
Njëherë, më herët u pata gëzuar shumë për të arriturat e biznesit
kosovar në përpunimin e ushqimit, dhe më thoshte mendja se turshimania
kosovare do të zë vend të rëndësishëm në tregun global, pastaj rasoji i
përgatitur enkas nga kreatorët e politikës ishte kërkesë e shumë
degustatorëve për të rikthyer filmin prapa, për t'u joshur me këto
vlera historike dhe kombëtare. Çuditërisht si nuk protestojnë bujqit
shqiptarë dhe nuk shtrojnë kërkesat shumë të arsyeshme që të mbahen
garat në zgjedhjen e më të mirit në prodhimin e rasojit, se sa për
pekmez e ëmbëlsime tjera jemi rrasë. Bëj seri si nuk po materializohen
kaq shumë ide, të kaq shumë ideatorëve.
Nuk e thash këtë rastësisht, ngase aty pas viteve të 60-ta
(fatkeqësisht më ra të dëgjoja vonë) në SHBA, i kishte ra njërit në
mend të shpërblejë prodhuesin më të mirë të patates, shpërblimin do ta
merrte ai që kishte kultivuar pataten më të madhe dhe më të rëndë me
peshë në Amerikë. Se sa ishte ideja e shkëlqyeshme u pa më vonë, ngase
ideatori u bë milioner. Si ndodhi kjo mrekulli? Fermerët amerikanë me
të dëgjuar lajmin se shpërblimi do të jetë…, jo i vogël për atë kohë –
1.000 dollarë amerikanë, e vërshuan vendin nga “polli” ideja. U dërguan
me tonelata patate, me vagonë, vetëm për të dalë fermerët nga
anonimiteti dhe për të fituar llagapin e njëshit “VIP”.
Është e vërtetë e madhe se nëse je person i njohur publik në
Amerikë, atëherë je mall i kërkuar, në këtë treg të tmerrshëm të
konkurrimit. Ideatori vërtet shpërbleu fermerin më të mirë, por nga ky
marshim i patate-fermerëve u bë "milioner", ngaqë kuptohet ai patatet
nuk i ktheu, ishte aneks i marrëveshjes gjatë aranzhimit të shpalljes.
Duke mos dashur t’u mbetet hatri konsultantëve dhe analistëve të
shumtë politik qëllimisht përmenda fermerët ngase vendin e tyre po ua
zënë politikanët dhe ata po i drejtojnë se si duhet të punohet toka,
kanë edhe të drejtë se në Kosovë fermerët janë kuadër deficitarë, se sa
për doktora e magjistër të politikës ka shumë, po të peshohen
bashkërisht do të dalin mjaft të rëndë, edhe pse nuk i gjen kund në
literaturën rajonale, as mos t'ia mësyjmë asaj evropiane se lodhemi kot.
Edhe tash në Kosovë ka pak fermerë se janë bërë të gjithë
"akademikë", pak kanë mbetur asi që punojnë tokën, tash diplomat bëjnë
punë, është kohë pazari, vrap e në log të burrave të marrim sa më shumë
diploma politike publike e private, kanë humbur minatorët, inxhinierët
e mirë, zejtarët…, të gjithë këta që për nga zanati janë krijues.
Listat e të papunëve, por edhe parlamentin e kanë vërshuar juristët me
diploma, çdo gjë është përgjithësuar, se sa janë të pajisur me dije
shikoni nivelin e gjykatave; pastaj ekonomistët dhe biznesmenët kanë
arritur statusin e të privilegjuarve, ngase nuk ka fare ekonomi
vendore, por pjesa më e madhe janë politikanë të shumë universiteteve
private të pasluftës. Shumë interesant tregun e kanë vërshuar
universitetet e universitarët, secili ideolog partiak premton nga një
universitet, ndërsa fabrika të reja nuk premtohen, vende të reja pune
po, por fabrika hiç.
Për keqardhje edhe biznesmenë tonë të popullarizuar po i lëshon
lëngu, i ka marrë malli për pasul të Leskovcit. Shikuar nga aspekti i
biznesit nuk është edhe shumë keq, derisa të ketë ndërmarrje publike
për privatizim lehtë do ta ketë qeveria e ministrat, nuk u duhet as
programi qeveritar, po dalin ashiqare shumë guximshëm. Dhe vërtetë tash
ka për të vluar paqja, duke na ia përvëluar buzët diplomatike. Nuk
duhet të flitet shumë për këtë, më shumë ka të bëjë me mjeshtri
kulinarie dhe zbulim recete si të zbuten raportet me Serbinë, tash, me
zgjedhjet "realiste", jo me ato shumë moderne të shekullit XXI, që e
përmendi gjatë debatit me kryetarin serb Tadicin ministri i jashtëm z.
Hyseni në KS të OKB-së.
Tani mund të vlerësohet lehtë niveli i parlamentit dhe i
parlamentarëve, se gjuhëtarë që flasin shqip pak kemi, e asi që flasin
mesele sa të duash, keq që kemi mbetur pa kaca rasoji, nuk po ka kush
t'i punoj. Është vështirë të zgjedh njeriu çfarë dialekti të flet tash
se mund të kërcënohet nga "coolerët", luftëtarë të rebeluar, që e
flasin "kosovarishten", se sa për gjuhë akademike as që bëhet fjalë,
ngase shkrimtarët, intelektualët, poetët … i kanë shkelur në fyt.
Kush u ka faj akademikëve që nuk dalin të protestojnë, në kohën kur
nuk mund të dallosh perin e bardhë nga i ziu, ata përmenden kur qeveria
dhe kryeministri ua ndërtojë godinën e re, apo kur iu hidhet ndonjë
lekë apo euro "sadaka".

nga *lissa* Sat Jan 30, 2010 11:21 am

“Ad`hokracia” e qeverisjes aktuale, rrezikon Kosovën

opinione - Faqe 3 F.0129173543709_m

Behgjet Pacolli

Katastrofat
natyrore në Haiti e (më pak) në Shqipëri patën një përgjigje të
lavdërueshme solidariteti. Komunitetet u mobilizuan, individët iu
gjendën pranë të pastrehëve në nevojë, empatia njerëzore u shfaq në
momentin e saj kulmor.
Përpos kësaj, ngjarjet kanë ngjashmëri dhe dallime specifike: në
rastin e Haitit gjëma ishte tërësisht natyrore, kurse në rastin e
Shqipërisë pamë një miks të të dyjave - tërbimit të natyrës dhe
paaftësisë parashikuese dhe korrigjuese të faktorit njeri. Nga ana
tjetër, përgjigja ndaj rasteve ndryshon në sasi dhe cilësi. Në sasi,
sepse numri i viktimave në Haiti ishte pakrahasueshmërisht më i madh se
ai i dëmeve materiale të shkaktuara në veri-perëndim të Shqipërisë. Në
cilësi, sepse përgjigja ndaj tërmeteve ndryshon nga ajo ndaj
përmbytjeve apo llojeve të tjera të fatkeqësive natyrore.
Mirëpo të dyja rastet duhet të na bëjnë të reflektojmë lidhur me
skenarë të ngjashëm në Kosovë, meqë emëruesi i përbashkët i këtyre dy
llojeve të emergjencave nxorri në pah dobësinë e strukturave publike në
vendet përkatëse, çka është 'sëmundje' që e e ndajmë edhe ne në Kosovë.
Shtete të konsoliduar kanë një reagim shumë më harmonik, koherent dhe efektiv ndaj krizave si ajo që dëshmuan këtij fillim viti.
Duke dashur t'ua lë specialistëve vlerësimin për vështirësitë që ka
Kosova për një akses të shpejtë në marrjen dhe dhënien e ndihmës - si
kapacitetet e kufizuara të aeroportit të Prishtinës, jo-funksionaliteti
i autostradës me Shqipërinë, komunikimi i ndërprerë me Serbinë që na
bën të varemi në një masë të madhe nga dashamirësia dhe
operacionaliteti i Maqedonisë - dëshiroj të tërheq vëmendjen në
aftësinë tonë shtetërore për të performuar në atë që është funksioni
themeltar i një shteti: mbrojtja e jetës, pronës dhe dinjitetit të
qytetarëve.
Zoti mos dhëntë që të ballafaqohemi me situata ekstreme të
'zemërimit' të natyrës. Sepse në një rast hipotetik, nuk jam në gjendje
të mendoj asnjë skenar optimist.
Shqetësimin tim e bazoj në mënyrën se si funksionojnë strukturat
publike te ne: me forca të sigurisë në ndërtim dhe ende të pa-testuara,
me një buxhet të mjerë që zor se do të përballonte vështirësitë shtesë,
me një sistem të shëndetësisë që tremb edhe më të shëndetshmit dhe, mbi
të gjitha, me atë që mund ta quajmë, pa frikën se po tregohemi të
ashpër, 'adhocracy' - në kuptimin më pezhorativ të kësaj fjale.
Besoj është e qartë: çdokush që sheh një mbledhje të inskenuar të
Qeverisë, vëren me sy të lirë improvizimet, vendimet e marra ad-hoc,
sot për sot, tani për tani. Prioritetet janë të pakuptueshme dhe
bizarre në mënyrën si formulohen. Psh, shpallet prioritet integrimi në
Bashkimin Evropian ndërkohë që dihet fare mirë se ky është një proces
afatgjatë që vetëm pjesërisht kontrollohet nga vendorët pasi bëhet
fjalë për një marrëdhënie dypalëshe për të cilën kërkohet pëlqimi i
Brukselit. Në vend të kësaj do prisnim të trajtohej si prioritet nga
Qeveria ulja e papunësisë, rritja e prodhimit dhe eksporteve, luftimi i
korrupsionit, dërrmimi i aktiviteteve kriminale, etj.etj, pra cdo masë
që e bën një vend të veprojë e performojë sipas standardeve evropiane!
Është për të ardhur keq që institucionet e Kosovë nuk kanë arritur
ende të kalojnë në një stad më të avancuar që do t'i shkëpuste nga
nocioni 'ad-interim', i përkohshëm, i cili i ka shoqëruar prej '99-ës.
Eshtë mëkat që nga gjendja 'ad-interim', në sajë të kësaj qeverisjeje
amatore, kaluam në gjendjen 'ad-hoc', ku vendimet merren restoranteve e
kafeneve dhe përhapen me sms! Klasa politike që ka marrë besimin e
qytetarëve ta drejtojë këtë vend duhet të jetë më e vëmendshme, më e
kujdesshme, më serioze e më profesionale në mënyrën si i trajton punët
e shtetit. Kosova nuk meriton të jetë një kënd lojërash i politikanëve
të babëzitur. Qytetarët tanë meritojnë më shumë!

nga *lissa* Tue Feb 16, 2010 9:59 am

Autostrada Prizren – Prishtinë

Faik
Miftari

Këto ditë është aktuale dhe shumë e përfolur si në mediet
elektronike ashtu edhe të shkruara autostrada Vërmicë – Merdar si një
projekt i një rëndësie të veçantë strategjike, ekonomike, rajonale,
ballkanike për Kosovën.
Por sipas mendimit tim, duhet të kthjellemi pakëz, dhe të analizojmë
këtë projekt kapital në disa aspekte të veçanta, duke u nisur prej asaj
nacionales (kombëtares) shqiptare, ekonomike, komerciale, ballkanike.
Titullin e kësaj analize e emërtova jo autostrada Vërmicë – Merdar, por
autostrada Prizren – Prishtinë.
Janë disa arsye që e pagëzova këtë autostradë me nocionin Prizren-
Prishtinë, të cilët do të ceki si më poshtë.
Pas përfundimit të ndërtimit (pritet që të përfundojë gjer në fund të
vitit 2010) të autostradës Durrës – Morinë, ka qenë e logjikshme që kjo
tani të vazhdojë edhe me pjesën kosovare, duke u nisur nga kufiri në
Vërmicë, drejt Prizrenit dhe të përfundojë në kryeqendrën e Kosovës, në
Prishtinë.
Ashtu që Tirana si kryeqytet i Shqipërisë së bashku me Durrësin,
qytet i dytë kryesor në Shqipëri për nga rëndësia e tij, dalja në detin
Adriatik dhe porti i Durrësit, do të lidhej me Prishtinën, kryeqytet i
Kosovës, dhe Prizrenin si qytet i dytë kryesor dhe i një rëndësie të
veçantë historike, kulturore dhe turistike të Kosovës.
Me përfundimin e pjesës kosovare do të realizohet edhe “bashkimi” apo
afrimi i dy kryeqendrave shqiptare, Tiranës dhe Prishtinës. Sikurse
neve kosovarëve që është i një rëndësie të veçantë strategjike,
nacionale, ekonomike, turistike autostrada Durrës – Morinë, ashtu edhe
për shqiptarët të Shqipërisë do të jetë i një rëndësie të veçantë, pasi
Durrësin dhe Tiranën e afron me të madhe me Prizrenin e Prishtinën.
Po ashtu në këtë aspekt do të përfitojë edhe Prishtina, meqense
shkurtohet me të madhe dhe afrohet distanca dhe lidhja me Tiranën, por
edhe Prizreni pasi që afrohet dhe shkurtohet distanca me kryeqytetin e
Kosovës, Prishtinën.
Për momentin, sugjerojë që autostrada të përfundojë në Prishtinë,
pasi që tani u bë definitive se kjo autostradë nuk do të jetë e një
rëndësie të veçantë ballkanike dhe panevropiane, sepse Serbia me
shpalljen e ndërtimit të autostradës Veri – Jug, prej Beogradit e gjer
në kufi me Mal të Zi, për të vazhduar më tutje lidhjen me portin e
Tivarit, e ka anashkaluar dhe për momentin as që është e interesuar në
një të ardhme të afërt të ndërtojë autostradën e vet prej Nishit gjer në
kufi me Kosovën, e cila do të vazhdojë me autostradën Merdar- Vërmicë,
Morinë – Durrës, për t’u lidhur me portin e Durrësit.
Njashtu kohë më parë edhe Mali i Zi shpalli ndërtimin e autostradës
Jug – Veri, duke u nisur nga porti i Tivarit e deri në kufi me Serbi, me
të cilin do të lidhej me autostradën serbe Veri – Jug e cila përfundon
në Beograd. Për këtë arsye ne nuk guxojmë të lejojmë vetes atë luks për
momentin, pasi që nuk kemi as kapacitet financiar, dhe me një zhvillim
ekonomik çfarë e kemi, nuk mund të hyjmë në projekt për të vazhduar
autostradën gjer në Merdar, pasi që ajo do të përfundonte deri në kufi,
pa mundësi lidhjeje të mëtejme me Serbinë. Në momentin që Serbia tregon
interes që të ndërtojë autostradën prej Nishit e gjer në kufi me
Kosovën, atëherë edhe Kosova mund të vazhdojë me vazhdimin e ndërtimit
të autostradës prej Prishtinës gjer në Merdar, dhe me një distancë të
mbetur vetëm prej 30 -40 km gjatësie varësisht prej trasesë se ku do të
kalon.
Rëndësia e dytë strategjike rrugore e Kosovës, është ndërtimi i
autostradës Prishtinë – Shkup, me një gjatësi prej rreth 60 km, dhe atë
në faza, pasi që tani për momentin janë të ndërtuar rreth 10 km nga
dalja prej Prishtinës e gjer në kthesën te QMI-ja për në Prizren, me
mundësi vazhdimi në fazën e parë gjer në Ferizaj, e në faza të mëtejme
në Kaçanik, e që do të përfundon me kufirin në Han të Elezit.
Edhe pse gjer në ditët e sotshme pala maqedonase nuk ka treguar për
momentin interesin për të ndërtuar 22 km autostradë prej Shkupit gjer në
kufi me Hanin e Elezit, edhe pse me dëshirë i ka ndërtuar disa
autostrada të brendshme siç janë, Shkup – Kumanovë, Shkup – Veles –
Gjevgjeli, Shkup – Tetovë – Gostivar, porse në një të ardhme të afërt
pala maqedonase medoemos do të jetë e detyruar nga aspekti ekonomik dhe
komercial, që ta ndërtojë edhe autostradën prej vetëm 22 km prej Shkupit
e gjer në kufi me Kosovën.
Njashtu për momentin nuk është e një rëndësie të veçantë ideja e
ndërtimit të autostradës Prishtinë – Pejë – Kullë, gjer në kufirin
malazias, pasi që pala malaziase për momentin është e orientuar në
ndërtimin e autostradës së më parë cekur Jug- Veri, dhe se me ndërtimin e
autostradës Prishtinë – Prizren, Morinë – Durrës, distanca apo rruga
për në Mal të Zi është shkurtuar për gjysmë, ashtu që nëpërmjet Shkodrës
mund të arrihet për vetëm 4 orë gjer në Ulqin e Podgoricë, në krahasim
me 8 orët e tanishme nëpërmjet Kullës e Rozhajës.
Për momentin është nonsens i llojit të vet të flitet për ndërtimin e
autostradës Prizren – Tetovë, që është hedhur si ide nga disa individ
gjatë fushatës zgjedhore në Prizren, akoma nuk po mund të kuptojë se si
individët e caktuar politik nuk po munden të dallojnë kompetencat
qendrore nga kompetencat lokale. Po edhe të ndërtohej ajo do të mbetet
në gjysmë gjer në kufi me Maqedoni, në rast se pala maqedonase nuk
tregon interesim për vazhdimin e ndërtimit të pjesës së saj të
autostradës, prej kufirit e gjer në Tetovë, e sa është e interesuar pala
maqedonase për momentin, tregon fakti që edhe pse janë vetëm 22 km
rrugë prej Shkupit gjer në Han të Elezit, për momentin nuk ka në plan
ndërtimin e saj.
Në aspektin ekonomik, kostoja e ndërtimit të autostradës Prizren
–Prishtinë do të kishte më pak harxhime, pothuajse gjysmën e mjeteve të
parapara sipas parallogarisë së parë, pasi që do të ishin vetëm 70-80 km
në krahasim me projektin e tanishëm prej 110-120 km të parapara të
autostradës Vërmicë – Merdar. Kjo shumë do të ishte shumë më e kapshme
edhe për buxhetin e Kosovës pasi që nga rreth 800 milion euro, duke
marrë për bazë një çmim më të arsyeshëm për ndërtimin e saj, pasi që
edhe reliefi i tokës është më i përshtatshëm kundruall asaj në Shqipëri,
shuma totale prej 400 milion euro do të ishte më lehtë e përballueshme
për buxhetin e Kosovës, nga e cila do të mund të hyhej në marrjen e
kredisë prej 200 milion euro, ndërsa gjysma tjetër do të mund të
financohej nga buxheti i Kosovës gjatë 5 viteve të ardhshme nga 40
milion euro në vit.
Përndryshe do të ishte luks i madh dhe i papërballueshëm për buxhetin
aktual të Kosovës, duke marrë parasysh këtë zhvillim ekonomik aktual,
ku gjatë vitit 2010 planifikohet që Kosova të arkëtojë të hyra vetanake,
kryesisht nga doganat, tatimet dhe taksat e ndryshme prej 900 milion
euro, maksimalisht do të kishte mundur të arkëtoj edhe rreth 100 milion
euro tjera, po të kishte në kontroll dy portat në veri të Kosovës, në
Leposaviq dhe Zubin Potok, sipas së cilës vlerësohet se humbjet e
gjithmbarshme brenda vitit 2010 mund të shkojnë edhe gjer në 100 milion
euro në total nga mos kontrolli dhe kontrabandimi i mallrave, ndërsa
gjatë vitit 2010 janë planifikuar shpenzimet (të dalat) prej rreth 1,5
miliard euro.
Në rast se sivjet ky dallim do të mbulohet me pjesën e mbetur të
pashpenzuar të buxhetit të vitit të kaluar, dhënies me koncesion të
aeroportit të Prishtinës, shitjes së PTK-së, apo edhe të KEK-ut, po,
athua se si do të mund të mbulohet ky disproporcion i buxhetit gjatë
vitit 2011, kur nuk do të mbetet pothuaj se asgjë më çfarë të shitet apo
të epet me koncesion prej projekteve kapitale të Kosovës. E të hyhej në
kredi(borxh), gjer në fyt është tepër e rrezikshme dhe e
papërballueshme për qytetarët e Kosovës, pasi që shumë më lehtë është të
marrish kredi(borxh), por shumë më e vështirë dhe më dhimbshme është të
kthehej kredia (borxhi), edhe atë me kamatë.
Qeveria e Kosovës duhet të jetë shumë e kujdesshme dhe Parlamenti i
Kosovës shumë i arsyeshëm në vendimin që do të marrë për autostradën, të
cilin pastaj atë vendim që e merr Parlamenti i Kosovës qeveria e
Kosovës do të duhet të zbatojë dhe të realizojë atë në praktikë.
Do të përfundojë këtë analizë me thënien e njohur të Faik bej
Konicës: ”Ky popull nuk mësohet, nuk kulturohet, nëpërmjet lavdit, por
nëpërmjet kritikës”.

nga *lissa* Tue Feb 16, 2010 9:59 am

Të ndërpritet procesi kundër Albin Kurtit

opinione - Faqe 3 F.0210132230994_m

Letër e
hapur

Drejtuar
- Shefit të ZCN-së (ICO), z. Peter Feith
- Shefit të EULEX-it, z. Yves de Kermabon
- Kryetarit të Republikës së Kosovës, z. Fatmir Sejdiu
- Kryeministrit të Republikës së Kosovës, z. Hashim Thaçi
- Kryeparlamentarit të Republikës së Kosovës, z. Jakup Krasniqi
- Mediave të shkruara dhe elektronike.
Zotërinj!
Këto ditë EULEX-i rihapi procesin gjyqësor kundër liderit të Lëvizjes
Vetëvendosje! - Albin Kurtit.
Pas protestës së 10 shkurtit 2007, në të cilën u vranë dy demonstrues
dhe u plagosën mbi 80 të tjerë, organet gjyqësore të UNMIK-ut ngritën
aktakuzë kundër Albin Kurtit me pretekstin se “ka shkaktuar rrezik të
përgjithshëm dhe/ose dëmtim të gjerë të pronës”; se “ka penguar personat
zyrtarë në kryerjen e detyrës së tyre” dhe se “ka nxitur njerëzit për
rezistencë”.
Pikërisht në trevjetorin e vrasjes së Arben Xheladinit e Mon Balajt
dhe të plagosjes e keqtrajtimit të sa e sa demonstruesve të tjerë,
riaktulizohet, tani nga EULEX-i, akuza ndaj Albin Kurtit si “fajtor për
ngjarjen e 10 shkurtit”.
Riaktualizimi i këtij procesi të padrejtë e jodinjitoz është fyerje
për të gjithë ne që kemi parë me sytë tanë se ç’ndodhi më 10 shkurt 2007
në rrugët e Prishtinës, të cilat, si pasojë e dhunës së pajustifikuar
të policisë ndërkombëtare, u lanë me gjak.
Tashmë dihet fare mirë se dhunë më 10 shkurt 2007 nuk ushtruan
demonstruesit paqësorë e duarthatë, por pjesëtarët e policisë së
armatosur deri në dhëmbë të UNMIK-ut dhe konkretisht njësiti i policisë
rumune, i cili u kthye i pandëshkuar andej prej nga kishte ardhur.
Demonstruesit e 10 shkurtit shfrytëzuan të drejtën e tyre elementare
për të manifestuar vullnetin politik në rrugë paqësore, kurse
(ri)gjykimi i njeriut që ishte në krye të manifestimit tregon se Kosova,
edhe pas shpalljes së Pavarësisë dhe vendosjes së Misionit të BE-së,
është larg të qenit shoqëri ku Drejtësia është në shërbim të qytetarit e
jo mjet në duart e autokracisë pushtetore.
Ne konsiderojmë se procesi kundër Albin Kurtit duhet të ndërpritet:
- sepse vetëm ashtu do të marrë fund fyerja dhe cenimi i kujtimit për
jetët e humbura të dy të rinjve të pafajshëm;
- sepse vetëm ashtu do të marrë fund fyerja dhe cenimi i dinjitetit që
po u bëhet familjarëve të të ndjerëve;
- sepse vetëm ashtu do të mund të pengohen proceset joemancipuese në
shoqërinë kosovare, që cenojnë vlerat dhe standardet themelore të një
shoqërie të lirë e demokratike;
- sepse vetëm ashtu do t’i bëhet shërbimi i duhur e i shumëpritur
Drejtësisë, Etikës dhe Politikës.
Procesin gjyqësor ndaj Albin Kurtit e konsiderojmë si një proces
thjesht politik, ku Drejtësia s’e ka përmbajtjen dhe synimin që duhet ta
ketë, por është mjet për arritjen e objektivave politikë.
Si i tillë ky proces do ta dëmtojë rëndë autoritetin e EULEX-it në
sytë e qytetarëve të Kosovës dhe besueshmërinë e tyre në misonin e tij
të sundimit të ligjit.
Konsiderojmë gjithashtu se ky proces, që koincidon me dyvjetorin e
shpalljes së Pavarësisë së Kosovës, e dëmton procesin e konsolidimit të
Kosovës si shtet, si dhe prestigjin e institucioneve të saj në sytë e
opinionit.
Për të gjitha këto kërkojmë që të hiqet dorë nga ky proces dhe të
ndërpritet menjëherë procedura për ndjekjen e mëtejshme të liderit të
Lëvizjes Vetëvendosje! - zotit Albin Kurti.
Ky dokument përmban tri faqe, ku ne fund te tekstit pasojnë emrat
dhe nënshkrimet e këtyre reaguesve:
Adem Demaçi,
akad. Rexhep Qosja,
Prof. Dr. Agim Vinca,
Prof. Dr. Shyqyri Galica,
Prof. Dr. Shefkije Islamaj,
Prof. Dr. Zymer Neziri,
Mr. Sc. Arben Hoxha,
Prof. Dr. Emin Kabashi,
Prof. Dr. Resmije Kryeziu,
Dr. Arbnora Dushi,
Prof. Dr. Ragip Mulaku,
Dr. Sali Bytyçi,
Mr. Sc. Fadil Grajçevci,
Prof. Dr. Rrustem Berisha,
Mr.Sc. Jahir Ahmeti,
Mr.Sc. Bedri Zyberaj,
Prof. Dr. Sadri Fetiu,
Prof.Dr. Hysen Matoshi,
Prof. Abdyl Kadolli,
Prof.Dr. Enver Mehmeti,
Prof.Dr. Isak Shema,
Mr. Muhamet Peci,
Mr. Marjela Progni,
Prof. Asc.dr. Sedat Kuqi,
Mr. Zahrie Kapllanaj.

nga *lissa* Tue Feb 16, 2010 10:00 am

Një popull është i madh, kur jep njerëz të mëdhenj!

opinione - Faqe 3 F.0210132346884_m

Adnan
Abrashi

“Si në trupin e njeriut, ashtu edhe në shtet,
sëmundja më e rëndë është ajo që fillon në kokë” - Plini
Nuk mjafton vetëm të jesh i madh me mendje, por duhet të jesh ashtu
edhe në shpirt. Nuk mjafton vetëm të jesh i mençur si individ por edhe i
urtë, dhe këto dyja dallojnë në mes veti.
Edhe pse shpesh ne me skepticizëm pyetemi se a ka URTËSI fare te ne
sot, dhe, në këto rrethana aktuale të shoqërisë sonë kosovare, a kemi
vërtet njerëz të tillë?! Përgjigja do të ishte: KEMI, por, jo në vendet
ku vendoset. Jo Në PUSHTET! Ata nuk gjenden aty, sepse nuk dinë të
vardisen, nuk imponohen dhe as lajkatojnë, prandaj edhe nuk janë në
institucione shtetërore ku ne jemi mësuar zakonisht t’i kërkojmë. Në të
vërtetë, ata mund t’i gjesh atje poshtë! Të tretur me vegjëlinë nga e
cila kanë dalë dhe nga e cila buron edhe urtësia e tyre e madhe që kanë.
“Me shkrimtarin merr fryme kombi. Ai për asgjë as nuk shitet as nuk
blihet”. Me këtë fjali mbaron komunikata publike e bërë këto ditë e
shkrimtarit tone të madh, Rexhep Hoxha, me të cilën, ai e njofton
opinionin e gjerë se refuzon Çmimin Kombëtar “Azem Shkreli”. Preteksti:
“... duke qenë se çmimin e jep një qeveri servile ndaj të huajve dhe
mashtruese ndaj te vetëve, me zyrtarë të lartë të pangopur për t'u
pasuruar në kurriz të Kosovës së varfër, me deputetë rrogash shumëfish
me të mëdha se mjekët, mësuesit, policët, gjyqtarët, pa i përmendur
kategoritë më të ulëta të nëpunësve me rroga të mjerueshme, pensionistë
lëmoshash, të kërkojnë edhe nga një veturë për kokë, shofer për vete dhe
beneficione të tjera në një kohe varfërie të hatashme e papunësie të
përvajshme, me vetëvrasje si kurrë më parë nga humbja e besimit në jetë,
për t'u lënduar çdo zemër njeriu, këtë çmim e refuzoj”
Përveç si morale, ky çmim kishte edhe vlerën e vet materiale.
Kushtonte 2.500 euro në favor të nominuesit. Në mes të përfitimit
nominal, në vlerë prej 2.500 euro, që në këto kushte dhe rrethanat tona
të vështira materiale do të ishte jo pak joshëse për shumë kë nga elita e
jonë e gjerë (pseudo) intelektuale, me një pretekst dhe motiv të
fuqishëm njerëzor, duke e refuzuar publikisht atë, shkrimtari ynë i
madh, Rexhep Hoxha, si dekoratë jetësore për vete, zgjodhi çmimin më të
madh, më të vlefshëm dhe më të pavdekshëm moral: atë të lavdisë
kombëtare dhe humanizmit njerëzor, aktualisht, të cilit, për këtë gjest
dhe guxim të pashoq intelektual, këto ditë si përkrahje ia dha populli i
vet.
Mund ta shohim edhe si një simbolikë e rastit ndoshta këtë. Në vend
të 2.500 euro para si shpërblim, shkrimtari Rexhep Hoxha zgjodhi lavdinë
dhe bekimin e 2,5 milion banorëve të Kosovës dhe shume e shumë të
tjerëve nga hapësira gjithëshqiptare dhe diaspora.
Në këto momente sublime të përjetimit emocional të këtij lajmi, edhe
mua si njëri prej tyre, tërësisht mu janë ndal mendimet. Kam mbetur i
shtanguar në vend dhe po ndjej se po më mungojnë idetë për tu
shprehur...
Ashtu i nemitur ri palëvizshëm para ekranit të kompjuterit dhe me
pasion lexoj në internetit komentet e lexuesve të shumtë të cilët në
mënyrën e vet e vlerësojnë këtë lajm. Komentet e vegjëlisë, kuptohet. Të
atyre prej nga rrjedh dhe ju përket edhe vetë shkrimtari. Nga këto
komente të shumta që lexoja, si përfundim të këtij artikulli të shkurt,
do ta përzgjidhi një vlerësim të një lexuesi anonim. Koment ky shumë
domethënëse, i cili do t’i përmblidhte në vete edhe kuptimin e
vlerësimeve të ngjashme të qindra lexuesve tjerë:
“Te lumtë o njeri i mire! Te lumtë o shkëndije e shprese se gjerat
ndoshta do te ndryshoj (kjo gjendje e tanishme); ndonjëherë sytë do ti
hapen këtij populli te verbëruar qe sjell ne krye te vendit kriminel e
hajdut te paskrupullt ! Te lumtë o njeri i madh ! Qofsh i nderuar për
jete e jetofsh sa malet ! Me rrjedhën lotët kur e dëgjova lajmin dhe
ndjeva respekt të thellë për ju qe keni guxim t’u thoni “JO” atyre që po
e pinë gjakun e këtij populli !
Me ty janë shumë zemra te përvuajtura e të përvëluara nga mos shpresa
për te ardhmen për shkak te këtyre krimineleve. Me ty janë ata qe u janë
thyer ëndrrat për një vend me perspektive e begati. Me ty është populli
i mjerë i Kosovës qe po paguan haraçin e votës së vet. Te paçim përjetë
të jetëve, o YLL!”

nga Sponsored content