BIOS (Basic Input Output System)

BIOS është shkurtesë që del nga fjalët Basic Input/Output System e që ësht e njohur edhe gabimisht si Basic Integrated Operating System i referohet kodit të krijuar nga IBM e që është kompatibil për kompjuterin në ndezje (start) të tijë. Funksioni primarë i BIOS-it është që të përgatis aparatin që programet e tjera kompjuterike të ruajtura në formate dhe media të ndryshme si në hard disk, disketë, CD, DVD etj. të mundë të lexohen, ekzekutohen ose të kontrollojnë kompjuterin. Ky proces është i njohur si rinisje (ang.:Booting , shqiptimi:buting.).

Termi për herë të parë u paraqit në sistemin operativ CP/M për të përshkruar pjesë të CP/M gjat kohës së rinisjes. Shumica e verzioneve të DOS-it kan skedë emëruar si “IBMBIO.COM” ose “IO.SYS” që janë analoge me diskun CP/M njohur si BIOS.

BIOS-i ka fillimisht 3 funksione të rëndësishme:

* Të zbatoj disa teste dianjostike, për të kontrolluar gjëndjen e funksionimit të hardware-it dhe ti senjalizojë gabime të pritëshme, me një kodë sonor (beep code);
* Të lokalizojë sistemin operativë dhe ta karikojë në RAM;
* Të furnizojë një pamje software për futjen në periferikat dhe në hardwarin e PC-s.

Për ti rregulluar disa parametra në BIOS menjëher gjat ndezjes të kompjuterit shtypim tastën “del” apo F2 apo ndonjë kombinacion tjetër sipas produktorit i kompjuterit.
[u][img]